Forum grupa: Biura turystyczne

Klauzule cisną coraz bardziej

Data wysłania: 2012-01-10 14:42 Autor: Czytelnik IP automat

Aktualność:
Organizatorzy w Polsce nie mają łatwego życia. Począwszy od samego tworzenia produktu i warunków uczestnictwa trzeba uważać, aby nikt nas nie "złapał" na niczym niedozwolonym. W zamyśle twórców prawa Rejestr Klauzul Niedozwolonych miał pomóc chronić konsumentów oraz zmniejszyć obciążenia Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji, aby nie trzeba było o takie same zapisy toczyć ponownie spraw z każdą firmą. Jednak tak na prawdę to wszystko działa po... polsku.

Najpierw sprawdźmy statystyki

W lipcu 2011 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawił wyniki kontroli umów zawieranych przez organizatorów turystyki. Spośród skontrolowanych 87 przedsiębiorców, aż u 55 stwierdzono nieprawidłowości. Jest to najwyższa jak dotychczas liczba niedozwolonych klauzul. Nie bez znaczenia jest tu zapewne ciągły wzrost ilości klauzul w Rejestrze.

W kolejnych latach począwszy od 2005 wpisywano do rejestru po kilkadziesiąt lub kilkaset klauzul rocznie:

Obecnie Rejestr w dziale "turystyka" zawiera 853 klauzule (stan na 2012-01-03), a pierwsza z nich nosi numer 57 i została wpisana do niego w dniu 2003-08-14.

Zastrzeżenia w czasie kontroli w lecie dotyczyły przede wszystkim stosowania postanowień naruszających ustawę o usługach turystycznych oraz tożsamych z wpisanymi do rejestru klauzul niedozwolonych. Urząd kwestionował m.in. ograniczanie lub wyłączanie odpowiedzialności organizatora turystyki najczęściej w takich sytuacjach, jak opóźnienie samolotu, zmiana hotelu czy zaginięcie przedmiotów wartościowych lub stosowanie postanowień skracających ustawowy termin na złożenie reklamacji.

Do końca 2011 roku Prezes UOKiK zakończyła 41 postępowań, nakładając na biura podróży kary w łącznej wysokości 500 575 zł. W toku jest jeszcze siedem postępowań. Urząd cieszy fakt, że 29 przedsiębiorców zaprzestało stosowania niezgodnych z prawem praktyk, a 10 zobowiązało się do ich zmiany. Prezes Urzędu ponadto do sądu skierowała 18 pozwów o uznanie stosowanych przez biura podróży postanowień za niedozwolone.

Wpis klauzul do Rejestru nie następował od razu - wielu organizatorów się odwoływało i w skutek tego w rejestrze widać pewne opóźnienie we wprowadzaniu klauzul (względem daty wyroku sądowego):

Przez te wszystkie lata działalności rejestru warto spojrzeć na to kto był powodem w sprawach przeciwko organizatorom:

326	Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
290	Stowarzyszenie "Towarzystwo Lexus" z siedzibą w Poznaniu
147	Ogólnopolskie Stowarzyszenie Na Rzecz Ochrony Praw Konsumentów w Warszawie
12	Federacja Konsumentów w Warszawie, Grzegorz Szyszkowski
6	Stowarzyszenie Na Rzecz Ochrony Praw Konsumentów z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim
4	Stowarzyszenie Ochrony Praw Konsumentów "In Merito" w Gdańsku
68	osoby fizyczne (14 osób)

Jednak w klauzulach wpisanych w 2011 roku widać wyraźne zmiany - powodem zostały przede wszystkim stowarzyszenia:

134	Ogólnopolskie Stowarzyszenie Na Rzecz Ochrony Praw Konsumentów w Warszawie
50	Stowarzyszenie "Towarzystwo Lexus" z siedzibą w Poznaniu
12	Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
9	osoby fizyczne (3 osoby)

Wybijające się na drugą pozycję Towarzystwo Lexus nie jest lubianym w branży podmiotem...

