TSUE o przepisach pozwalających na odroczenie zwrotu za odwołany wyjazd

Aktualność:
Przepisy krajowe pozwalające touroperatorom na późniejsze zwroty pieniędzy za anulacje wyjazdów z powodu pandemii COVID-19 nie są zgodne z prawem Unii - orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zdaniem unijnych sędziów, państwo członkowskie nie może powoływać się na obawę przed trudnościami wewnętrznymi, aby uzasadnić nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z prawa Unii, gdy to nieprzestrzeganie nie spełnia przesłanek siły wyższej.

UFC - Que Choisir i CLCV, dwa stowarzyszenia obrony interesów konsumentów, wniosły do francuskiej Conseil d Etat skargę o stwierdzenie nieważności rozporządzenia w sprawie warunków finansowych rozwiązywania niektórych umów dotyczących podróży turystycznych i pobytów w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności lub siły wyższej (sprawa C-407/21). Przepisy te zostały przyjęte w czasie pandemii COVID-19, aby umożliwić organizatorom imprez turystycznych, na wypadek rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej, dokonanego ze względu na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności, wydanie bonu ważnego przez 18 miesięcy i mogącego uprawniać do zwrotu wpłat dokonanych przez podróżnych dopiero po tym okresie, o ile bon nie został wcześniej wykorzystany. Takie rozwiązanie stanowiło odstępstwo od wymogów dyrektywy w sprawie imprez turystycznych, przewidującej prawo pełnego zwrotu tych wpłat w okresie co najwyżej 14 dni od chwili rozwiązania umowy.

Zdaniem rządu francuskiego środek ten miał na celu zachowanie rentowności sektora turystycznego poprzez uniknięcie sytuacji, w której, przy znacznej liczbie żądań zwrotu wpłat z uwagi na pandemię COVID-19, wypłacalność organizatorów imprez turystycznych zostałaby naruszona w stopniu zagrażającym ich istnieniu.

W wydanym wyroku Trybunał orzekł, że państwa członkowskie nie mogą powoływać się na siłę wyższą w celu zwolnienia, nawet tymczasowego, organizatorów imprez turystycznych z obowiązku zwrotu wpłat przewidzianego w tej dyrektywie. Trybunał uściślił, że "zwrot: należy rozumieć jako zwrot w formie pieniężnej. Unijni prawodawcy nie przewidzieli możliwości zastąpienia obowiązku zapłaty świadczeniem w innej formie, na przykład w formie bonów.

Cel zamierzony w tej dyrektywie polega na realizacji wysokiego, możliwie ujednoliconego poziomu ochrony konsumentów. Faktycznie zwrot w formie pieniężnej może bardziej przyczyniać się do ochrony interesów podróżnych, co nie wyłącza oczywiście dobrowolnego zaakceptowania przez podróżnego zwrotu w formie bonu - można przeczytać w treści komunikatu prasowego Trybunału Sprawiedliwości UE.

Co się tyczy uzasadnienia rozwiązania umowy o udział w imprezie turystycznej, Trybunał jest zdania, że światowy kryzys zdrowotny taki jak pandemia COVID-19 należy uznać za wchodzący w zakres pojęcia "nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności", w odniesieniu do których w dyrektywie przewidziano pełny zwrot, ponieważ okoliczności te są zdarzeniem pozostającym w sposób oczywisty poza wszelką kontrolą, którego konsekwencji nie można było uniknąć, nawet gdyby przyjęto wszelkie racjonalne środki.

Trybunał odrzucił ponadto argument rządu francuskiego, zgodnie z którym pandemia COVID-19, wchodząc jednocześnie w zakres "nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności", stanowi przypadek siły wyższej, obejmujący sytuacje wykraczające poza to, co przewidziano w chwili przyjęcia dyrektywy, i umożliwiający przyjęcie przepisów krajowych stanowiących odstępstwo od obowiązku pełnego zwrotu. Trybunał wskazał w tym względzie, że pojęcie "nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności" stanowi, dla celów dyrektywy, wyczerpujące zastosowanie siły wyższej. W dyrektywie nie przewidziano zaś możliwości odstępstwa od obowiązku pełnego zwrotu z tytułu siły wyższej.

Trybunał stwierdził, że państwa członkowskie nie mogą również powoływać się na siłę wyższą w celu uzasadnienia przyjęcia przepisów krajowych niezgodnych z przepisami dyrektywy. Przesłanki siły wyższej nie są, w każdym razie, spełnione, ponieważ:

• Sporne uregulowania skutkują tymczasowym ogólnym zawieszeniem obowiązku zwrotu, bez uwzględnienia konkretnej i indywidualnej sytuacji finansowej zainteresowanych organizatorów imprez turystycznych.
  
• Konsekwencji finansowych podnoszonych przez rząd francuski można było uniknąć przez przyjęcie, na przykład, niektórych form pomocy państwa na rzecz zainteresowanych touroperatorów.
  
• przepisy krajowe (zwalniające touroperatorów z obowiązku zwrotu w okresie mogącym trwać nawet 21 miesięcy) nie są skonstruowane w ten
  sposób, by ograniczyć ich skutki do okresu niezbędnego do zaradzenia trudnościom spowodowanym zdarzeniem mogącym stanowić siłę wyższą.

• Wyrok w sprawie bonów za odwołane wyjazdy 

  [2023-06-13 13:45 83.29.157.*]

  ***** tsue   odpowiedz »