Urlopowe ABC konsumenta

Lądujesz na egzotycznej wyspie bez bagażu, bo przewoźnik go zagubił? Pokój hotelowy nie spełnia standardu z oferty biura podróży? Zarezerwowałeś przez Internet apartament w Toskanii, ale nie możesz pojechać w umówionym terminie? Europejskie Centrum Konsumenckie podpowiada, jak poradzić sobie z problemami i uniknąć wakacyjnych pułapek.

- W jaki sposób sprawdzić, czy hotel rzeczywiście wygląda jak na zdjęciach w katalogu?

Poszukaj w Internecie opinii na temat hotelu, do którego się wybierasz. Jeśli ma dużo ocen negatywnych, zastanów się nad wyborem innego. Sprawdź także jego położenie poprzez zdjęcia satelitarne (dostępne w wielu turystycznych serwisach internetowych). Może się okazać, że opis "blisko plaży" jest daleki od rzeczywistości i oznacza konieczność półgodzinnego marszu lub przekraczania ruchliwej autostrady.

- Czy liczba gwiazdek zawsze odzwierciedla standard hotelu?

Niekoniecznie. Standard hotelu określany jest według przepisów lokalnych, dlatego różni się między regionami świata. W krajach arabskich (Egipcie, Tunezji, Maroku) oraz w Grecji 3*** oznaczają zwykle skromny standard (odpowiednik 2** w porównaniu do większości hoteli europejskich). Warto o tym pamiętać wykupując zakwaterowanie w jednym z wymienionych krajów.

- Czy po rezerwacji apartamentu w Toskanii za pośrednictwem Internetu można bez konsekwencji odstąpić od umowy?

Zazwyczaj nie. Prawo do odstąpienia od umowy zawartej przez Internet bez konsekwencji (w ciągu 7 dni roboczych w UE i 10 dni kalendarzowych w Polsce) nie przysługuje m.in. w przypadku zakupu biletów lotniczych, na mecze, koncerty czy dokonywania rezerwacji w hotelu. Jeśli surfując w Internecie pochopnie klikniesz "rezerwuj", a potem zmienisz zdanie, hotel może zażądać zapłaty odstępnego (w przypadku hoteli w Austrii i Włoszech zdarza się, że jest to 90 proc. wartości rezerwacji).

- Czy w razie choroby można zrezygnować z opłaconego wyjazdu bez ponoszenia kosztów?

Tak, ale tylko wtedy, gdy posiadasz tzw. ubezpieczenie od rezygnacji. W pozostałych przypadkach organizator ma prawo obciążyć cię kosztami odstępnego, nawet 100 proc. ceny wycieczki. Wszystko zależy od zapisów w umowie z danym biurem podróży.

- Kiedy organizator wycieczki ma prawo podwyższyć jej cenę?

Cena ustalona w umowie może ulec zmianie tylko w przypadku: wzrostu kosztów transportu, wzrostu opłat urzędowych (np. podatków czy opłata lotniskowych), wzrostu kursów walut. Organizator musi udowodnić wystąpienie takich czynników. Gdy do czasu wyjazdu zostało 20 dni lub mniej, cena nie może zostać podwyższona bez względu na okoliczności.

- Czy last minute to pełnowartościowa oferta?

Tak. Kupując wycieczkę tańszą o nawet kilkadziesiąt procent, masz prawo do wszelkich świadczeń z oferty pierwotnej. Jeśli nie jesteś zadowolony z wycieczki typu last minute, możesz ją reklamować tak samo, jak imprezę turystyczną kupioną bez obniżki.

- Czy bagaż z laptopem lub sprzętem do nurkowania należy dodatkowo ubezpieczyć?

Tak. Jeśli wkładasz do bagażu rejestrowanego rzeczy cenne (np. biżuterię), warto je odrębnie ubezpieczyć. W regulaminach większości linii lotniczych istnieje zapis mówiący o wyłączeniu odpowiedzialności przewoźnika za przedmioty cenne w przypadku, gdy np. bagaż zaginie.

- Co zrobić, gdy linie lotnicze zagubią lub zniszczą nasz bagaż?

Gdy bagaż nie przyleciał z tobą lub walizka uległa zniszczeniu, wypełnij protokół nieprawidłowości bagażowej (tzw. PIR - Property Irregularity Report ), będąc jeszcze na lotnisku. Następnie złóż reklamację do przewoźnika w terminie: 7 dni od odbioru uszkodzonego bagażu i 21 dni od stwierdzenia opóźnienia bagażu.

- Jakie prawa ma pasażer, gdy lot jest opóźniony lub odwołany z powodu strajku czy złej pogody?