Także patrząc na firmy, które w 2011 roku miały "szczęście" znaleźć się na danych wpisywanych klauzul (z liczbą 6-ciu lub więcej) widać tu przekrój rynku:

12	Małgorzata Jakubiak - Biuro Podróży Voyager Małgorzata Jakubiak w Tomaszowie Lubelskim
8	Nowa Itaka sp. z o.o. z siedzibą w Opolu
7	"Buksa Travel" Sp. z o.o. z siedzibą w Inwałdzie
7	Four Seasons Holidays Sp. z o.o. w Warszawie
6	Danuta Budny i Marek Budny - Alfa Tour s.c. w Przeźmierowie
6	Maciej Gościniak - CYKLOTRAMP Biuro Turystyczno-Usługowe z siedzibą w Krakowie
6	"Exim Tours" spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie
6	Antoni Monach - "Biuro Turystyczne PROJEKT" z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim

Duże firmy mając wielu klientów z jednej strony są bardziej narażone na "atak", ale z drugiej strony to one mają najlepsze środki do obrony prawnej. Mniejsze firmy w obliczu dość problematycznych i kosztownych postępowań sądownych dość często muszą lub wolą skapitulować, niestety ze szkodą dla siebie (ale często mniejszą niż koszt dobrych prawników!) i całej branży.

Co na to branża

Przygotowując ten temat zapytaliśmy firmy, które są na w/w liście co sądzą o samym Rejestrze i systemie klauzul niedozwolonych. Zacytujmy tu dwa głosy firm uznanych w branży:

W imieniu Itaki wypowiedział się Prezes Piotr Henicz:
"Trudno komentować rejestr klauzul niedozwolonych U.O.K.i K. oraz zapisy dotyczące Itaki. Możemy tylko potwierdzić, że kwestionowane klauzule, uznane za abuzywne, zostały usunięte z naszych Warunków Uczestnictwa (począwszy od grudnia 2008 r., przez maj 2009 r., a skończywszy na maju 2010 r,) i B.P. Itaka nie stosuje ich w umowach zawieranych z klientami. Sporne pozostają klauzule, które w naszej opinii nie noszą znamion abuzywnych i, w przypadku których nasze biuro odwoływało się od decyzji U.O.K.i K. Bronimy swoich zapisów, ponieważ uważamy, że są one zgodne z ustawą o usługach turystycznych, co również potwierdzają nasi prawnicy. U.O.K. i K., jako urząd państwowy, jest powołany w celu ochrony konsumenta i ma obowiązek zajmowania się przypadkami naruszenia praw konsumenckich. Niestety fakt, że biura podróży są stosunkowo częstym obiektem działań represyjnych, nie jest dla nas zaskakujący. Biura podróży od lat są postrzegane w Polsce, jako podmioty działające na szkodę obywateli. Można to zauważyć szczególnie w sezonie, kiedy w mediach występują wyłącznie, jako negatywni bohaterowie opowieści o problemach klientów za granicą. Dlaczego nie ukazał żaden reportaż przedstawiający organizatorów polskiej turystyki wyjazdowej w korzystnym świetle? Jesteśmy największą firmą turystyczną w Polsce, korzystamy z usług wybitnych prawników, ale oczywiście nie stawiamy się "ponad prawem". Natomiast na zarzuty dotyczące naszej działalności będziemy zawsze reagować z całą stanowczością w ramach istniejącego systemu prawnego."

