Departament Turystyki zaproponował zmiany do Ustawy o usługach turystycznych

Pod koniec maja bieżącego roku Departament Turystyki Ministerstwa Gospodarki przygotował oraz rozesłał do konsultacji pierwszą wersję zmian proponowanych w obecnej Ustawie o usługach turystycznych.

Jednak zakres zmian jest bardzo niewielki w porównaniu z tym, co zgłaszali przedstawiciele branży turystycznej podczas sondażu ankietowego przeprowadzonego przez Departament Turystyki na VI Forum Turystyki Polskiej w grudniu minionego roku.

Aż 73,5% przedstawicieli środowiska turystycznego opowiedziało się za rozszerzeniem zakresu przedmiotowego ustawy, tak żeby dotyczyła wszystkich organizatorów imprez turystycznych, a nie tylko przedsiębiorców. Jednak taka zmiana nie została uwzględniona.

Rozszerzenie zakresu ustawy zgodne byłoby z przepisami dyrektywy 314 z 1990 roku Unii Europejskiej w sprawie imprez turystycznych, które dotyczą wszystkich organizatorów imprez turystycznych oraz podmiotów pośredniczących w nabywaniu miejsc na tych imprezach przez klientów. Jednak Departament Turystyki uznał, że ustawa ma określać warunki organizacji imprez turystycznych przez przedsiębiorców i inne podmioty, które organizują w ciągu roku więcej niż trzy imprezy turystyczne. Dodatkowo na podmioty, które organizują więcej niż trzy imprezy turystyczne nakłada tylko w dalszych przepisach obowiązek posiadania odpowiednich zabezpieczeń finansowych oraz obowiązek zgłaszania organizacji imprezy we właściwym urzędzie marszałkowskim.

Według Departamentu Turystyki zgodny z filozofią objęcia wszystkich organizatorów imprez turystycznych przepisami ustawy jest zapis: "przepisy ustawy dotyczące usług hotelarskich w obiektach, o których mowa w art. 35 ust. 2, stosuje się także do rolników wynajmujących pokoje i miejsca na ustawianie namiotów w prowadzonych gospodarstwach rolnych". Takie postanowienie zrównują ustawowe wymogi stawiane gospodarstwom agroturystycznym i obiektom świadczącym usługi hotelarskie.

W ustawie znajduje się też dużo błędów, które nie zostały naprawione we właściwy sposób. Obecnie art. 1 ustawy mówiący o przedmiotowym zakresie ustawowej regulacji, nie odpowiada faktycznej treści ustawy. Z postanowień artykułu wynika, że ustawa dotyczy tylko usług turystycznych. Natomiast rozdział ustawy pt. "Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek" nie ma nic wspólnego z "warunkami świadczenia usług turystycznych", gdyż treść tego rozdziału dotyczy organizacji szkoleń pilotów i przewodników turystycznych, rodzajów nadawanych im uprawnień, warunków ich uzyskiwania, a także kompetencji organów władzy państwowej do ich nadawania.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 "działalność gospodarcza w zakresie organizowania imprez turystycznych oraz pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych" jest działalnością regulowaną, która wymaga wpisu do właściwych rejestrów. Z treści artykułu wynika, że w przypadku organizatora turystyki działalnością regulowaną jest organizowanie imprez turystycznych. Dlatego też organizatora turystyki działalnością regulowaną nie będzie świadczenie usług turystyki, które nie zaliczają się do organizowania imprez turystycznych.

Jednocześnie z ustawy wynika, że w przypadku pośrednika turystycznego działalnością regulowaną będzie pośredniczenie na zlecenie klienta w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych, gdy tą usługą będzie impreza turystyczna, jak i też każda inna pojedyncza usługa.

Ustawowe wymagania wobec pośredników turystycznych są większe od wymagań wobec organizatorów turystyki. Przyczyną powstałej sytuacji może być brak precyzji ze strony ustawodawcy podczas formułowania przepisów ustawy, świadomy zamiar wprowadzenia takiego zróżnicowania lub też niedostrzeżenie faktu, że każda impreza turystyczna jest usługą turystyczną, ale nie każda usługa turystyczna jest imprezą turystyczną.

Istnienie takiego zapisu stawia polskich pośredników turystycznych na niekonkurencyjnej pozycji wobec pośredników z innych krajów Unii Europejskiej, od których nie jest wymagane posiadanie zabezpieczeń finansowych w przypadku pośrednictwa w sprzedaży pojedynczych usług. W Polsce pośrednicy turystyczni gwarancje muszą posiadać, ponieważ są one powiązane z wpisem do rejestrów działalności regulowanej.

Także w dalszej części Ustawy o usługach turystycznych używane są zamiennie i dowolnie pojęcia "usługi turystyki" i "impreza turystyczna", co również stwarza problemy interpretacyjne. Taki brak precyzji oraz dyscypliny legislacyjnej ustawodawca przeniósł również do Kodeksu Wykroczeń. Prawdopodobnie z inicjatywy autorów ustawy w art. 601 par. 4 dodano pkt 2a treści: "Kto świadcząc usługi hotelarskie, używa oznaczeń, które mogą wprowadzić klientów w błąd co do rodzaju lub kategorii obiektu hotelarskiego podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny". W art. 36 Ustawy o usługach turystycznych zostało ustalone, że obiektami hotelarskimi są: hotele, motele, pensjonaty, kempingi, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska i pola biwakowe. Natomiast inne obiekty, które świadczą usługi hotelarskie w rozumieniu ustawy nie są "obiektami hotelarskimi". Powyższej wątpliwości interpretacyjnej można by uniknąć, poprzez wpisanie w miejsce słów "obiektu hotelarskiego" słowa "obiektu świadczącego usługi hotelarskie".

Pośród pozostałych propozycji zmian są takie, które zasługują na poparcie, ale również takie, które wzbudzają liczne dyskusje. Dużo zamieszania wzbudziło proponowanie wprowadzenia oddzielnych komisji do egzaminowania przewodników turystycznych oraz pilotów wycieczek. Powodem tej propozycji może być brak precyzji zauważany też w przepisach art. 25 ustawy, który określa zasady przeprowadzania egzaminów na pilotów wycieczek i przewodników turystycznych. W ust. 1 tego artykułu mowa jest o "komisji egzaminacyjnej", natomiast w ust. 4 już o "komisjach egzaminacyjnych".

Pojawiła się też propozycja objęcia ewidencją agentów turystycznych. Analizując przepisy Ustawy o usługach turystycznych, a także obserwując działalność biur podróży można stwierdzić, że przekroczenie przez agentów turystycznych ich zakresu działalności oraz prowadzenie działań zarezerwowanych dla organizatorów turystyki lub pośredników turystycznych jest dość częstym przypadkiem. Dlatego też zaistniała potrzeba utworzenia warunków do kontroli ich działalności przez urzędy marszałkowskie.

Autorzy opublikowanych propozycji zmian zastrzegają, że są to propozycje rozsyłane "do roboczych konsultacji" i zachęcają do wypowiedzi na ich temat.