Nastroje konsumenckie nie wspierają turystyki wyjazdowej

Zniżkujące ceny na większości wypoczynkowych kierunków turystycznych mogą świadczyć o postępującej nierównowadze rynkowej na rynku wycieczek. Ma ona zapewne swoje źródło w niedostatecznym popycie na wyjazdy w obecnym wczesnym jeszcze okresie restartu turystyki wyjazdowej - uważają analitycy Instytutu Badania Rynku Turystycznego Traveldata.

W tej fazie wielu turystów nie jest jeszcze wolnych od licznych obaw wywołanych potencjalnymi problemami związanymi z utrzymywaniem się pandemii. Mogą one np. dotyczyć sytuacji, gdy pomimo zachowania osobistej ostrożności okaże się, że na pokładzie samolotu przebywała osoba(y) zakażone koronawirusem, co może prowadzić do konieczności odbycia późniejszej kwarantanny. Pewne znaczenie mogą mieć również mniej korzystne wskaźniki epidemiczne w niektórych krajach docelowych.

O stosunkowo słabym popycie świadczą także stosunkowo niskie wskaźniki bieżącego wypełnienia samolotów tanich linii lotniczych na kierunkach turystycznych. Dotyczy to również linii Ryanair i to pomimo faktu, że w lipcu przewoźnik ograniczył siatkę połączeń do mniej więcej połowy planowanej w sierpniu i wrześniu. W ostatnim tygodniu relatywnie znaczący popyt występował jedynie na rejsie na Teneryfę, ale trzeba pamiętać, że Ryanair już wcześniej dokonał znacznej redukcji liczby połączeń na kierunkach kanaryjskich w porównaniu z okresem kilku lat wcześniejszych.

Bardzo słabe nastroje konsumenckie nadal nie wspierają turystyki wyjazdowej

Wyniki porównań konsumenckich i biznesowych w ramach krajów członkowskich Unii Europejskiej prowadzone przez Eurostat wskazują, że pomimo relatywnie korzystnej sytuacji gospodarczej, a zwłaszcza jej krótko- i średnioterminowych perspektyw opinie konsumentów są przeważnie głęboko minorowe

Zdaniem analityków Instytutu Traveldata, dobrym aktualnym przykładem jest bardzo istotny wskaźnik własnej sytuacji finansowej w ocenie konsumentów w okresie następnych 12 miesięcy według badania z czerwca w wersji danych wyrównanych sezonowo.

Przy średnim wskaźniku dla Unii Europejskiej na poziomie -5,2 wypada on dla Polski bardzo niekorzystnie, gdyż z wynikiem minus 14,2 procent (przewaga pesymistów nad optymistami) jest on kolejny miesiąc z rzędu trzecim najgorszym w UE przed Słowenią (-20,0) i Grecją (-22,5). Wyraźnie lepiej wypadają w tych badaniach nawet zdecydowanie bardziej dotknięte przez kryzys wywołany pandemią koronawirusa Hiszpania (-10,6), Francja (-15,7) i Włochy (-4,4), jak również cała Eurostrefa (-4,3) i Niemcy (-0,3).

Bardzo słabe ostatnio wyniki wskaźników konsumenckich, zarówno w badaniach instytucji krajowych, jak i Unii Europejskiej, mogły mieć związek z bardzo intensywną kampanią wyborczą, która nie sprzyja obiektywnemu przedstawianiu sytuacji ekonomicznej kraju.

Może to jednak stworzyć szanse na późniejsze techniczne odreagowanie nastrojów w miesiącach letnich w pewnej mierze niezależne od bieżących zmian w realnych procesach gospodarczych i podniesienie ich do poziomu bliższego innym krajom członkowskim w podobnej lub nawet gorszej sytuacji ekonomicznej.

Zmiany cen w biurach podróży

Przygotowane przez Instytut Traveldata zestawienie obejmuje po raz trzydziesty trzeci w tym roku porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2020 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (03.08-09.08 2020), zebranych w dniu 8 lipca 2020 z cenami dla tego samego okresu zebranych w dniu 2 lipca 2020, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi w dniu 11 lipca 2019 roku.

W minionym tygodniu średnia cena dla wycieczek z wylotami pomiędzy 3 i 8 sierpnia 2020 spadła o 59 złotych. Poprzednio ceny wzrosły o 2 złote, a w dwóch zestawieniach wcześniejszych spadały o 28 i 56 złotych.

Największe zniżki średnich cen wycieczek odnotowano w ubiegłym tygodniu na trzech z Wysp Kanaryjskich: Gran Canarii, Lanzarote i Teneryfie (ponownie) - o odpowiednio 270, 233 i 190 złotych. Najbardziej podniosły się ceny wyjazdów na Maltę (poprzednio był tam znaczny spadek) - o średnio 236 złotych oraz do Portugalii i na Turecka Riwierę - o 160 i 115 złotych.

