Jak powinny być opodatkowane dodatkowe usługi w hotelu?

Jak powinny być opodatkowane dodatkowe usługi świadczone przez hotel lub kwaterodawcę? Z tym problemem zmagał się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

Spółka zajmująca się wynajmem domków i apartamentów oferowała także dodatkowe usługi, takie jak np. sprzątanie domków/apartamentów, możliwość korzystania z kompletu ręczników, łóżeczka dziecięcego, pralni czy możliwość pobytu wraz ze zwierzętami. Spółka zwróciła się z wnioskiem o indywidualną interpretację, czy dodatkowe usługi można rozliczyć według stawki podatku VAT właściwej dla usług noclegowych.

Zdaniem Spółki, mając na uwadze orzecznictwo TSUE, świadczenia dokonane na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter. Ważne jest, że świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Pojedyncza czynność lub świadczenie traktowane jest zatem jak element świadczenia kompleksowego cel świadczenia pomocniczego jest zdeterminowany przez świadczenie główne. Wobec tego wszystkie świadczenia stanowią jednolite świadczenie dla celów stosowania przepisów ustawy VAT, a więc usługę, której celem jest zapewnienie pobytu na terenie obiektu hotelowego. Celem świadczenia ze strony spółki, jest umożliwienie zamawiającemu skorzystania z wypoczynku na terenie kompleksu składającego się z obiektów hotelowych, a więc przede wszystkim z zakwaterowania i innych atrakcji znajdujących się na terenie kompleksu, natomiast pozostałe świadczenia nie stanowią celu, dla którego zamawiający chce skorzystać z oferty, lecz jedynie uzupełnienie, przy czym świadczeń uzupełniających zamawiający nie może zrealizować poprzez zamówienie ich u osób trzecich.

Stanowisko spółki nie spotkało się ze zrozumieniem organu podatkowego. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. W uzasadnieniu interpretacji organ wskazał, że w tej sprawie nie są spełnione kryteria, aby świadczoną przez wnioskodawcę usługę wynajmu obiektu hotelowego (oferta standardowa) oraz świadczenia wybrane przez klienta (świadczenia dodatkowe) można było uznać za jedno złożone świadczenie. Zdaniem organu skarbowego, wynikało z tego, że klienci zamawiający usługę wynajmu obiektu hotelowego są zainteresowani w pierwszej kolejności nabyciem od niego usługi zakwaterowania, natomiast świadczenia w postaci, m.in. sprzątania domków/apartamentów, możliwości korzystania z kompletu ręczników, łóżeczka dziecięcego, pralni oraz możliwości pobytu wraz ze zwierzętami są świadczeniami uzupełniającymi, które klienci mogą wybrać, ponosząc z tego tytułu dodatkową opłatę, odrębną od wynagrodzenia za wynajem obiektu hotelowego. Biorąc pod uwagę fakt, że klienci mają możliwość, a nie obowiązek, korzystać ze świadczeń dodatkowych, należy stwierdzić, że usługa zakwaterowania zostanie równie skutecznie wykonana bez zakupu przez klientów tych dodatkowych świadczeń.

W ocenie organu usługa wynajmu obiektu hotelowego i świadczenia dodatkowe nie są dostarczane klientom jako jedno połączone świadczenie, ale jako świadczenia odrębne od siebie, o czym świadczy fakultatywność skorzystania ze świadczeń dodatkowych oraz odrębna cena. Ponadto świadczenia dodatkowe mogą w obrocie gospodarczym występować niezależnie i mogą być wykonywane przez inne podmioty. Dlatego, zdaniem autora interpretacji, w tej konkretnej sprawie nie ma podstaw do zastosowania dla sprzedaży usług dodatkowych (sprzątanie domków/apartamentów, możliwość korzystania z kompletu ręczników, łóżeczka dziecięcego, pralni oraz możliwość pobytu wraz ze zwierzętami i inne) stawki podatku mającej zastosowanie dla sprzedaży usługi wynajmu obiektu hotelowego, tj. stawki podatku w wysokości 8%, ponieważ wymienione usługi dodatkowe nie są usługami pomocniczymi w stosunku do usługi wynajmu obiektów hotelowych, lecz stanowią odrębne świadczenia, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach odrębnych, właściwych dla tych czynności.

Spółka nie zgodziła się ze stanowiskiem Krajowej Informacji Skarbowej i wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu o uchylenie tej decyzji. Przedstawioną we wniosku problematykę należy rozważyć pod kątem, czy wymienione świadczenia niewchodzące w ofertę standardową, mogą mieć charakter samoistny, czy też służą wykonaniu usługi zakwaterowania w domkach wypoczynkowych i apartamentach. W ocenie Sądu udostępnienie kompletu ręczników, opłata za pobyt zwierząt w ośrodku, sprzątanie domków i apartamentów, udostępnienie łóżeczka dziecięcego i pralni są świadczeniami służącymi wykonaniu usługi zakwaterowania i wpisują się w standard usług hotelowych. Jak wskazał NSA w wyroku z dnia 6 maja 2015 r. sygn. akt I FSK 2105/13 "za usługę towarzyszącą noclegowi w rozumieniu grupowania PKWiU 55.10.10. należy uznać jedynie świadczenia, które wpisują się w sens wykupienia noclegu w hotelu. Pojęcie "towarzyszące" oznacza więc, w powyższym kontekście, pewną spodziewaną konsekwencję, oczekiwany, naturalny skutek nabycia usługi noclegowej."

Trudno uznać za odrębne świadczenia od usługi hotelowej wyłożenie ręczników, udostępnienie łóżeczka dziecięcego dla rodzin z dziećmi, czy też zgodę na pobyt zwierząt w ośrodku; są to bez wątpienia świadczenia pomocnicze względem świadczenia głównego (czynności zakwaterowania) i tworzą jedną całość. Te świadczenia bez usługi zakwaterowania nie mają żadnego sensu gospodarczego. Dodatkowe świadczenia wymienione we wniosku nie stanowią dla klienta celu samego w sobie, lecz służą lepszemu korzystaniu z usługi hotelowej i mieszczą się w zwyczajowym standardzie wykonania tej usługi. Nie ma przy tym znaczenia, że w cenniku wyodrębnia się poszczególne świadczenia. Trudno zgodzić się z twierdzeniem organu, że wymienione świadczenia dodatkowe mogą występować samodzielnie i być wykonane przez inne podmioty - uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylając zaskarżoną interpretację i zobowiązując organ podatkowy do uwzględnienia wykładni w nowej interpretacji. Wyrok nie jest prawomocny, z jego uzasadnieniem można zapoznać się pod adresem orzeczenia.nsa.gov.pl

Sąd zwrócił uwagę na to, że przepisy krajowe jak i dyrektywa nie posługują się pojęciem usługi kompleksowej. Jest to pojęcie wypracowane w orzecznictwie, nie ma zatem normatywnych kryteriów określających to pojęcie. W związku z tym w niektórych przypadkach, gdy chodzi o transakcje składające się z wielu świadczeń ze sobą w różny sposób powiązanych, może dojść do kontrowersji, czy na gruncie podatku od towarów i usług mamy do czynienia z jedna usługą kompleksową czy też z kilkoma świadczeniami. Punktem wyjścia w każdym przypadku powinno być założenie, że zasadą jest opodatkowanie każdej czynności podlegającej opodatkowaniu oddzielnie, natomiast w drodze wyjątku możliwe jest przyjęcie dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług kilku świadczeń jako usługi złożonej, ale wyłącznie w sytuacji gdy wyodrębnienie ich będzie sztuczne - zauważył sąd.