Wycieczki w biurach podróży nadal drożeją

Końcówka sezonu przyniosła wzrost cen wycieczek zarówno w biurach podróży jak i w tanich liniach lotniczych. Aktualnej sytuacji w branży turystyki wyjazdowej oraz wyjazdów zagranicznych na październik 2019 r. przyjrzał się Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata.

Istotne kwestie z zakresu cen turystycznych imprez

Niniejsze zestawienie obejmuje czterdzieste czwarte w tym roku turystycznym ogółem i jednocześnie czwarte dla pierwszego tygodnia października porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2019 zebranych 19 września 2019 z cenami dla tego samego okresu zebranymi 12 września 2019, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi 20 września 2018.

Należy zaznaczyć, że w tym zestawieniu występują już ceny późnego okresu last minute i równocześnie końca sezonu letniego na wielu kierunkach wyjazdów turystycznych. W rezultacie charakteryzują się one relatywnie częstymi i nietypowymi zmianami, a także istotnie zmniejszoną na niektórych kierunkach liczbą hoteli. W tych warunkach przedstawiane porównania mogą być mniej adekwatne niż zwykle.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 30 września i 6 października, średnia cena wzrosła o 100 złotych (poprzednio wzrosty wyniosły 57, 55 i 13 złotych, a wcześniej dla wyjazdów w pierwszym tygodniu września notowano wzrosty o 73, 54, 17 i 29 złotych). Największa zwyżka cen wystąpiła na wyspie Kos - o średnio 548 złotych, a niewiele mniejsze miały miejsce na Gran Canarii i Fuerteventurze - o 488 i 466 złotych. Największe spadki średnich cen w ostatnim tygodniu odnotowano na Malcie i Lanzarote - o 635 i 527 złotych, a znacznie już mniejszy na Tureckiej Riwierze - o średnio 74 złote. W takim samym okresie przed rokiem bieżące ceny wycieczek ogółem wzrosły o 76 złotych, a przed dwoma laty spadły o 26 złotych.

Zmiany średnich cen jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka:

W minionym tygodniu, dla wyjazdów w pierwszym tygodniu października ponownie najmocniej wzrosły średnie ceny wycieczek do Grecji - o 199 złotych (poprzednio o 45 złotych) i na Wyspy Kanaryjskie - o 144 złote (poprzednio o 22 złote). Tym razem znacznie łagodniejsze wzrosty cen odnotowano w Turcji - o 60 złotych (poprzednio o 65 złotych) i w Egipcie o 49 złotych (poprzednio o 29 złotych).

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu października 2019 pokazuje, że obecna średnia cena jest wyższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 280 złotych (w poprzednich tygodniach roczne wzrosty wyniosły 300, 184 i 152 złote). Kolejny już raz największy wzrost cen odnotowano na Cyprze - tym razem o 647 złotych, a niewiele mniejsze na greckich Rodos i Chalkidiki - o średnio 628 i 580 złotych. W adekwatnym okresie poprzedniego sezonu odnotowano spadek cen w ujęciu rocznym o 112 złotych.

Po dziesięciu z rzędu tygodniach korzystnych dla organizatorów, późniejszych kolejnych sześciu niekorzystnych i ostatnim korzystnym, czynniki o charakterze kosztotwórczym tym razem znowu zadziałały w kierunku zmniejszania marż ze sprzedaży wycieczek. Pomimo ataku (14 września) na instalacje największego producenta ropy na świecie, którym jest saudyjski koncern Aramco, cena paliwa lotniczego (ponoszona według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) pozostawała w minionym tygodniu jednak nadal znacząco niższa niż miało to miejsce w poprzednim sezonie. W minionym tygodniu jej spadek osiągnął 7,3 procent, a cena wyniosła 2,67 wobec 2,88 zł/litr przed rokiem.

Korzystny wpływ cen paliwa został jednak z naddatkiem zniwelowany przez zniżkę kursu złotego, który dla rozliczeń turystycznych był tym razem słabszy wobec okresu sprzed roku o około 3,1 procent. Łączny wpływ obu tych czynników znów stał się w niedużym stopniu niekorzystny dla organizatorów i wyniósł około +15/+25 złotych.

W najbliższych tygodniach wpływ może przybrać wartości niekorzystne dla organizatorów turystyki do czego powinny się przyczynić ceny paliwa lotniczego bliższe cenom zeszłorocznym i prawdopodobnie jeszcze słabszy niż ostatnio złoty. Wydaje się, że rodzimej walucie może szkodzić niepokój wywoływany oczekiwaniem na decyzję TSUE w sprawie kredytów denominowanych w szwajcarskich frankach, która obecnie jest oczekiwana 3 października.

Należy pamiętać, że oddziaływania zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).

