Jesteśmy jednym z ostatnich, nieodkrytych kierunków w Europie

Polska jest ważnym rynkiem źródłowym dla turystyki w Republice Macedonii Północnej - zapewnia dyrektor Agencji Promocji i Wspierania Turystyki Republiki Macedonii Północnej, Ljupczo Janevski, z którym porozmawialiśmy podczas targów TT Warsaw.

Jak się pracuje z polskimi touroperatorami?

Bardzo dobrze. Bardzo ważnym dla nas partnerem jest Rego-Bis, który jako pierwszy zorganizował czarter z Katowic do Ochrydy. Współpracujemy też z innymi organizatorami, jak Itaka, Rainbow, czy Altamira, ale to właśnie Rego-Bis najmocniej docenił nasz potencjał. Szacujemy, że w latach 2018-19 przywiózł do Macedonii Północnej około 50 tys. polskich turystów.

Dlaczego warto jechać do Macedonii Północnej?

Życie jest krótkie i każdy chce się nim nacieszyć. Każdy lubi dobre wino, jedzenie, zabawę, dla wielu ludzi coraz ważniejszy jest trend slow life i Macedonia właśnie to oferuje. Patrząc globalnie, życie staje się coraz bardziej dynamiczne, żyjemy coraz szybciej, a jednak potrzebujemy czasem jakiejś odskoczni, która pozwoli zregenerować siły. Coraz częściej widzimy trend, rezygnowania z jednego, długiego, trwającego 2-3 tygodnie urlopu, na rzecz krótszych, ale częstszych wyjazdów. Ludzie coraz częściej chcą wyjechać gdzieś 4-5 razy w roku, na trochę krócej. W różne kierunki, które można odkrywać, a Macedonia Północna jest być może, jednym z ostatnich, jeszcze nieodkrytych miejsc w Europie.

Ilu turystów spodziewacie się w 2020 r.?

Ten rok zakończymy z liczbą około 1,3 mln turystów i 3,5 mln udzielonych noclegów. W roku 2020 spodziewam się wzrostu o 3-5% liczby turystów i większego wzrostu liczby noclegów, ponieważ liczymy na wydłużenie ich pobytu. Liczba przyjeżdżających turystów jest ważna, ale jeszcze ważniejsza jest liczba noclegów, im dłużej zechcą zostać w Macedonii, tym lepiej dla turystyki i dla całej macedońskiej gospodarki. Obecnie bezpośrednie wpływy z turystyki to około 400 milionów dolarów.

Jak duży udział ma turystyka w macedońskim PKB?

Aktualnie, turystyka wypracowuje około 3,5, może 4 procent naszego PKB, to niewiele. Ale on rośnie, spodziewam się, że w ciągu następnych 5 lat, udział turystyki w PKB, wzrośnie do 5-6 procent. Uważam, że turystyka w Macedonii ma potencjał, aby wypracować nawet miliard dolarów. Idealnie byłoby, gdyby turystyka stanowiła 10 procent PKB, to oznaczałoby pewną równowagę. Dla przykładu turystyka to 23 procent PKB w Chorwacji. I wystarczy, że w jednym roku coś pójdzie źle i PKB spadnie. My chcemy rozwijać turystykę, chcemy zwiększania jej wpływu na gospodarkę, ale w sposób zrównoważony. Spokojnie, ale stabilnie. Strategia Macedońskiej Agencji Wparcia Turystyki zakłada wzrost liczby turystów o około 5 procent, ale wzrost liczby udzielonych noclegów już o 10 procent. Liczę, że zbliżymy się do 4 milionów udzielonych noclegów w 2020 r.

Planujecie jakieś nowe atrakcje na 2020 rok?

W 2020 roku pojawią się nowe programy, także objazdowe po Macedonii - przylot samolotem i 7 dni w 7 różnych miejscach, dzień w Skopje, dzień w Ochrydzie, dzień w Bitoli, dzień w regionie winiarskim itd. Dzięki temu turyści w ciągu swoich wakacji będą mogli zobaczyć więcej. Nie tylko spędzać czas w jednym miejscu, ale zobaczyć też jak zróżnicowana jest Macedonia. Chcemy położyć większy nacisk na promocję gastronomii, turystyki przygodowej, parków narodowych, jezior i oczywiście na odkrywanie Macedonii, która jest nieodkrytym turystycznym skarbem, i mam na myśli cały, region, a nie tylko moją część, Republikę Macedonii Północnej. Cała Macedonia to jeden kierunek, a zmiana nazwy to tylko dodanie jednego słowa, z powodów politycznych. Chcemy mocno promować się w Polsce, od 2021 roku Polskie Linie Lotnicze LOT otworzą połączenie Warszawa-Ochryda, będzie także więcej czarterów z Warszawy i Katowic do Skopje i Ochrydy. Spodziewam się, że w 2020 roku odwiedzi nas więcej niż 40 tys. polskich turystów.

