Turystyka może mieć walory terapeutyczne

Przewlekły stres, przepracowanie i wypalenie zawodowe są wśród Polaków coraz bardziej powszechne. Tego typu zjawiska nasiliły się szczególnie w ostatnich dwóch latach, które zdominowała pandemia, dlatego też coraz większą uwagę zwracamy na kondycję psychiczną i jej poprawę. Jednym z narzędzi, które w tym kontekście zyskuje na popularności, jest turystyka terapeutyczna.

Krótki wyjazd może być dobrą okazją do podreperowania sił fizycznych i psychicznych. Dzisiaj dzięki rozwiązaniom telemedycznym można zaproponować pacjentom leczenie bez fizycznej obecności całego sztabu lekarskiego w placówce, w której dany pacjent się znajduje - wskazuje Jarosław Klimczak, prezes Warmińsko-Mazurskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej.

Turystyka terapeutyczna to wykorzystanie walorów krajobrazu i środowiska naturalnego do celów pracy terapeutycznej, która może mieć różne formy. To może być np. doraźna pomoc w sytuacji wypalenia zawodowego, przeciążenia pracą i stresem. To mogą być krótkotrwałe wyjazdy wspólnie z psychologami, którzy udzielają pomocy w tym zakresie. Takie wyjazdy służą odbudowie psychicznej - mówi agencji Newseria Biznes dr hab. Małgorzata Dobrowolska, profesor Politechniki Śląskiej, kierownik Międzynarodowego Centrum Badań Interdyscyplinarnych.

Ubiegłoroczne badanie UCE Research i Syno Poland dla platformy ePsycholodzy.pl pokazało, że ponad 65 proc. Polaków skarży się na symptomy wypalenia zawodowego. To stan, który następuje, kiedy wymagania związane z pracą przekraczają nasze zasoby, a pracownik zaczyna czuć się wyeksploatowany. Z kolei nowe badanie zrealizowane dla marki Berimal przez instytut badawczy Zymetria pokazuje, że dwa lata pandemii COVID-19 wpłynęły zarówno na naszą kondycję fizyczną, jak i psychiczną. Dolegliwości, które pojawiły się w tym okresie, to przede wszystkim różnego rodzaju bóle mięśni, stawów oraz głowy, spadek kondycji, koncentracji, a także nie najlepsze samopoczucie psychiczne, związane ze stresem oraz poczuciem wycofania. Co trzecia osoba szybko się męczy, ma problemy ze snem. Ponad połowa badanych odczuwa częste spadki nastroju, a 41 proc. żyje w ciągłym stresie. Niemal połowa z tych dolegliwości pojawiła się w okresie pandemii.

I chociaż czas pandemii i związane z nią obostrzenia sprawiły, że podróże straciły na znaczeniu, to eksperci przekonują, że mogą one jednak stanowić odpowiedź na część z wymienionych problemów. Dostrzega to coraz więcej osób, bo turystyka terapeutyczna już w tej chwili zyskuje na popularności, nie tylko w Polsce.

Zwykle korzystają z niej osoby, które są mocno przepracowane i odczuwają stres, ale nie mają czasu na dłuższe formy terapii, więc wybierają takie krótkie wyjazdy z profesjonalistami, terapeutami, żeby w tym krótkim czasie móc się zrelaksować i lekko podreperować zdrowie - mówi dr hab. Małgorzata Dobrowolska.

Szczególnie teraz, w czasach postcovidowych potrzeby zdrowotne mieszkańców naszego kraju, ale i całej Europy, są bardzo duże - dodaje Jarosław Klimczak, prezes Warmińsko-Mazurskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej w Olsztynie.

Turystyka terapeutyczna bazuje na kontakcie z przyrodą, dlatego rozwija się zwłaszcza w tych regionach, które są atrakcyjne ze względu na swoje walory krajobrazowe, czyli położonych w górach, blisko lasów albo jezior czy rzek.

