Wyjazdy turystyczne tanieją z tygodnia na tydzień

Nic dziwnego, że w obecnej sytuacji niewiele osób myśli o zakupie wyjazdów turystycznych, choć te z tygodnia na tydzień są coraz tańsze.

Przygotowane przez Instytut Badania Rynku Turystycznego Traveldata zestawienie obejmuje porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2020 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (03.08-09.08 2020), zebranych w dniu 12 marca 2020 z cenami dla tego samego okresu zebranych w dniu 5 marca 2020, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi w dniu 14 marca 2019 roku.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 3 i 9 sierpnia 2020, średnia cena spadła o 14 złotych. Poprzednio wzrosła ona o 34 złote, zaś wcześniej spadała ona sześć razy z rzędu, przy czym sumaryczna obniżka wyniosła 63 złote, a w poszczególnych tygodniach 3, 10, 23, 11 i 15 i jeden złoty.

Największe zniżki wystąpiły w minionym tygodniu na Lanzarote o 243 złote oraz na Rodos i Teneryfie - o 104 i 71 złotych, czyli akurat na tych kierunkach (dwa pierwsze), które przed tygodniem w największym stopniu taniały. Najistotniejsze wzrosty cen odnotowano w ostatnim tygodniu na Chalkidiki - o 60 złotych, a niewiele mniejsze na Gran Canarii i Majorce - o 52 i 40 złotych.

W takim samym okresie przed rokiem i dwoma laty bieżące ceny wycieczek ogółem wzrosły o 11 złotych oraz pozostały na tym samym poziomie zmianie.

Pierwszy tydzień marca przyniósł na wszystkich najważniejszych kierunkach dla wylotów w dniach 3-9 sierpnia 2020 spadki cen wycieczek. Tym razem wyraźnie największe z nich miały miejsce na Wyspach kanaryjskich gdzie spadły o 62 złote do najniższego poziomu od pierwszego tygodnia listopada. Nieco łagodniejsze były spadki cen na kierunkach greckich (o 38 złotych), przy czym w ich przypadku średni poziom cen stał się najniższy w tym sezonie. Jeszcze mniejsze były spadki średnich cen w Turcji i w Bułgarii - o 25 i 21 złotych, a najmniejsze na kierunkach egipskich - o średnio tylko 8 złotych.

Umiarkowane spadki cen wycieczek na większości kierunków, zwłaszcza po dość istotnym ich wzroście w poprzednim tygodniu (o 34 złote) mogą świadczyć o sporych nadziejach organizatorów, że w szczycie sezonu obawy turystów spowodowane koronawirusem będą już w istotnym stopniu zażegnane, a jego negatywny wpływ na ceny nie będzie już duży. Jak na razie podejście takie wydaje się racjonalne koresponduje w tym względzie ze zmianami cen w tanich liniach lotniczych (LCC), zwłaszcza w liniach Ryanair.

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia 2020 pokazuje, że obecna średnia cena była wyższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 20 złotych. Była to obok wzrostu ubiegłotygodniowego (o 19 złotych) najniższa roczna zwyżka cen od początku sprzedaży lata, zaś największa miała miejsce przed 13 tygodniami i wyniosła 224 złote.

W minionym tygodniu największy roczny wzrost cen odnotowano na półwyspie Chalkidiki - o średnio 347 złotych. Zwyżkę w nieco mniejszej skali odnotowano na Fuerteventurze - o 331 złotych, a w jeszcze mniejszej w Hurghadzie - o 183 złote. Kierunkiem, na którym odnotowano największe spadki cen wycieczek była po raz ósmy z rzędu Malta, gdzie spadły one w ujęciu rocznym o średnio 602 złote, a znacząco mniejsze średnie zniżki cen odnotowano na Korfu (piąty raz z rzędu) i ponownie na Teneryfie - o 239 i 155 złotych.

W adekwatnym okresie sezonu przed rokiem i dwoma laty ceny wycieczek w ujęciu rocznym były odpowiednio wyższe o 64 i niższe o 3 złote.
W zakresie oddziaływania cen paliwa lotniczego (ponoszonych według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) oraz sytuacji w zakresie kursów głównych walut, to sytuacja z punktu widzenia organizatorów w porównaniu z okresem sprzed roku po raz kolejny była znacznie korzystniejsza.