W imieniu Buksa Travel wypowiedział Prezes Piotr Buksa:
"System klauzul abuzywnych, który miał w zamiarze chronić klientów jest obecnie zbiorem zwyczajnie kuriozalnym. Wynika to niestety z postępowania samych touroperatorów. W sytuacji kiedy bardzo często uzasadnione zapisy warunków ogólnych kwestionowane zostały np. przez Stowarzyszenie Lexus, małe firmy turystyczne w ogóle nie podejmowały obrony przed właściwymi Sądami - a skutek był taki, że do rejestru klauzul abuzywnych automatycznie trafiały zapisy całkowicie uzasadnione z punktu widzenia obu stron umowy, które w przypadku minimum wysiłku i zastosowania środków obrony prawnej przez pozwane biura turystyczne - nigdy do rejestru by nie trafiły. Kiedy dana klauzula, która beż żadnej obrony ze środowiska turystycznego trafiła do rejestru - cała branża musi zaniechać stosowania zapisów uznanych za klauzule abuzywne. Moim zdaniem środowisko powinno podjąć działania zmierzające do zmiany regulacji w zakresie stosowania dotychczasowych klauzul jako res judicata. Nadmieniam, że siedem klauzul, które były stosowane przez Buksa Travel, zostały uznane za niedozwolone tylko dlatego, że wcześniej Sąd uznaj je za abuzywne w innych sprawach. Wyjaśniam, że Stowarzyszenie Lexus usiłowało zarzucić naszej firmie stosowanie jeszcze jednej klauzuli (nie znajdującej się dotąd w rejestrze) - ale tylko dlatego, że podjęliśmy obronę przed Sądem - uznano nasze racje."

Jak widać sprawa nie jest błaha i nie widać do dalej nastąpi. Klauzule są kolejnym pętem, które zakładane w sposób bardzo przemyślny - uzyskać wyrok na dowolnym małym/słabym podmiocie, a moc postanowienia rozciągnąć na całą branżę. Jeśli branża nie zatrzyma tego wspaniałego pędu do stanowienia kolejnych ograniczeń działalności, okaże się, iż najlepiej polskie biuro podróży będzie prowadzić np. na Słowacji lub Ukrainie?

Dla wszystkich chcących sporządzić własne statystyki udostępniamy wstępnie przetworzoną listę klauzul do wygodnego formatu w pliku XLS: klauzule_niedozwolone_do_2012_01_03.xls

Odpowiedz

Klauzule niedozwolone dla biur
[2012-01-10 14:42 91.150.222.*]
Niestety od Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie ma ucieczki nawet na Słowację. Polski Urząd i polskie przepisy prawa w zakresie ochrony konsumentów nie pojawiły się z próżni ani nie wymyślił ich polski ustawodawca. Jest to wynik implementacji prawa europejskiego i nie ma różnicy czy Polska czy Słowacja. Nigdzie w Europie nie można stosować w umowach z konsumentami zapisów, które naruszają zbiorowe interesu konsumentów. Temat jest trudniejszy niż to przedstawia artykuł gdyż poza klauzulami niedozwolonymi jest jeszcze obowiązek informacyjny czyli to czego w umowie nie ma, a powinno być. Za to również można dostać karę! Ja ze swojej strony polecam artykuł dla właścicieli biur o tym jak tworzyć umowy z klientami: http://prawoturystyczne. pl/2011/12/12/jak - zalozyc - biuro - podrozy - cz - 7 - umowa - z - klientem - i - ogolne - warunki - uczestnictwa/ odpowiedz »
Klauzule niedozwolone dla biur
[2012-01-10 14:46 80.52.226.*]
komu ma zależeć na rozwoju turystyki w Polsce?
-1. zmiana podatku z sezonowego na całoroczny - oklaskiwany Balcerowicz przez - unie ... z USA
- 2. anulację bezpośrednich połączeń kolejowych i pks Polski południowej z północną - oklaskiwane przez unię... tymrazem z Austrii
3. resztę -sami znacie