Sytuację w zakresie zmian średnich cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka:





Wśród wiodących kierunków, podobnie jak dla wyjazdów w pierwszych tygodniach sierpnia i września, zwyżki średnich cen wycieczek nadal występują na zyskujących na popularności już od sezonu 2017 kierunkach o bardzo korzystnym stosunku jakości do ceny, czyli Egiptu i Turcji, na których średnie ceny wzrosły w skali rocznej o 319 i 158 złotych. W samej końcówce sezonu zwraca uwagę stosunkowo niewielki (w stosunku do poprzednich tygodni) wzrost w Turcji, ale w warunkach dość wysokiej bazy odniesienia sprzed roku (+81 złotych wobec np. poprzedniej +7 złotych ). Jest to rezultat dość istotnych spadków cen na Tureckiej Riwierze o czym była już mowa wyżej. Podobnie jak w sierpniu i wrześniu tak i w październiku pod względem wzrostów z wymienionymi kierunkami konkurowała Grecja, gdzie tym razem wzrosty były nawet większe niż na obu z nich i wyniosły średnio 363 złote.

Na mniej masowych kierunkach największe zwyżki cen w ujęciu rocznym ponownie odnotowano na Cyprze, w Maroku i na Majorce - o średnio 647, 579 i 437 złotych, wyraźnie mniejsze w Portugalii i Tunezji - o średnio 210 i 99 złotych, a na Malcie odnotowano bardzo wyraźny spadek średnich cen wyjazdów (jednakże na bazie tylko 4 dostępnych jeszcze hoteli), czyli o 640 złotych.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2017 dla wylotów w pierwszym tygodniu października), zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu - o 531 złotych. W znacznie mniejszej, ale też w istotnej skali drożały w tym ujęciu wycieczki do Grecji i Turcji - o 264 i 237 złotych. Tylko nieznacznie wyższe niż przed dwoma laty były ceny wyjazdów do Tunezji - o średnio 8 złotych, a wyjazdy na wyspy Kanaryjskie stały się w tym ujęciu podobnie jak w wielu wcześniejszych tygodniach tańsze, tym razem o umiarkowane 78 złotych.

W porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów październikowe ceny ponownie w najmniejszym stopniu wzrosły w biurze Sun & Fun - o około 205 złotych, które miało wiele atrakcyjnych propozycji w Egipcie. Pozostali organizatorzy proponowali wyższe średnie ceny niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu w granicach od około 270 złotych (biura Rainbow i Coral Travel) do nawet prawie 800 złotych.

W tym, co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 22 kierunkach (już bez Albanii i Bułgarii) i w trzech kategoriach hoteli, to tym razem na pozycji lidera znalazło się biuro Itaka z liczbą 32 ofert (poprzednio 25, przed rokiem 23, a przed dwoma laty 26 oferty), które wyprzedziło biura TUI Poland z liczbą 26 ofert (poprzednio 25, przed rokiem 19, a przed dwoma laty 16 ofert) oraz Rainbow z liczbą 17 ofert (poprzednio też 17, przed rokiem 21, a przed dwoma laty 6 ofert). Przewagę w zakresie wszystkich kategorii hoteli miało tym razem biuro Itaka.

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura Coral Travel - 7 ofert oraz Sun & Fun i Rainbow - 4 i 3 oferty, na kierunkach greckich tym razem przodowała Itaka - 10 ofert przed biurami Grecos i TUI Poland - po 6 ofert, na kierunkach kanaryjskich również Itaka przed biurami Rainbow i TUI Poland - po 6 ofert, a na tureckich biuro TUI Poland oraz Itaka - 4 i 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miała Itaka - 4 oferty przed biurem Coral Travel - 3 oferty, natomiast do Bułgarii ofert biur podróży już nie było. W porównaniu z okresem sprzed roku Itaka wzmocniła swoją pozycję w Grecji, w Tunezji i na Wyspach Kanaryjskich, TUI Poland w Grecji, na Wyspach Kanaryjskich i w Turcji, Rainbow w Egipcie, Turcji i na wyspach Kanaryjskich, zaś Coral Travel w Egipcie, Grecji i Tunezji.

W tej części materiału Instytut Traveldata przedstawia tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. Tym razem będzie to pierwsza siódemka dla piątego najważniejszego kierunku w ubiegłym sezonie (w tym prawdopodobnie trzeciego) w polskiej zorganizowanej turystyce wyjazdowej, którym jest Egipt.





Wyraźnymi liderem obecnego "egipskiego" zestawienia dla wyjazdów w październiku jest tradycyjnie mocne na tym kierunku biuro Coral Travel, które za plecami ma prawie tych samych rywali co przed rokiem. Na pozycji drugiej plasuje się biuro Sun & Fun, z tym że poprawiło ono swoją pozycję stosunkowo niedawno i w związku z tym awansowało o dwie - trzy pozycje w górę. Odwrotnie jest z biurem Rainbow, którego oferta była wyraźnie atrakcyjniejsza jeszcze kilka tygodni temu, a pozycja była wówczas w związku z tym w ścisłej czołówce.

Dla porównania przedstawiono też tabelę sprzed roku, w której pozycję lidera również zajmowało biuro Coral Travel, a na czołowych pozycjach byli mniej więcej ci sami organizatorzy, z tym że na pozycji trzeciej było biuro Prima Holiday, które obecnie nie zmieściło się w tabeli. Zwraca też uwagę nieobecność biura Exim Tours, którego w adekwatnym zestawieniu nie było - zajmował wtedy dziewiątą pozycję (poza obrębem zestawienia), a w obecnej tabeli jest na pozycji szóstej.