W tym samym okresie przed rokiem i dwoma laty bieżące ceny wycieczek spadały o 48 i 47 złotych.

Drugi tydzień lipca dla wylotów w dniach 3-9 sierpnia 2020 przyniósł na najważniejszych kierunkach zdecydowaną przewagę spadków cen wycieczek oferowanych przez biura podroży. Wzrosły jedynie ceny imprez do Turcji - o średnio 27 złotych, a na pozostałych najważniejszych destynacjach odnotowano spadki - niewielkie w Egipcie (o 7 złotych), znaczące na kierunkach greckich (średnio o 78 złotych), zaś bardzo duże w Bułgarii (o 167 złotych) i na Wyspach Kanaryjskich (średnio o 205 złotych).

Nadal relatywnie wysokie pozostają średnie ceny kierunków egipskich i tureckich. W obu tych przypadkach były to drugie najwyższe ich poziomy w bieżącym letnim sezonie turystycznym. Z kolei na Wyspach Kanaryjskich znacznym spadku po raz czwarty z rzędu średnie ceny stały się zdecydowanie najniższe w sezonie, a jednocześnie niespotykanie bliskie średniemu poziomowi cen notowanemu na kierunkach greckich.
W Bułgarii do rzadko spotykanego w tej skali spadku cen przyczyniły się bardzo znaczne zniżki dokonane w biurze Best Reisen, a w pewnym stopniu także uatrakcyjnienie ofert w biurach Itaka i Rainbow. Wycieczki na Wyspy Kanaryjskie, podobnie jak w poprzednim tygodniu, taniały dzięki istotnym zniżkom w biurach Itaka, Rainbow i TUI Poland.

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia 2020 pokazuje, że w minionym tygodniu średnia cena była niższa wobec średniej ceny w poprzednim sezonie o 144 złote, podczas gdy w trzech tygodniach wcześniejszych była niższa o 74, 69 i 37 złotych, zaś przed czterema tygodniami roczna zmiana cen wyniosła jeszcze +51 złotych. Obecna roczna przecena o 144 złote to zdecydowanie największa zniżka średnich cen wycieczek w obecnym sezonie zaś dotychczasowy największy roczny wzrost średnich cen wyjazdów wystąpił przed 30 tygodniami i wyniósł 224 złote.

W minionym tygodniu zdecydowanie największy roczny spadek cen wycieczek ponownie odnotowano na Malcie - o średnio 728 złotych, a również bardzo znaczne na Gran Canarii i Majorce - o 551 i 501 złotych. Największy roczny wzrost cen tym razem miał miejsce w Portugalii - o 411 złotych. Znaczna zwyżka po raz piąty z rzędu miała miejsce na Synaju - o średnio 321 złotych, a także w Maroku - o 208 złotych.

Przed rokiem i dwoma laty (sezony 2019 i 2018) średnie ceny wycieczek odpowiednio rosły o 184 i spadały o 262 złote.

W zakresie oddziaływania cen paliwa lotniczego (ponoszonych według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) oraz sytuacji w zakresie kursów głównych walut, to w minionym tygodniu z punktu widzenia organizatorów sytuacja już po raz czternasty z rzędu była korzystniejsza niż miało to miejsce w tym samym okresie ubiegłego sezonu, choć skala znaczna skala wcześniejszych pozytywnych korzyści uległa w ostatnich tygodniach znacznemu zmniejszeniu.

Cena paliwa lotniczego wyniosła w ubiegłym tygodniu 1,80 zł/litr wobec 2,58 zł/litr przed rokiem, a zatem była od niej niższa o 30,2 procent, podczas gdy przed tygodniem była niższa o 31,4 procent, a przed dwoma o 30,9 procent. Jednocześnie w relacji z euro i amerykańskim dolarem krajowa waluta była w ostatnim tygodniu w porównaniu rocznym dla uśrednionych rozliczeń turystycznych w nieznacznie mniejszym stopniu słabsza niż w dwóch wcześniejszych tygodniach, czyli o około 4,7 procent, wobec około 5,2 i 5,0 procent w dwóch zestawieniach poprzednich.

Sumaryczny wpływ wymienionych czynników na średnią zmianę kosztów cen wycieczek nadal sprzyjał organizatorom i tym razem zawierał się w przybliżeniu w przedziale -10/-20 złotych, a zatem w nieco korzystniejszym stopniu w porównaniu z dwoma wcześniejszymi tygodniami, gdy było to 0/-10 złotych oraz -5/-15 złotych.

Należy też pamiętać, że oddziaływanie zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).