Dla mnie istotna jest długoterminowa strategia w perspektywie 15-20 lat. Teraz mówi się, że Macedonia jest tanim kierunkiem. To nieprawda i nie chcemy się w ten sposób promować. U nas ceny są normalne, oferujemy dobrą jakość w uczciwej cenie. Mamy około 230 hoteli o standardzie od 3 do 5 gwiazdek. Liczymy, że ta liczba wzrośnie o około 35 proc. w ciągu 5 lat. Już teraz w Skopje są hotele takich marek jak Marriott, Sheraton, Doubletree by Hilton, czy Radisson, są także bardziej budżetowe obiekty. Z roku na rok coraz więcej turystów odwiedza Skopje, które jest liderem jeśli chodzi o liczbę udzielonych noclegów. Na drugim miejscu jest Ochryda, ze względu na swoją sezonowość. Ludzie przyjeżdżają tam od kwietnia do października. Do stolicy przyjeżdżają przez cały rok.

Czy nie myślicie o połączeniach także z północą Polski? Z Katowic do Macedonii jest około 15 godzin jazdy samochodem, przykładowo z Gdańska będzie dużo dłużej

Zachęcamy touroperatorów do otwierania połączeń czarterowych z północy, to byłby dobry i logiczny początek. Być może i LOT zechce kiedyś otworzyć połączenie z Gdańska do Ochrydy, czy Skopje. Wasz narodowy przewoźnik coraz bardziej otwiera się na Bałkany. W 2020 startują połączenia do Rijeki i Tirany, w 2021 do Skopje. Ale na dobry początek wystarczyłby czarter z Gdańska. 200 osób raz w tygodniu, być może któryś z touroperatorów się pokusi, może Rego-Bis, Itaka, Rainbow, czy Altamira, zachęcamy także inne biura do przysyłania turystów do Macedonii. Program wsparcia touroperatorów pozostaje bez zmian (pisaliśmy o tym w artykule Macedonia oferuje wsparcie dla touroperatorów. Jak z niego skorzystać? - przyp. red.), warto z niego skorzystać.

Co najbardziej się podoba polskim turystom w Macedonii?

Jezioro Ochrydzkie, starożytne zabytki, nasze dziedzictwo kulturowe, nasze jedzenie, możliwość przeżywania przygód, przyroda. To co oferujemy, jest nowe dla Polaków, w 100 procentach naturalne. Kilometr od Ochrydy znajdziecie Park Narodowy. Przejedziecie następne 35 minut, znajdziecie następny. Macedonia to mały kraj, z dużą liczbą atrakcji. Na razie polscy turyści odkrywają głównie rejon Ochrydy, chcemy ich zaprosić także do innych. Przyjeżdżając do Macedonii nikt nie będzie się nudzić. Skopje ze swoją historyczną zabudową, parki narodowe, mamy 42 jeziora, 4 tysiące stanowisk archeologicznych, 5 ruin antycznych miast rzymskich, ponad 25 szczytów wyższych niż 2000 n.p.m., możliwość wspinaczki, obserwowania ptaków, fotograficzne safari, rafting to tylko niektóre z przykładów. 15 procent terytorium mojego kraju znajduje się pod ochroną. Macedonia to ekologiczny kierunek. Dodatkowo, mamy ponad 500 wiosek, 350 klasztorów, 1200 kościołów, 600 meczetów, centrum pamięci Żydów w Skopje.

Powiedział Pan, co można zobaczyć w Macedonii, proszę powiedzieć, co dobrego można tam zjeść?

Jedzenie w Macedonii jest bardzo zróżnicowane, to prawdziwa mieszanka różnych kultur. Zarówno wegetarianie, weganie, jak i lubiący mięso znajdą coś dla siebie. Jako aperitif warto spróbować żółtej rakii lub mastiki. Z dań wystarczy wspomnieć sałatkę szopską, burek z serem lub mięsem, tavce-gravce, sarma, ajvar, musaka, turlitava, mięsa i ryby z grilla, około 200 różnych gatunków sera. Na naszej stronie internetowej www.macedonia-timeless.com można znaleźć wiele przepisów macedońskiej kuchni, ale przede wszystkim zachęcam, aby przyjechać i sprawdzić jak smakują w miejscu swojego pochodzenia, przyrządzone z oryginalnych, macedońskich składników.