No w koncu ta unia... dostała premię najwyższą od Tuska...
pozdrawiam odpowiedz »
Klauzule niedozwolone dla biur
[2012-01-10 14:58 83.31.249.*]
Jeśli UOKiK każe turoperatorów za opóźnienia przelotów, a przewoźnikom lotniczym zezwala na takie praktyki to cos tu jest nie tak i należałoby zapytać UOKiK czym sie kieruje stosując taką logikę
(a kierują się zapewne tym, że słabszego łatwiej uderzyć, a silniejszego się nie da) odpowiedz »
Klauzule niedozwolone dla biur
[2012-01-10 20:25 85.89.184.*]
Przy obecnym stanie prawnym myślę,że biura podróży nigdy nie sprostają wymogom UOKiK. Mając sprawdzone warunki uczestnictwa przez UOKiK jednego dnia póki co, żadne biuro nie może być pewne,że to co było poprawne 01 czerwca będzie poprawne już następnego dnia. Do 2011 nie zmieniało się prawo w zakresie turystyki ( ustawę znowelizowano dopiero po 13 latach istnienia) tymczasem moje biuro mając kontrole przez UOKiK wzorca umowy uznanego za prawidłowy już po miesiącu musiało dokonać korekt zapisów w warunkach uczestnictwa. To sytuacja kuriozalna. Rozumiałabym,że na przestrzeni tego m-ca uległy zmianie zapisy prawa dotyczące prowadzenia działalności turystycznej. Dlatego śmiem twierdzić, że biura podróży nigdy nie sprostają wymogom UOKiK, a ten każdego roku oczywiście w środku sezonu turystycznego będzie obwieszczał( i to z nieukrywanym zadowoleniem) ile to biur w Polsce łamie prawo. Póki co branża turystyczna mając tyle organizacji nie umie sobie poradzić z tym problemem i jeżeli te organizacje nie usiądą do jednego stołu i zamiast tylko dyskutować i narzekać ,coś rozsądnego nie wymyślą, a co więcej nie wprowadzą w życie to można powiedzieć JESTESMY SOBIE SAMI WINNI jeżeli nie umiemy załatwić najważniejszych problemów branży turystycznej czyli : UOKiK i firmy typu Leksus ( o podobnym profilu jest ich już w Polsce kilka) szara strefa, poprawne prawo turystyczne ( ustawa o usługach turystycznych i rozporządzenia wykonawcze, jak to dotyczące zabezpieczeń finansowych). Branża turystyczna wytwarza dochód większy od górnictwa ale niestety nie umie sobie tak jak górnicy poradzić z problemami. odpowiedz »
- Klauzule niedozwolone dla biur
  [2012-01-11 12:52 83.10.11.*]
  Odnoszę wrażenie, że UOKiK wcale nie chroni interesów konsumentów - wiele klauzul, uznanych za niedozwolone, było bardziej korzystnych dla konsumenta, niż te dozwolone, które pojawiły się jako przeformułowania tych wcześniejszych, aktualnie zakazanych. Odnoszę wrażenie, że UOKiK chroni interesów stowarzyszeń, takich jak LEXUS oraz sądów konsumenckich, których zasadność jest wątpliwa. Na niszczeniu branży turystycznej zarabiają głównie stowarzyszenia, a traci skarb państwa. odpowiedz »
Klauzule niedozwolone dla biur
[2012-01-11 12:45 83.10.11.*]
odpowiedz »
Klauzule niedozwolone dla biur
[2012-01-12 14:21 83.15.137.*]
Urzad wymusil na mnie zmiane warunkow uczestnictwa w taki sposob ze np Klient do tej pory jesli rezygnowal na 1 miesiac przed impreza grozilo mu 10 % ceny imprezy , teraz mam zapis ze tylko tyle ile sam ponioslem kosztow - a wiec to moze byc nawet 100 % jesli wykaze ze ponioslem takie koszty ..... odpowiedz »
- Klauzule niedozwolone dla biur
  [2012-02-29 11:14 77.91.61.*]
  Niestety, nie możesz potrącić klientowi 100% kosztów imprezy nawet gdy zrezygnuje w ostatniej chwili, bo takich kosztów nie ponosisz. W koszcie imprezy jest chociażby marża biura, którą nie możesz obarczać klienta w razie jego rezygnacji. odpowiedz »