W minionym tygodniu jedynym z wiodących kierunków o wyższych cenach wycieczek niż przed rokiem był Egipt - droższy o średnio 183 złote, natomiast na pozostałych kierunkach ceny w porównaniach rocznych spadały. W umiarkowanej skali obniżyły się one w Turcji - o średnio 52 złote, a w znacznie większej w Bułgarii - o 170 złotych, a w bardzo dużej w Grecji i na Wyspach Kanaryjskich - o średnio 274 i 370 złotych.

Na mniej popularnych kierunkach w minionym tygodniu w skali rocznej zdecydowanie najbardziej obniżyły się średnie ceny wyjazdów na Maltę - o 728 złotych. Bardzo znaczną roczną zniżkę cen odnotowano na Majorce - o 501 złotych, a również znaczące na Cyprze i w Albanii - o średnio 393 i 329 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny wycieczek były wyższe niż przed rokiem. Istotne ich wzrosty odnotowano w Tunezji i Maroku - o 160 i 208 złotych, zaś bardzo istotne w Portugalii - o średnio 411 złotych.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2018 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia) nadal zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu - o średnio 400 złotych. W mniejszym stopniu drożały w tym ujęciu wycieczki do Tunezji i Turcji - o średnio 210 i 183 złote, a w znacznie mniejszym w Bułgarii i Grecji - o 75 i 16 złotych. Jedynym z wiodących kierunków mniej kosztownym niż przed rokiem były w minionym roku Wyspy Kanaryjskie, które były tańsze w ujęciu dwuletnim o 260 złotych.

Wśród mniej masowych kierunków bardzo znaczne wzrosty średnich cen wycieczek w ujęciu dwuletnim wystąpiły w Portugalii i Maroku - o 663 i 315 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny były niższe. Najmniejszy spadek cen wycieczek miał miejsce w Albanii i na Cyprze - o 52 i 109 złotych, znacznie większy na Majorce - o 378 złotych, a zdecydowanie największy na Malcie, która tym razem była tańsza w ujęciu dwuletnim o średnio 718 złotych.

W rocznych porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów, w największym stopniu obniżyły się ceny w biurze ETI - o około 565 złotych oraz w biurach TUI Poland i Exim Tours - o 460 i 445 złotych. Znaczną skalę rocznych spadków cen prezentuje teraz oferta biura Grecos - o około 245 złotych, a nieco mniejszą biur Itaka i Prima Holiday - o około 100 i 75 złotych. U pozostałych organizatorów ceny były wyższe niż przed rokiem w granicach od 50 (Coral Travel) do 330 złotych.

W tym co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach sezonu letniego i w trzech kategoriach hoteli, to w minionym tygodniu liderem nadal pozostawało biuro TUI Poland z liczbą 28 ofert (poprzednio 49 ofert, przed rokiem 36, a przed dwoma laty 23 oferty). Wyprzedziło ono biura Exim Tours z liczbą 26 ofert (poprzednio 24 oferty, przed rokiem 4, a przed dwoma laty 11 ofert) oraz Rainbow z liczbą 20 ofert (poprzednio 13 ofert, przed rokiem 31, a przed dwoma laty 21 ofert).

Bardzo znaczny spadek liczby najatrakcyjniejszych ofert w biurze TUI Poland (z 49 do 28) wynika z zapewne przejściowego bieżącego braku propozycji na kierunkach egipskich, tunezyjskich i tureckich.

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biur Coral Travel - 6 ofert, na kierunkach greckich biura TUI Poland i Rainbow - 13 i 6 ofert, na kierunkach kanaryjskich biuro TUI Poland oraz Itaka - 12 i 4 oferty, a na tureckich biura Coral Travel i Rainbow - 6 i 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miały biura Exim Tours oraz Itaka - 6 i 3 oferty, natomiast w Bułgarii biuro Best Reisen - 3 oferty.
W porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku biuro TUI Poland wzmocniło swoją pozycję ofertową w Grecji i na Wyspach Kanaryjskich i w Turcji, biuro Exim Tours w Egipcie, Grecji, na Wyspach Kanaryjskich, w Tunezji, Turcji i w Bułgarii, biuro Itaka w Egipcie, Tunezji i Bułgarii, a biuro Rainbow w Tunezji oraz w Turcji.

Instytut Traveldata przedstawia tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. W tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami w pozostałych biurach.
W trzydziestym trzecim zestawieniu dla sezonu letniego 2020 zarówno skład jak i kolejność pierwszej piątki organizatorów pozostały takie same jak przed tygodniem. Jedyną nieco istotniejszą zmianą jest poprawa sytuacja biura Coral Travel w zakresie wartości odchylenia wobec ceny referencyjnej na tle pozostałych czterech konkurentów z pierwszej piątki. Jest to konsekwencja większych niż u nich średniej zniżki cen ofertowych.