Czy można odmówić wypłaty odszkodowania po rezygnacji z wyjazdu spowodowanej śmiercią bliskich?

Wydawałoby się, że śmierć bliskiej osoby jest wystarczającą przesłanką do rezygnacji z wyjazdu turystycznego i uruchomienia ochrony z ubezpieczenia od kosztów rezygnacji. Jeden z ubezpieczycieli miał inne zdanie na ten temat i odmówił wypłaty odszkodowania.

Para klientów jednego z biur podróży miała wykupione ubezpieczenie od kosztów rezygnacji. Gdy zmarł ojciec jednego z nich, musieli zrezygnować z uczestniczenia w wyjeździe. Ubezpieczyciel odmówił wypłacenia odszkodowania argumentując, że wycieczka rozpoczynała się cztery miesiące po śmierci, wobec czego klienci mogli wziąć w niej udział. Klienci swoją rezygnację argumentowali koniecznością załatwienia formalności pogrzebowych, oraz koniecznością opieki nad owdowiałą i chorą matką. Sprawa trafiła do sądu.

Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej przyznał rację poszkodowanym, zasądzając odszkodowanie wraz z odsetkami.

Zgodnie z §22 pkt 4c OWU, dla odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń jest niezbędne tylko to by w okresie objęcia ubezpieczeniem (tj. od daty zawarcia umowy ubezpieczenia do czasu wyjazdu na imprezę) nastąpiła śmierć osoby bliskiej ubezpieczonego i by skutkiem tej śmierci była rezygnacja ubezpieczonego z udziału w imprezie. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeniowego byłaby uzasadniona choćby śmierć osoby bliskiej nastąpiła dzień po zawarciu umowy ubezpieczenia, co skutkowałoby rezygnacją z udziału w imprezie i choćby do wyjazdu na imprezę turystyczną miało dojść dopiero za dłuższy okres czasu. Gdyby pozwany chciał wprowadzić jakieś ograniczenie w tym zakresie to powinien to zrobić w treści umowy ubezpieczenia lub OWU. W stanie faktycznym sprawy niewątpliwie przyczyną pierwotną i jedyną rezygnacji z wyjazdu przez powodów była śmierć C. W.. To, że powodowie jednocześnie powołali się również na konieczność opieki nad chorą matką nie podważa tej przyczyny pierwotnej. Bez śmierci C. W. nie doszło by do konieczności opieki nad matką powódki. To śmierć C. W. zapoczątkowała ciąg zdarzeń czy okoliczności, które skutkowały uzasadnioną rezygnacją powodów z udziału w imprezie turystycznej - uznał sąd.

Ubezpieczyciel złożył apelację. Oprócz błędów proceduralnych podnosił także takie zarzuty jak to, że konieczność opieki nad bliskim nie została wymieniona jako okoliczność uzasadniająca ochronę ubezpieczeniową, która działa tylko ze ściśle wymienionych przyczyn wskazanych w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia wśród których nie ma opieki nad bliskim. Ubezpieczyciel argumentował także, że zeznania powódki złożone na rozprawie w sądzie pierwszej instancji nie potwierdzają, że powódka opiekowała się matką, a w dodatku chorą matką przez okres 2 tygodni mógł opiekować się inny członek rodziny.

Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku o sygnaturze akt III Ca 514/16 odrzucił apelację ubezpieczyciela. Nie zgodził się z argumentacją ubezpieczyciela, iż konieczność opieki nad matką była głównym powodem rezygnacji z imprezy i w związku z tym ochrona ubezpieczeniowa została wyłączona. Pełna treść uzasadnienia - orzeczenia.ms.gov.pl

Uznać należało, iż rezygnacja powodów nastąpiła z przyczyny określonej w § 25 pkt 4c OWU - czyli wskutek śmierci osoby bliskiej ubezpieczonemu lub współuczestnikowi podróży. Jest to konieczna a zarazem wystarczająca przyczyna dla rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej objętej odpowiedzialnością pozwanego. Stąd bez znaczenia pozostają zarzuty pozwanego co do udowodnienia okoliczności sprawowania przez powódkę opieki nad swoją matką. Fakt, iż śmierć ojca powódki spowodowała zmiany w jej rodzinie tego rodzaju, że pojawiła się konieczność opieki nad matką nie może wykluczać głównej przyczyny rezygnacji, czyli śmierci ojca powódki. Trudno bowiem przyjąć, że powódka wraz z mężem miałaby beztrosko wypoczywać na wyjeździe, skoro pozostawała w żałobie po śmierci ojca. Temu przecież służy regulacja § 25 pkt 4c OWU - tj. możliwości rezygnacji w wypoczynku w trudnych życiowo sytuacjach, kiedy to powodowie w pełni nie mogli by cieszyć się podróżą - podano w uzasadnieniu wyroku.