Należy pamiętać, że położenie w zakresie względnej atrakcyjności cenowej z reguły przekłada się na kierunki zmian udziałów danych organizatorów w turystycznym rynku. Wysokie pozycje utrwalają wiodące pozycje organizatorów w branży, a niskie często przekładają się na oddawanie przez nich rynkowych udziałów bardziej atrakcyjnym konkurentom.

Silny wzrost cen przelotów na kierunkach turystycznych w Ryanair i lekki spadek w Wizzair

Na wykresach grubsza linia oznacza średnie ceny przelotów w obecnym sezonie letnim, a cieńsza w poprzednim. Zielone pole pomiędzy liniami oznacza spadek średnich cen rok do roku, a czerwone ich wzrost. Na obecnych wykresach zostały uwzględnione jedynie te rejsy (41 połączeń w Ryanair i 14 w Wizzair), które występowały w październikach obu kolejnych sezonów letnich jednocześnie.

Przebieg zmian cen w liniach Ryanair dla wylotów w pierwszym tygodniu września przedstawiają poniższe wykresy.





W tym sezonie na kierunkach kanaryjskich poziom cen był z reguły wyższy iż w sezonie 2018, co na wykresie obrazuje duże czerwone pole, a kolor zielony oznaczający korzystniejsze dla turystów ceny przelotu wystąpił dopiero przed dwoma tygodniami. Nie był to jednak długi epizod i w ostatnim czasie ceny przelotów silnie wzrosły stając się tym samym znacznie wyższe (o ponad 400 złotych) niż przed rokiem. Główną i stabilną przyczyną takiej sytuacji jest zmniejszenie skali oferowanych miejsc spowodowane redukcją liczby połączeń tego przewoźnika na kierunkach Kanaryjskich z 8 do 4 tygodniowo.

Dla pozostałych kierunków widoczny był w całym prezentowanym okresie umiarkowanie niższy poziom cen, który obrazowany jest polem zielonym, ale również tu nastąpił znaczny wzrost średnich cen, które o aż blisko 300 złotych przewyższyły ceny w adekwatnym okresie zeszłego sezonu.

W ostatnim tygodniu w ujęciu rocznym w największym stopniu zwyżkowały ceny przelotów na kierunkach portugalskich i greckich - o średnio 472 i 361 złotych, w mniejszym lecz również istotnym stopniu na kierunkach hiszpańskich i do Bułgarii - o średnio 266 i 276 złotych, a jedynie w umiarkowanym stopniu zdrożały przeloty na kierunkach włoskich - o średnio 114 złotych.

Kolejne wykresy przedstawiają przebieg zmian cen w liniach Wizzair dla wylotów w pierwszym tygodniu września.





W tym sezonie letnim kierunki kanaryjskie reprezentowane są jedynie przez dwa rejsy tygodniowo na Teneryfę z Katowic oraz niedawno wprowadzony do rozkładu rejs na Fuerteventurę (brak jest jeszcze możliwości porównań cen rok do roku).

Ceny przelotów - pomimo stałej i wyraźnej tendencji spadkowej - utrzymywały się w całym prezentowanym okresie na poziomach zdecydowanie wyższych niż przed rokiem. Zasadniczym powodem takiego stanu rzeczy wydają się rezerwacje bloków miejsc przez niektórych organizatorów, co automatycznie ogranicza ich liczbę miejsc dostępną dla innych klientów, a to z kolei wywołuje utrzymująca się presję na wzrost cen przelotów.

Dla kierunków pozostałych w pierwszej części obecnego sezonu ceny były dość wyraźnie niższe niż w 2018 roku, a w dalszej jego części sytuacja stała się odwrotna. Z takim przebiegiem cen współgrała sytuacją na rynku turystyki zorganizowanej, na którym w drugiej części szczytu sezonu przy zbliżaniu się do terminu wyjazdu popyt coraz bardziej dominował nad podażą, co powodowało wyraźną tendencje do wyższych cen niż przed rokiem.

W minionym tygodniu sytuacja pod względem skali zmian rocznych cen przelotów była dość podobna do tej sprzed dwóch tygodni. Najbardziej podniosły się ceny rejsów na kierunkach hiszpańskich - o średnio 281 złotych. Łagodniejsze były zwyżki cen przelotów do Portugalii - o średnio 167 złotych, zaś stosunkowo nieduże wzrosty odnotowały ceny rejsów na kierunkach włoskich - o średnio 75 złotych.

Z przebiegu zmian cen dla wylotów sierpniowych, wrześniowych, a także w dużym stopniu październikowych wynika, że sytuacja w zakresie cen przelotów w LCC na kierunkach turystycznych zwykle dość dobrze koreluje ze zmianami cen w biurach podróży, a nawet często nieco wyprzedza trendy zmian cen pakietów turystycznych, co sprawia, że mogą one sygnalizować nieodległe tendencje zmian cen dla wycieczek sprzedawanych przez organizatorów.