Cena paliwa lotniczego wyniosła w ubiegłym tygodniu 2,15 zł/litr wobec 2,66 zł/litr przed rokiem, a zatem była od niej niższa o 19,2 procent, podczas gdy przed tygodniem była niższa o 14,7 procent, a przed dwoma o 10 procent. Był to najniższy poziom cen od połowy lipca 2017 roku. Jednocześnie w relacji z euro i amerykańskim dolarem złoty był w minionym tygodniu w porównaniu rocznym dla uśrednionych rozliczeń turystycznych słabszy o ponad 1,6 procent (w poprzednich dwóch zestawieniach był odpowiednio słabszy o około 0,4 i 1 procent).

Wpływ wymienionych czynników na średnią zmianę kosztów cen wycieczek był wyraźnie pozytywny dla organizatorów i zawarł się w przybliżeniu w przedziale -35/-45 złotych, czyli był minimalnie mniej korzystny niż przed tygodniem (-40/-50 złotych), zaś wyraźnie bardziej korzystny niż przed dwoma tygodniami (-15/-25 złotych).

Okres znacznie wyższych tegorocznych cen paliwa lotniczego, wobec cen przed rokiem nie trwał zbyt długo, a perspektywy w tym względzie nadal są relatywnie korzystne do czego przyczynia się negatywny wpływ epidemii koronawirusa w Chinach na globalną gospodarkę i nadal mocno kulejąca koniunktura gospodarcza w strefie euro. Ostatnio znaczny wpływ na znaczne spadki cen surowca wywarły znaczne różnice zdań pomiędzy państwami OPEC i Rosją, która nie chciała zaakceptować ograniczeń wydobycia proponowanych przez kartel.

Należy też pamiętać, że oddziaływanie zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).





Wśród dwóch z wiodących kierunków, na których dla wyjazdów w pierwszym tygodniu sierpnia 2019 przez wiele miesięcy utrzymywały się w tym i w poprzednim sezonie wysokie zwyżki średnich cen wycieczek, czyli w Egipcie i Turcji, sytuacja począwszy od początku lutego zmieniła się diametralnie i w czołówce pozostał już tylko ten pierwszy. W minionym tygodniu średni roczny wzrost cen wyniósł tam 131 złotych, zaś na kierunkach tureckich po poprzednim jednotygodniowym rekordowym rocznym spadku cen o 50 złotych uległ on zmniejszeniu do jedynie 5 złotych.
Od drugiej części poprzedniego sezonu letniego pod względem wzrostów średnich cen wycieczek z wymienionymi kierunkami stale konkurowała Grecja, która najczęściej plasowała się pomiędzy odnotowanymi na obu wcześniej wymienionych kierunkach. Tym razem było jednak inaczej i Grecja ze średnim spadkiem cen wycieczek o 58 złotych stała się najbardziej taniejącym kierunkiem wśród najważniejszych dla polskich turystów.
Drugi najbardziej znaczący (większy był tylko w Egipcie) wzrost cen wycieczek wobec poprzedniego sezonu kolejny raz notują Wyspy Kanaryjskie, na których wyniósł on 86 złotych (poprzednio było to 53 złote). Kierunek ten wykazywał we wcześniejszym okresie przez 12 tygodni z rzędu najwyższe zwyżki cen wśród 5 wiodących kierunków w polskiej zorganizowanej turystyce wyjazdowej, ale przed pięcioma tygodniami został wyprzedzony przez Egipt. Na obecną skalę rocznych zmian cen bardzo istotny wpływ ma niska baza odniesienia sprzed roku, gdyż ceny wycieczek notowały wówczas bardzo znaczny spadek, który wyniósł 161 złotych.

W minionym tygodniu wśród taniejących kierunków znalazła się też Bułgaria z niewielkim rocznym spadkiem cen o 10 złotych, w której nadal bardzo atrakcyjne ceny oferują biura TUI Poland, Exim Tours i ostatnio Coral Travel. Jest to podobna sytuacja do tej sprzed roku i jest ona dodatkowo wzmacniana bardzo słabym popytem na wypoczynkowe wyjazdy do tego kraju ze strony turystów niemieckich.