Czasem terapeuta jest przeszkolonym przewodnikiem, więc towarzyszy pacjentowi w wędrówce po górach. To jest odseparowanie się od tego, co przynosi nam stres. Wyłączamy telefon i przytulamy się do drzewa. To mogą być też kąpiele leśne czy leczenie zimnem albo po prostu kontakt z przyrodą, ale i bardzo specjalistyczne formy dialogu, kontaktu z terapeutą w formie grupowej albo indywidualnej. To ma przynosić zmianę, oddziaływać na pacjenta tak jak każda inna forma terapii, tyle że w tym przypadku wykorzystujemy dodatkowo walory otaczającego krajobrazu- mówi ekspertka Międzynarodowego Centrum Badań Interdyscyplinarnych Politechniki Śląskiej.

W Polsce atrakcyjne są turystycznie regiony z dobrze rozwiniętą bazą hotelową. To właśnie w nich turystyka medyczna czy terapeutyczna ma szczególny potencjał rozwoju. Należy do nich Warmia i Mazury, gdzie władze samorządowe są mocno nastawione na rozwój turystyki medycznej. Kolejnym regionem, który upatruje w niej szans, jest również Śląsk.

Ten segment będzie się bardzo dynamicznie rozwijać Dlatego wspólnie z Politechniką Śląską będziemy realizować projekt, w ramach którego chcemy przeszkolić psychoterapeutów i organizować turnusy psychoterapeutyczne w naszych hotelach na Warmii i Mazurach. Mogłaby brać w nich udział m.in. kadra menedżerska śląskich firm. - mówi Jarosław Klimczak.

Prezes Śląskiej Organizacji Turystycznej Adam Wawoczny dodaje, że Śląsk oraz Warmia i Mazury mają wszelkie atuty ku temu, żeby rozwijać turystykę zdrowotną - od wyspecjalizowanych placówek medycznych po kadry i wysokiej klasy lekarzy specjalistów. Brakuje jednak impulsu w formie promocji tego sektora. Potrzebna jest informacja, świadomość, że można na miejscu - nie szukając daleko wyspecjalizowanych ośrodków, placówek - skorzystać z takich możliwości. Mamy technologiczne zagłębia medyczne, mamy ludzi z osiągnięciami, specjalistów od profilaktyki zdrowotnej, stawiamy na zdrowie psychiczne, na komfort zdrowienia, co pomaga też przy różnego rodzaju schorzeniach. Nie ma takiej dziedziny medycyny, której by nie było tutaj na Śląsku. - mówi Adam Wawoczny.

W ubiegłym roku na Warmii i Mazurach powstał już klaster Zdrowe Życie, który ma wzmocnić potencjał lokalnych placówek medycznych i zaplecza turystycznego oraz zachęcić uczestniczące w nim podmioty do współpracy, badań naukowych i wdrażania innowacji, które mogą wspomóc rozwój turystyki medycznej w tym regionie. Dzisiaj dzięki rozwiązaniom telemedycznym można zaproponować pacjentom leczenie bez ściągania całego sztabu lekarskiego do placówek medycznych - wskazuje Jarosław Klimczak.

Technologia daje dziś takie możliwości, żeby diagnostyka i leczenie - szczególnie mało inwazyjne - podążało za pacjentem w miejsce, gdzie on chce spędzać czas - dodaje Marcin Bruszewski, dyrektor generalny Philips Health Systems.

Rozwój turystyki medycznej wpisuje się w coraz popularniejszy trend przenoszenia opieki nad pacjentem poza mury szpitali. Jak pokazują dane z badania Future Health Index 2021, przygotowanego na zlecenie firmy Philips, już dziś 15 proc. rutynowych zabiegów medycznych jest świadczonych poza placówkami medycznymi, a do 2024 roku odsetek ten ma wzrosnąć do 19 proc. W innych badanych krajach odsetek ten jest nieco wyższy (średnia wynosi 23 proc.). Dzięki inwestycjom w cyfrowe technologie medyczne, takie jak cyfrowa dokumentacja czy telemedycyna, miejsca takie jak domy pacjentów czy inne pozaszpitalne placówki będą w przyszłości częściej wykorzystywane do świadczenia rutynowej opieki medycznej.

O perspektywach rozwoju turystyki medycznej w Polsce, szczególnie na Śląsku i Warmii i Mazurach, eksperci rozmawiali podczas debaty zorganizowanej w Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach.