Ceny wyjazdów nie spadają

Spadki cen w Egipcie przez działania ETI, ale duży wzrost cen w Turcji. Analiza cen na drugą połowę sezonu lato 2020.

To zestawienie obejmuje po raz dwudziesty drugi w tym roku porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2020 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (03.08-09.08 2020), zebranych w dniu 23 kwietnia 2020 z cenami dla tego samego okresu zebranych w dniu 16 kwietnia 2020, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi w dniu 25 kwietnia 2019 roku.

W minionym tygodniu średnia cena dla wycieczek z wylotami pomiędzy 3 i 9 sierpnia 2020 spadła o 11 złotych. W dwóch zestawieniach poprzednich jej spadki wyniosły 4 i 11 złotych, a w zestawieniach wcześniejszych średnia cena wzrosła o 29 i 22 złote. Podobnie jak przed tygodniem największe zniżki cen wycieczek w minionym tygodniu wystąpiły na Malcie, na której spadły średnio o 183 złote. Znacznie przecenione zostały kanaryjska Lanzarote oraz egipska Hurghada - o średnio 169 i 151 złotych.

W takim samym okresie przed rokiem i dwoma laty bieżące ceny wycieczek ogółem wzrastały o średnio 92 i 6 złotych.
Zmiany średnich cen jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.

Czwarty tydzień kwietnia przyniósł na najważniejszych kierunkach dla wylotów w dniach 3-9 sierpnia 2020 dość znaczące zmiany średnich cen wycieczek. Najistotniejszy spadek wystąpił na kierunkach egipskich - o średnio 74 złote i miał duży związek ze zmianą oferty biura ETI, które wycofało z oferty większość najbardziej kosztownych hoteli pozostawiając jedynie nieliczne, ale za to w bardzo atrakcyjnych cenach.
W niewiele mniejszym stopniu obniżyły się ceny wyjazdów na Wyspy Kanaryjskie - o 68 złotych na co istotniejszy wpływ wywarły atrakcyjniejsze ceny Lanzarote w biurze Itaka i Teneryfy w biurze Rainbow.
W niewielkim stopniu obniżyły się ceny w Grecji - o średnio 12 złotych. Był to efekt znaczących obniżek cen w biurach Exim Tours (Korfu) i Coral Travel (Zakintos) - obie dotyczyły hoteli 3 i 4 gwiazdkowych oraz jednoczesnej bardzo znacznej zwyżki cen na tej ostatniej wyspie dokonanej przez biuro TUI Poland (głównie hotele 3 gwiazdkowe).
Nie zmienił się średni poziom cen Bułgarii, za to dość wyraźnie zdrożały wycieczki do Turcji - o średnio 49 złotych. Zmiana ta wynikała głównie z bardzo dużego podniesienia cen wyjazdów do kurortów Turcji Egejskiej dla wszystkich kategorii hoteli.
2. Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia 2020 pokazuje, że w minionym tygodniu średnia cena była niższa wobec średniej ceny w poprzednim sezonie o 11 złotych. Był to dopiero drugi roczny spadek cen w tym sezonie. Jak dotąd najmniejszy roczny wzrost cen w tym sezonie odnotowano przed tygodniem (30 złotych), a największy przed 19 tygodniami (224 złote).
W minionym tygodniu największy średni roczny wzrost cen odnotowano w Turcji Egejskiej - o 261 złotych. Znacząco wzrosły również ceny wyjazdów na Fuerteventurę i do Marsa Alam - o 189 i 155 złotych. Kierunkiem, na którym odnotowano największe spadki cen wycieczek była już po raz czternasty z rzędu Malta, gdzie spadły one w ujęciu rocznym o średnio 352 złote, a niewiele mniejsze roczne zniżki cen zniżki cen odnotowano po raz czwarty na Cyprze i po raz szósty z rzędu na Rodos - o 286 i 226 złotych.
W zakresie oddziaływania cen paliwa lotniczego (ponoszonych według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) oraz sytuacji w zakresie kursów głównych walut, to w minionym tygodniu z punktu widzenia organizatorów sytuacja była po raz trzeci z rzędu wyraźnie korzystniejsza niż miało to miejsce przed rokiem.
Cena paliwa lotniczego wyniosła w ubiegłym tygodniu zaledwie 1,38 zł/litr wobec 2,72 zł/litr przed rokiem, a zatem była od niej niższa o aż 49,3 procent, podczas gdy przed tygodniem była niższa o 46,7 procent, a przed dwoma o 46,5 procent. Jednocześnie w relacji z euro i amerykańskim dolarem złoty w ostatnim tygodniu w porównaniu rocznym dla uśrednionych rozliczeń turystycznych nadal pozostawał zdecydowanie słabszy, a mianowicie o około 6,6 procent, zaś w poprzednich dwóch zestawieniach był słabszy w podobnym stopniu, czyli o około 6,7 i 6,5 procent.
Sumaryczny wpływ wymienionych czynników na średnią zmianę kosztów cen wycieczek nadal był wyraźnie korzystny dla organizatorów i zawarł się w przybliżeniu w przedziale -50/-60 złotych, a zatem był nawet bardziej istotny niż przed tygodniem (-35/-45 złotych) i przed dwoma tygodniami (-40/-50 złotych).
Należy też pamiętać, że oddziaływanie zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).
Sytuację w zakresie zmian średnich cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka, a przebieg ich zmian na najważniejszych kierunkach obrazuje zamieszczony poniżej wykres.





Wśród dwóch z wiodących kierunków, na których przez wiele miesięcy w tym i w poprzednim sezonie utrzymywały się wysokie zwyżki średnich cen wycieczek, a zatem w Egipcie i Turcji, to po okresie niecałych trzech miesięcy, w których roczne wzrosty na kierunkach tureckich wyraźnie ustępowały zwyżkom cen wycieczek w Egipcie, sytuacja wróciła do "normy". Ceny na obu tych kierunkach wzrastały najbardziej, a różnica pomiędzy skalami wzrostu nie była duża. W minionym tygodniu średni roczny wzrost cen w Turcji wyniósł 139 złotych, zaś w Egipcie wyniósł on 121 złotych.
Mniejszy roczny spadek cen odnotowała w minionym tygodniu Bułgaria - o średnio 39 złotych (poprzednio ceny były niższe o 5 złotych). Nadal bardzo atrakcyjne ceny oferują tam biura TUI Poland i Exim Tours. Jest to podobna sytuacja do tej sprzed roku, z tym że wówczas bardzo atrakcyjne ceny oferowało również biuro Coral Travel.
Umiarkowany spadek cen wycieczek wobec poprzedniego sezonu był udziałem Wysp Kanaryjskich, na których wyniósł on 32 złote (poprzednio w ujęciu rocznym ceny spadły tam o 21 złotych). Wcześniej w okresie 13 tygodni z rzędu kierunek ten wykazywał najwyższe zwyżki cen wśród 5 wiodących kierunków w polskiej zorganizowanej turystyce wyjazdowej, ale przed 11 tygodniami oddał tę pozycję Egiptowi. Przed rokiem ceny wycieczek na tym kierunku notowały spadek, który wyniósł 119 złotych.
Od drugiej części poprzedniego sezonu letniego pod względem wzrostów średnich cen wycieczek z Egiptem i Turcją przez wiele miesięcy konkurowała Grecja. Obecnie jednak ze średnim rocznym spadkiem cen wycieczek o 94 złote była ona już po raz siódmy najbardziej taniejącym wśród najważniejszych kierunków dla polskiej zorganizowanej turystyki wyjazdowej.
Na mniej popularnych kierunkach zwyżki średnich cen w ujęciu rocznym miały miejsce w Maroku, Portugalii i Tunezji, w których ceny wzrosły o odpowiednio 100, 83 i 58 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny były niższe niż przed rokiem. W niedużej skali zniżkowały ceny na Majorce - o średnio 20 złotych, w znacznie większym stopniu w Albanii i na Cyprze - o 172 i 286 złotych, zaś w największym kolejny raz na Malcie, gdzie były one niższe o 352 złote od średnich cen sprzed roku.
Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2018 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia) nadal zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu i do Turcji - o średnio 370 i 308 złotych. W mniejszej skali drożały w tym ujęciu wycieczki do Tunezji - o średnio 148 złotych, a w jeszcze mniejszej wyjazdy do Grecji i Bułgarii - o 63 i 59 złotych.
Na ostatniej pozycji znalazły się Wyspy Kanaryjskie, gdzie średnie ceny wobec sytuacji sprzed dwóch lat obniżyły się o średnio 151 złotych o czym zdecydował ubiegłoroczny ich spadek, który wyniósł średnio 119 złotych.
Wśród mniej masowych kierunków w ujęciu dwuletnim wzrosły ceny w Maroku i w Portugalii, w których były one wyższe o średnio 295 i 67 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny spadły, w tym stosunkowo niewiele na Cyprze i Majorce - o 8 i 85 złotych, istotniej w Albanii - o 139 złotych, a najbardziej na Malcie - o średnio 295 złotych.
3. W rocznych porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów, w największym stopniu obniżyły się ceny w biurach ETI, Exim Tours oraz Itaka - o około 275, 260 i 190 złotych. W tym pierwszym biurze miało to związek z bardzo dużymi obniżkami cen wycieczek, zwłaszcza do Hurghady i na Synaj, a w ostatnim biurze tak znaczna zmiana różnicy wobec ostatniego tygodnia jest skutkiem wzrostu bazy odniesienia, gdyż przed rokiem ceny wzrosły tam przejściowo o około 200-210 złotych. Bez tego skoku cenowego ceny wycieczek w Itace byłyby - podobnie jak miało to miejsce przed dwoma tygodniami - niewiele wyższe niż przed rokiem.
Niższe niż w sezonie ubiegłym ceny oferowały też biura Grecos i TUI Poland, w których roczne spadki wyniosły około 135 oraz 15 złotych (poprzednio 215 złotych). W tym drugim biurze tak znacząca zmiana wynikała z licznych zwyżek cen wycieczek, zwłaszcza do Turcji Egejskiej i na niektóre wyspy greckie, oraz z nieobecności bardzo taniej dotychczas oferty wyjazdów do Albanii. Pozostali organizatorzy proponowali wyższe średnie ceny niż przed rokiem w granicach od około 25 złotych (biuro Coral Travel) do 290 złotych.
W tym co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach sezonu letniego i w trzech kategoriach hoteli, to na pozycji lidera nadal znajdowało się biuro TUI Poland z liczbą 36 ofert (poprzednio 45 ofert, przed rokiem 33, a przed dwoma laty 21 ofert). Organizator ten wyprzedzał biura Exim Tours z liczbą 26 ofert (poprzednio też 26 ofert, przed rokiem 11, a przed dwoma laty 20 ofert) oraz Itaka z liczbą 25 ofert (poprzednio 21 ofert, przed rokiem 14, a przed dwoma laty 16 ofert).
Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura TUI Poland - 6 ofert oraz Coral Travel - 3 oferty, na kierunkach greckich przodowały biura Itaka - 11 ofert oraz Coral Travel i Grecos - 10 i 6 ofert, na kierunkach kanaryjskich biura TUI Poland - 8 ofert oraz Itaka i Rainbow - 5 i 4 oferty, a na tureckich biura Coral Travel - 5 ofert oraz Itaka i TUI Poland - po 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miały biura Exim Tours i Coral Travel - 5 i 3 oferty, natomiast w Bułgarii przodowały biura TUI Poland i Exim Tours - 3 i 2 oferty. W porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku biuro TUI Poland wzmocniło swoją ofertową pozycję w Egipcie i w Tunezji, biuro Itaka w Grecji i w Turcji, biuro Coral Travel w Grecji, a biuro Exim Tours w Egipcie, na Wyspach Kanaryjskich, w Tunezji, Turcji i w Bułgarii.
4. W tej części materiału przedstawiamy tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. Tak jak to zaznaczaliśmy już wielokrotnie, w tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami w pozostałych biurach.
W dwudziestym drugim zestawieniu dla sezonu letniego 2020, w składzie pierwszej szóstki nastąpiła tylko jedna, ale za to dość zaskakująca zmiana, którą było przesunięcie się biura ETI z jedenastej (poza obrębem tabeli) na trzecią pozycję w zestawieniu. Przyczyną była głęboka modyfikacja egipskiej oferty biura, z której usunięto większość kosztownych hoteli pozostawiając atrakcyjne ceny w obiektach pozostałych, a zmiany te dotyczyły zwłaszcza Hurghady i Synaju. Spowodowało to przesunięcie pozostałych biur, poza pierwszą dwójką (Exim Tours i Coral Travel), o jedną pozycję w dół bez zmiany kolejności, co wynikało z niewielkich zmian w ich średnich cenach ofertowych.
Wyjątkiem było biuro TUI Poland, które przesunęło się o dwie pozycje bowiem zostało jeszcze dodatkowo wyprzedzone przez biuro Coral Travel. Przyczyną była dość istotna zwyżka średniej ceny w TUI Poland będąca rezultatem bardzo dużego podniesienia cen na niektórych kierunkach oraz nieobecności w ofercie bardzo taniej dotychczas Albanii.










Dla porównania przedstawiono też tabelę sprzed roku. Podobnie jak w zestawieniu poprzednim przodowały w niej biura Coral Travel, Grecos, które obecnie zostały wyprzedzone i rozdzielone przez Exim Tours (awans z pozycji siódmej przed rokiem - już poza zestawieniem) - na pierwszą obecnie oraz ETI (awans z pozycji dziewiątej na trzecią), a także przez TUI Poland. W dwóch pierwszych przypadkach ma to związek z bardzo dużymi rocznymi obniżkami średnich cen w tych biurach o czym była już mowa punkcie trzecim niniejszego materiału.
Należy pamiętać, że położenie w zakresie względnej atrakcyjności cenowej z reguły przekłada się na kierunki zmian udziałów danych organizatorów w turystycznym rynku. Wysokie pozycje utrwalają wiodące pozycje organizatorów w branży, a niskie często przekładają się na oddawanie przez nich rynkowych udziałów bardziej atrakcyjnym konkurentom.

Płytsze przeceny na trasach turystycznych w Ryanair i głębsze w Wizzair

Przedstawiamy sytuację w zakresie cen przelotów na kierunkach turystycznych w liniach Ryanair i Wizzair według schematu jaki prezentujemy od stycznia 2018 roku. Dla sezonu letniego jest ona - podobnie jak dla zimowego - prezentowana na bieżąco raz na dwa tygodnie w postaci wykresów z dodatkowym krótkim komentarzem dotyczącym najważniejszych kierunków.
Na wykresach grubsza linia oznacza średnie ceny przelotów w wysokim sezonie letnim w obecnym roku turystycznym (czyli 2019/20), natomiast cienka linia przedstawia przebieg cen z w kolejnych tygodniach i miesiącach poprzedniego sezonu (czyli 2018/19). Wraz z upływem czasu są do niej odnoszone ceny tego sezonu reprezentowane przez linię grubszą z zielonymi lub czerwonymi polami tak jak było to czynione dotychczas. Zielone pole pomiędzy liniami oznacza spadek średnich cen rok do roku, a czerwone ich wzrost.
Na wykresach zostały uwzględnione jedynie te rejsy (50 połączeń w Ryanair i 23 w Wizzair), które występowały w tych liniach w obu wymienionych sezonach jednocześnie.
Przebieg zmian cen w liniach Ryanair przedstawiają poniższe wykresy.





Dla kierunków kanaryjskich (obecnie jedynie Teneryfa z Warszawy i z Wrocławia) widoczny jest od października do początku grudnia, nieduży "pełzający" wzrost cen, który wyraźnie przyspieszył dopiero z początkiem tego miesiąca, z tym że w drugiej połowie lutego ceny przelotów wyraźnie spadły, co mogło mieć już związek z obawami przed występowaniem koronawirusa na tym kierunku. W marcu ceny ponownie wzrosły, ale ostatnio weszły w fazę niedużych spadków i zrównały się z poziomem ubiegłorocznym.
Średnie ceny pozostałych połączeń pozostawały w okresie ostatnich prawie 7 miesięcy na stosunkowo stabilnym poziomie, za wyjątkiem przejściowego niedużego wzrostu na początku kwietnia. Generalnie wyraźnie bardziej płaskie kształtowanie się tegorocznych cen niż w sezonie poprzednim mogło mieć związek ze stopniowym powiększaniem podaży miejsc będącej skutkiem uzupełniania siatki połączeń lub dodawania do niej kolejnych rejsów, co stopowało potencjalny wzrost cen przelotów na wielu kierunkach zwłaszcza z lotnisk południowych, czyli z Krakowa i Katowic.
W relacji z sezonem ubiegłym podobnie jak przed dwoma, czterema i sześciu tygodniami zdecydowanie najbardziej wzrosły ceny przelotów do Grecji i Włoch - o średnio 255 i 102 złote. Na pozostałych kierunkach zagościły roczne spadki cen, w tym umiarkowane w Bułgarii i Portugalii - o średnio 75 i 91 złotych, a głębsze na kierunkach hiszpańskich, na których wyniosły średnio 136 złotych.
Przebieg zmian cen w liniach Wizzair przedstawiają poniższe wykresy.





Kierunki kanaryjskie reprezentowane są obecnie przez cztery rejsy tygodniowo na Teneryfę - dwa z Katowic i dwa z Warszawy (od 2 czerwca 2020) oraz jeden na Fuerteventurę z Katowic. W przypadku połączenia z Warszawy na Teneryfę nie ma jeszcze możliwości porównania cen rok do roku, natomiast od dwóch zestawień jest już uwzględniane połączenie na Fuerteventurę.
Ceny przelotów na tym kierunku długo utrzymywały lekko spadkowy i rozsądny poziom, co zdecydowanie różniło obecną sytuację od tej sprzed roku, po czym nastąpił dość intensywny 8-tygodniowy wzrost, ale w ostatnich dziesięciu tygodniach ceny ulegały systematycznemu stopniowemu obniżeniu, prawdopodobnie pod wpływem rozwijającej się epidemii koronawirusa. W sezonie poprzednim rejsy były w tym czasie nadzwyczaj kosztowne (bardzo duże zielone pole), co mogło być powodowane przez rezerwacje relatywnie istotnych bloków miejsc w samolotach przez niektóre krajowe biura podróży.
Na pozostałych kierunkach turystycznych wzrost średnich cen po okresie niezbyt dużych wahań przez okres kolejnych ośmiu tygodni (do połowy lutego) znacząco przyspieszył, po czym w ostatnim 10-tygodniowym okresie średnia cen przelotów zaczęła wykazywać wyraźny i konsekwentny spadek. Przez dwa ostatnie lata ceny poruszały się dość ściśle według trajektorii obrazowanej na wykresie przez cienką linię. W tym sezonie ceny były początkowo wyraźnie wyższe od ubiegłorocznych, ale różnica ta ulegała stopniowo zmniejszeniu i w ostatnich dziesięciu tygodniach ceny przebywały już zdecydowanie poniżej ich poziomów ubiegłorocznych.
Ostatnie spadki cen spowodowały, że ich przebieg całkowicie oderwał się już od trajektorii z poprzedniego sezonu, co obrazuje bardzo znacznych rozmiarów zielone pole. Dość oczywistą główną przyczyną tej zmiany sytuacji jest rozwój epidemii koronawirusa, a dodatkową wcześniejsze stopniowe zwiększanie oferowania często poprzez zwiększanie liczby rejsów na funkcjonujących już w Wizzair kierunkach turystycznych.
W relacji z poprzednim sezonem ponownie najbardziej obniżyły się ceny przelotów do Grecji i Hiszpanii - o średnio 937 i 739 złotych. Znaczna zniżka cen na kierunkach hiszpańskich ma w dużej mierze związek z wysokim spadkiem cen rejsów na Teneryfę i Fuerteventurę z Katowic (na innych kierunkach hiszpańskich ceny spadły średnio 444 złote). Mniejsze roczne spadki cen odnotowano na kierunkach włoskich - o średnio 516 złotych, a jeszcze mniejsze na kierunkach portugalskich i do Bułgarii - o 245 i 102 złote.

Rynek przewozów lotniczych przed dużymi zmianami

Widoczny w okresie od grudnia wzrost cen został, zwłaszcza po 21 lutego, zanegowany i odwrócony przez gwałtowny wzrost obaw przed zagrożeniem epidemią koronawirusa w Europie, w szczególności we Włoszech i Hiszpanii, które są ważnymi kierunkami dla tanich przewoźników, a zwłaszcza dla linii Ryanair.
Nadal można przyjmować pogląd, że wpływ epidemii koronawirusa na pasażerski ruch lotniczy, ceny i przekształcenia siatek połączeń powinien być na tyle poważny, że znacząco zmieni on koniunkturę i wiele dotychczasowych trendów w branży w okresie kolejnych miesięcy i w perspektywie 2021 roku. Z tego względu obecne dane traktować można jako nadal odzwierciedlające sytuację jeszcze w okresie przed wieloma różnego rodzaju dostosowaniami do nowej sytuacji.
Złożona jest również sytuacja dotycząca poszczególnych przewoźników lotniczych. W zdecydowanie najlepszej sytuacji finansowej i płynnościowej są obecnie linie Wizzair i Ryanair, które najbardziej będą predestynowane do ekspansji na kierunkach północ-południe od roku 2021, gdy medyczne problemy związane z koronawirusem w ich zasadniczej części już przeminą.
Wiele linii lotniczych przetrwa jedynie dzięki pakietom pomocy publicznej, które mogą przybierać wręcz monstrualne rozmiary. Z medialnych doniesień wynika, ze w przypadku Lufthansy może ona wynosić 10 miliardów euro, a w przypadku Air France-KLM 7 miliardów. Z kolei tanie linie mogą prawdopodobnie działać bez wsparcia, o ile pandemia się zbytnio nie przedłuży. Pomoc publiczna może spowodować ograniczenie na pewien czas rozwoju wielu tradycyjnych przewoźników, podobnie jak było to w przypadku wymogów pomocy publicznej dla linii lotniczych LOT.