Na mniej masowych kierunkach największe zwyżki średnich cen w ujęciu rocznym miały miejsce w Tunezji, gdzie wyniosły średnio 133 złote. W mniejszej skali wrosły ceny na Majorce i w Portugalii - o 74 i 62 złote, całkiem niewiele w Maroku i na Cyprze - o 17 i 3 złote, a na pozostałych kierunkach wystąpiły spadki - umiarkowane w Albanii - o 65 złotych, a bardzo duże na Malcie - o średnio 602 złote.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2018 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia) nadal zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu - o średnio 425 złotych. W mniejszej skali drożały w tym ujęciu wycieczki do Tunezji i Turcji - o średnio 287 i 178 złotych, przy czym Tunezja w ostatnich tygodniach utrwalała swoją przewagę nad Turcją.

Umiarkowanie drożeją obecnie w tym ujęciu wyjazdy do Bułgarii i Grecji - o 66 i 62 złote. Na ostatniej pozycji znalazły się Wyspy Kanaryjskie, gdzie pomimo tegorocznej istotnej zwyżki (o 86 złotych), średnie ceny wobec sytuacji sprzed dwóch lat są istotnie niższe, a mianowicie o średnio 75 złotych, na co znaczny wpływ ma ubiegłoroczny ich spadek, który wyniósł 161 złotych.

Ponownie spośród mniej masowych kierunków w ujęciu dwuletnim najbardziej wzrosły ceny w Maroku - o średnio 68 złotych, a w mniejszej skali na Majorce i w Portugalii - o 43 i 15 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny spadły, w umiarkowanym stopniu na Cyprze i w Albanii - o 83 i 97 złotych, a największe dwuletnie średnie spadki cen odnotowano na Malcie, gdzie wyniosły one średnio 602 złote.

W rocznych porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów, w największym stopniu obniżyły się ceny w biurach Best Reisen i TUI Poland, w których roczne spadki wyniosły po około 90 złotych. Atrakcyjniejsze niż przed rokiem ceny oferowało też biuro Grecos - o około 75 złotych oraz biura Coral Travel, Exim Tours i Prima Holiday - wszystkie po około 60 złotych. Inni organizatorzy proponowali wyższe średnie ceny niż przed rokiem w granicach od około 55 do 325 złotych.

W tym co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach sezonu letniego i w trzech kategoriach hoteli, to na pozycji lidera nadal znajdowało się biuro TUI Poland z liczbą 43 ofert (poprzednio 41 ofert, przed rokiem 32, a przed dwoma laty 19 ofert). Organizator ten wyprzedzał biura Coral Travel z liczbą 24 ofert (poprzednio 20 ofert, przed rokiem 23, a przed dwoma laty 15 ofert) oraz Itaka z liczbą 22 ofert (poprzednio 23 oferty, przed rokiem 18, a przed dwoma 33 oferty).

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura Coral Travel i TUI Poland - po 6 ofert, na kierunkach greckich przodowały biura Itaka - 9 ofert oraz Grecos i TUI Poland - po 7 ofert, na kierunkach kanaryjskich biura TUI Poland - 10 ofert oraz Itaka - 6 ofert, a na tureckich biura Coral Travel - 5 ofert, Itaka - 4 oferty oraz TUI Travel - 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miały biura Coral Travel - 5 ofert i Exim Tours - 3 oferty, natomiast w Bułgarii niezmiennie przodowało biuro TUI Poland - 3 oferty. W porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku biuro TUI Poland wzmocniło swoją ofertową pozycję w Egipcie, Grecji i na Wyspach Kanaryjskich, biuro Itaka w Grecji, na Wyspach Kanaryjskich i w Turcji, a biuro Coral Travel w Grecji i Tunezji kontynentalnej.

Instytut Traveldata przedstawia tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. W tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami w pozostałych biurach.