- W razie opóźnienia czy odwołania lotu linie lotnicze zobowiązane są do udzielenia turyście informacji i opieki (bezpłatnych napojów, posiłków, a nawet zakwaterowania w sytuacji, gdy musisz oczekiwać na lot przez noc lub dłużej).

- Na co zwrócić uwagę wypożyczając samochód za granicą?

Sprawdź, czy auto jest objęte pełnym ubezpieczeniem. Przy promocyjnej ofercie wynajmu z najtańszym ubezpieczeniem może się okazać, że w razie kolizji ubezpieczyciel nie pokrywa 100 proc. kosztów powstałej szkody, a jedynie ich część. Zdarza się też, że polisa nie obejmuje niektórych części auta, np. gdy złodziej stłucze szyby, zapłacisz z własnej kieszeni. Przed odjazdem sprawdź stan samochodu. Jeśli na karoserii są zarysowania lub wgniecenia, domagaj się potwierdzenia tego stanu na piśmie. Dzięki temu unikniesz posądzenia o dokonanie zniszczeń.

- Jak działa Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ)?

Jeśli udajesz się na wakacje do jednego z krajów Unii Europejskiej, a także Norwegii, Szwajcarii, Islandii lub Księstwa Lichtensteinu wystąp do oddziału NFZ o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, która zapewni ci bezpłatną opiekę lekarską w razie nagłych wypadków. Ma ona ograniczony zakres, dlatego warto też wykupić dodatkowe, prywatne ubezpieczenie.

- Co trzeba sprawdzić przed wykupieniem ubezpieczenia turystycznego?

Dowiedz się dokładnie, jaki rodzaj opieki otrzymasz w zamian. Zwykle najtańsze ubezpieczenie nie pokrywa kosztów pobytu w szpitalu osoby, która trafiła tam z powodu przewlekłej choroby (np. zawał u osoby cierpiącej na chorobę wieńcową), czy też leczenia, np. złamanej ręki po wypadku spowodowanym uprawianiem sportów ekstremalnych (do takich zalicza się np. nurkowanie, surfing, rafting).

- Reklamacja: w jaki sposób wycenić niedogodności, np. brak klimatyzacji czy brudną plażę?

Gdy standard pokoju hotelowego był inny niż w ofercie (np. brak klimatyzacji, duża odległość od plaży, hałas, itp.) złóż reklamację u organizatora wycieczki (w ciągu 30 dni od jej zakończenia) korzystając z tzw. Tabeli Frankfurckiej. Chociaż nie jest to formalny dokument, pomaga określić, o ile procent można byłoby obniżyć cenę za poszczególne niedogodności. Na potwierdzenie swoich roszczeń warto mieć dowody: zdjęcia zrobione na miejscu, potwierdzenia od rezydenta itp.

- SOS, czyli kto pomoże w razie kłopotów?

Kiedy wakacje okazały się być nie do końca idealne, pamiętaj o zgłoszeniu skargi do przedsiębiorcy (biura podróży, linii lotniczych). Jeśli Twoja skarga nie zostanie uwzględniona, w dochodzeniu roszczeń pomogą:

- Europejskie Centrum Konsumenckie (tel. 22 55 60 118): gdy zagraniczne biuro podróży lub przewoźnik nie odpowie na reklamację, linie lotnicze zagubią albo opóźnią bagaż;
- Urząd Lotnictwa Cywilnego (tel. 22 520 74 84): gdy lot jest opóźniony, odwołany lub odmówiono przyjęcia na pokład;
- rzecznik konsumentów (powiatowy, miejski): pomoże w przypadku sporu z biurem podróży zarejestrowanym w Polsce;
- infolinia konsumencka (tel. 800 007 707): tu uzyskasz porady dotyczące twoich praw.

Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK) prowadzi działalność informacyjno-doradczą dla konsumentów w zakresie ich praw w Unii Europejskiej oraz pomaga w polubownym rozwiązywaniu sporów transgranicznych. Prawnicy ECK udzielają bezpłatnych porad prawnych i pomagają w dochodzeniu roszczeń od zagranicznych przedsiębiorców. Konsumenci mogą zgłaszać do ECK swoje skargi na nieuczciwe praktyki zagranicznych biur podróży, linii lotniczych, sklepów internetowych czy wypożyczalni samochodów za pomocą formularza skargi dostępnego na stronie internetowej www.konsument.gov.pl, drogą telefoniczną (22 55 60 118), e-mailem (info@konsument.gov.pl) lub osobiście odwiedzając siedzibę Centrum w Warszawie przy Placu Powstańców Warszawy 1.