Polskie muzea ratowane dzięki pieniądzom UE

Za unijne pieniądze polskie muzea powiększą się o nowe gmachy. Ale nie tylko - powstanie też skansen Karpacka Troja i Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka w Pacanowie - pisze Gazeta Wyborcza.

Środki pieniężne w wysokości 78 mln euro zostaną przekazane z Europejskiego Obszaru Gospodarczego. O pieniądze te starało się dużo chętnych, było 600 projektów z całej Polski i tylko 110 pokonało cenę formalną. W rezultacie wybrano 14 projektów, które mają zostać zrealizowane, a ich wartość to 36,5 mln euro. Projekty musiały być związane z odbudową europejskiego dziedzictwa kulturowego bądź też tworzyć świeży produkt turystyczny.

Z Brukseli do Ministerstwa Kultury zaczęły już przychodzić akceptacje pierwszych wniosków kulturalnych z EOG. Wnioski te do Biura Mechanizmów Finansowych w Brukseli zostały wysłane już w kwietniu. Były one tam sprawdzane pod kątem zasadności przez przedstawicieli agencji konsultingowych. Polskie projekty dostały średnio 4,5 na 5 dostępnych punktów. - Nieoficjalnie wiem, że wszystkie projekty zostały zaakceptowane i już w grudniu będzie można zacząć inwestycje - mówi Krzysztof Olendzki, podsekretarz stanu zajmujący się w Ministerstwie Kultury funduszami europejskimi. - To wielki sukces, bo o pieniądze nie było łatwo. Na liście chętnych pojawiły się nowe kraje - Rumunia i Bułgaria. Jednak to właśnie Polska wykorzystuje najwięcej pieniędzy na infrastrukturę kulturalną ze wszystkich nowo przyjętych krajów.

Aż dwa projekty będą realizowane w Malborku. Zostanie odnowiony kilometr średniowiecznych murów obronnych (3 mln euro) i XVI-wieczny budynek Szpitala Jerozolimskiego. Zamek w Malborku pochłonie 4,4 mln euro, z czego 60 % pochodzi z Unii. Otwarte dla turystów zostanie skrzydło zachodnie Zamku Średniego, które zamknięte było przez kilkadziesiąt lat. Będzie można także zwiedzić piwnice i strychy zamku. Turyści będą mieli 3 tysiące m kw. więcej do zwiedzania, powstaną dla nich nowe trasy.

Wraz z Malborkiem ex aequo znalazł się Pałac w Wilanowie, na terenie, którego zostanie zbudowany nowy pawilon muzealny. W jego skład będą wchodziły rzeźby antykowe, dzieła XVII-wiecznej sztuki kamieniarskiej oraz pokazowa pracownia konserwatorska.

W Zamościu dzięki 6 mln euro z Unii europejskiej i 2 mln z budżetu miasta powstanie m.in. muzeum fortyfikacji ze zbiorami broni i mundurów z różnych epok, rozbudowane zostaną także obiekty warowne i bramy.

Zespół Pałacowo-Parkowy w Rogalinie - oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu posiadający 250 obrazów (Wyspiański, Fałat, Wyczółkowski) do 1990 roku był chętnie odwiedzany przez turystów, przyjeżdżało do niego blisko 100 tysięcy osób. Aktualnie liczba ta nie jest większa niż 40 tysięcy, a to wszystko wynik zamknięcia korpusu głównego pałacu, na którym w czasie remontu zostało popełnionych dużo błędów.

- Przez lata stan oddziału w Rogalinie był dla nas wyrzutem sumienia. Naprawimy to dzięki unijnym funduszom - zapowiada Gerard Radecki zajmujący się wnioskami unijnymi w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

W zamku w Łańcucie natomiast ma zostać dokończony remont, który wyniesie 3,3 mln euro. Powstanie muzeum historii miasta, będzie działała XIX-wieczna storczykarnia. A w dawnej ujeżdżalni wojskowej powstanie Podkarpackie Centrum Dziedzictwa

- Będziemy konkurencją dla Biskupina - zapowiada Jan Gancarski, dyrektor Muzeum Podkarpackiego w Krośnie. Badania archeologiczne prowadzone na tym terenie od dekady odkryły imponujące pozostałości osad z epoki brązu (2000-1300 r. p.n.e.) i wczesnego średniowiecza (780-1031 r. n.e.). Zachowała się osada pierwszych Słowian z fortyfikacjami, drogą i bramą wjazdową do grodu. Miejsce to nazwano Karpacką Troją. Na 9 ha za 2 mln euro powstanie niepowtarzalny w skali europejskiej skansen archeologiczny z wioską z epoki brązu.

2 tysiące kilometrów kwadratowych - tyle ma mieć Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka w Pacanowie. Będzie to nowy obiekt za 3 mln euro, w którego wyposażenie ma wchodzić: multimedialne muzeum, sala kinowa, teatralna, pracownie warsztatowe i księgarnia.