W minionym tygodniu skład pierwszej siódemki w szesnastym zestawieniu dla sezonu letniego 2020 pozostał bez większych zmian. Jedyna dotyczy pozycji ostatniej, gdyż zajmujące ją biuro Prima Holiday przesunęło się na pozycję ósmą (poza obrębem zestawienia), a na jego miejsce też z pozycji ósmej weszło biuro Sun & Fun. Na czele tabeli, podobnie jak poprzednio, widnieje ta sama dwójka liderów, czyli biura TUI Poland i Coral Travel. Zamiana miejsc nastąpiła na pozycjach trzeciej i czwartej gdzie biuro Exim Tours wysunęło się przez biuro Grecos. Przyczyną była dość duża obniżka średniej ceny w tym pierwszym przy jednoczesnej jej stabilizacji w drugim biurze.





Ceny na trasach turystycznych w Ryanair odporne na koronawirusa

Instytut Traveldata przedstawiamy sytuację w zakresie cen przelotów na kierunkach turystycznych w liniach Ryanair i Wizzair według schematu jaki prezentuje od stycznia 2018 roku. Dla sezonu letniego jest ona - podobnie jak dla zimowego - prezentowana na bieżąco raz na dwa tygodnie w postaci wykresów z dodatkowym krótkim komentarzem dotyczącym ważniejszych kierunków.

Na wykresach grubsza linia oznacza średnie ceny przelotów w wysokim sezonie letnim w obecnym roku turystycznym (czyli 2019/20), natomiast cienka linia przedstawia przebieg cen z w kolejnych tygodniach i miesiącach poprzedniego sezonu (czyli 2018/19). Wraz z upływem czasu są do niej odnoszone ceny tego sezonu reprezentowane przez linię grubszą z zielonymi lub czerwonymi polami tak jak było to czynione dotychczas. Zielone pole pomiędzy liniami oznacza spadek średnich cen rok do roku, a czerwone ich wzrost.

Na wykresach zostały uwzględnione jedynie te rejsy (51 połączeń w Ryanair i 23 w Wizzair), które występowały w obu wymienionych sezonach jednocześnie.

Przebieg zmian cen w liniach Ryanair przedstawiają poniższe wykresy.





Dla kierunków kanaryjskich (obecnie jedynie Teneryfa z Warszawy i z Wrocławia) widoczny jest od października do początku grudnia, nieduży "pełzający" wzrost cen, który wyraźnie przyspieszył dopiero z początkiem grudnia, z tym że w drugiej połowie lutego ceny przelotów wyraźnie spadły, co mogło mieć już związek z obawami przed występowaniem koronawirusa na tym kierunku. W pierwszej połowie marca ceny nieco wzrosły, ale po raz pierwszy w tym sezonie pozostawały poniżej poziomu z ubiegłego roku.

Średnie ceny pozostałych połączeń pozostają w okresie ostatnich ponad 5 miesięcy na stosunkowo stabilnym poziomie. W październiku były one zbliżone do cen sprzed roku, zaś od listopada stały się już od ich wyraźnie wyższe lecz przed sześcioma tygodniami ostatnim różnica ta uległa bardzo zdecydowanemu zmniejszeniu. Wyraźnie bardziej płaskie kształtowanie się tegorocznych cen niż w sezonie poprzednim może mieć związek ze stopniowym powiększaniem podaży miejsc w samolotach będącej skutkiem uzupełniania siatki połączeń lub dodawania kolejnych rejsów do już funkcjonujące ich siatki, co hamowało potencjalny wzrost cen przelotów na wielu kierunkach.

Wnioski takie zdają się potwierdzać znacznie słabsze tendencje cenowe na połączeniach z Krakowa, gdyż w ostatnich miesiącach linie Ryanair większość nowych przelotów uruchamiały właśnie z kierunków południowych, czyli z Krakowa i Katowic.

W relacji z sezonem ubiegłym podobnie jak przed dwoma tygodniami zdecydowanie najbardziej wzrosły ceny przelotów do Włoch i do Grecji - o średnio 74 i 60 złotych, zaś na pozostałych kierunkach odnotowano spadki - niewielkie na kierunkach hiszpańskich - o średnio 18 złotych, umiarkowane do Bułgarii - o 76 złotych, a znaczne na kierunkach portugalskich - o średnio 147 złotych.





Kierunki kanaryjskie reprezentowane są obecnie przez cztery rejsy tygodniowo na Teneryfę - dwa z Katowic i dwa z Warszawy (od 2 czerwca 2020) oraz jeden na Fuerteventurę z Katowic. W przypadku połączenia z Warszawy na Teneryfę nie ma jeszcze możliwości porównania cen rok do roku, natomiast od dwóch zestawień jest już uwzględniane połączenie na Fuerteventurę. Ponieważ jest ono droższe niż na Teneryfę skutkuje to podwyższeniem średniej ceny przelotów na Wyspy Kanaryjskie zarówno w tym, jak i w poprzednim sezonie.

Ceny przelotów na tym kierunku długo utrzymywały lekko spadkowy i rozsądny poziom, co zdecydowanie różniło obecną sytuację od tej sprzed roku, po czym nastąpił dość intensywny 8-tygodniowy wzrost, ale w ostatnich czterech tygodniach ceny uległy już wyraźnemu obniżeniu, co może być skutkiem rozwijającej się epidemii koronawirusa. W poprzednim sezonie rejsy były w tym czasie nadzwyczaj kosztowne (duże zielone pole), co mogło jednak być spowodowane rezerwacją relatywnie dużych bloków miejsc w samolotach przez niektóre krajowe biura podróży.

Na pozostałych kierunkach turystycznych wzrost średnich cen po okresie niezbyt dużych wahań przez okres kolejnych ośmiu tygodni (do połowy lutego) znacząco przyspieszył, po czym w ostatnim 4-tygodniowym okresie średnia cen przelotów wyraźnie spadla. Przez dwa lata z rzędu ceny poruszały się dość ściśle według trajektorii obrazowanej na wykresie przez cienką linię. W tym sezonie ceny były początkowo wyraźnie wyższe od ubiegłorocznych, ale różnica ta ulegała stopniowo zmniejszeniu i w ostatnich 4-tygodniach ceny stały się już zdecydowanie niższe od poziomów ubiegłorocznych.

Ostatni spadek cen spowodował, że ich przebieg już całkowicie oderwał się od trajektorii z poprzedniego sezonu, co obrazuje znacznych rozmiarów zielone pole. Dość oczywistą główną przyczyną najnowszej zmiany sytuacji w ostatnich 4 tygodniach jest rozwój epidemii koronawirusa, a dodatkową wcześniejsze stopniowe zwiększanie oferowanie często drogą zwiększania liczby rejsów na funkcjonujących już kierunkach turystycznych.

W relacji z poprzednim sezonem ponownie najbardziej obniżyły się ceny przelotów do Grecji, Hiszpanii i Włoch - o średnio 1000, 760 i 507 złotych. Znaczna zniżka cen na kierunkach hiszpańskich ma w dużej mierze związek z wysokim spadkiem cen rejsów na Teneryfę i Fuerteventurę z Katowic (na innych kierunkach hiszpańskich ceny spadły średnio 482 złote). Mniejsze roczne spadki cen odnotowano na kierunkach Portugalskich - o średnio 150 złotych i do Bułgarii - o 64 złote.

Istotna presja konkurencyjna tanich linii powraca szybciej niż zakładano

Widoczny w okresie od grudnia wzrost cen został, zwłaszcza po 21 lutego, zanegowany i odwrócony przez gwałtowny wzrost obaw przed zagrożeniem epidemią koronawirusa w Europie, w szczególności we Włoszech, a ostatnio również w Hiszpanii, które są ważnymi kierunkami dla tanich przewoźników, a zwłaszcza dla linii Ryanair.

Wpływ koronawirusa na pasażerski ruch lotniczy, ceny i modyfikację siatki połączeń powinien być na tyle poważny, że znacząco zmieni on koniunkturę i wiele dotychczasowych trendów w branży w okresie najbliższych tygodni i miesięcy. Z tego względu obecne dane traktować można jako nadal odzwierciedlające sytuację w odchodzącym już w przeszłość okresie przed różnego rodzaju dostosowaniami do nowej sytuacji.