Klienci biur podróży wolą Egipt od Grecji?

Długotrwała passa spadkowa Grecji trwająca od połowy stycznia, która ostatnio ulega nawet pogłębieniu spowodowana jest prawdopodobnie kompilacją silnej konkurencji cenowej kilku krajów sąsiednich oraz znacznego zaspokojenia popytu na ten kierunek w kilku ubiegłych sezonach - twierdzą eksperci TravelDATA.

Instytut Badań Rynku Turystycznego TravelDATA, zajmujący się gromadzeniem danych z rynku zorganizowanej turystyki wyjazdowej publikuje Analizę Cen Imprez Turystycznych dotyczącą wyjazdów w sezonie letnim 2018. Obejmuje ona okres pierwszego pełnego tygodnia sierpnia, czyli 6-12 sierpnia 2018 roku.

Zmiany w okresie ostatniego tygodnia - sezon letni 2018

Egipt: zmiana + 0,61% - nieprzerwanie zyskuje na znaczeniu od pierwszego tygodnia stycznia w szczególności, jako kierunek "lastowy" w maju i w kwietniu, w którym jest już drugim najważniejszym kierunkiem po Grecji. Coraz szybsze przyrosty udziałów Egiptu wynikać mogą z nadal niskiego stopnia zaawansowania przedsprzedaży, a sprzedaż kierunków egipskich może jeszcze nabierać tempa wraz z przybliżaniem się najpopularniejszych terminów wyjazdów do tego kraju, o ile kierunek ten nadal zachowa wysoką konkurencyjność cenową.

Hiszpania: zmiana + 0,36% - przełamała czterotygodniową spadkową passę odnotowując zwiększenie udziałów w kwietniu, maju i czerwcu.

Tunezja: zmiana + 0,13% - regularnie zyskuje na znaczeniu od czwartego tygodnia stycznia, co może wynikać z relatywnie bardzo niskich cen oraz z popytu odłożonego z trzech sezonów ubiegłych. Warto też zauważyć, że relatywne przyspieszenie znaczenia Tunezji jest większe niż się na pierwszy ogląd wydaje, gdyż kierunek ten ma stosunkowo niską bazę odniesienia. Słabszy okres sprzedaży w okresie drugiej połowy listopada i pierwszej połowy grudnia mógł wynikać z faktu, że przejściowo Tunezja stała się wtedy bardziej kosztowna od Egiptu i Bułgarii. Również ostatni spadek wskaźników może mieć związek z dość silnym wzrostem ceny (głównie Dżerby) w przedostatnim tygodniu.

Bułgaria: zmiana - 0,19%,- w ostatnich trzech tygodniach traciła głównie w maju - lipcu.

Turcja: zmiana - 0,44% - dwunastotygodniowy trend spadkowy, który może mieć związek ze stopniowym wzrostem relatywnych cen, rosnącym stopniem przebrania najatrakcyjniejszych ofert, a w kilku ostatnich tygodniach dodatkowo ze spadkami nastrojów konsumenckich w Polsce B. Możliwe, że kierunek ten powróci do trendu wzrostowego wraz z ponowną poprawą nastrojów konsumenckich w Polsce B, o ile ceny wycieczek do tego kraju zdołają zachować rozsądne poziomy cenowe.

Grecja: zmiana - 0,62% - długotrwała passa spadkowa trwająca od połowy stycznia, która ostatnio ulega nawet pogłębieniu spowodowana jest prawdopodobnie kompilacją silnej konkurencji cenowej kilku krajów sąsiednich oraz znacznego zaspokojenia popytu na ten kierunek w kilku ubiegłych sezonach. W ostatnim czasie dynamice sprzedaży dodatkowo ciążyły też słabsze nastroje konsumenckie w obszarze Polski B. W ostatnim tygodniu Grecja traciła udziały we wszystkich miesiącach sezonu letniego.

Poniżej przedstawiono wykres, który pokazuje udziały rezerwacji dokonanych na głównych kierunkach w poszczególnych miesiącach sezonu zimowego według stanu na 3 marca tego roku.





Widoczny jest na nim bardzo wysoki udział Egiptu, który w tym sezonie stal się wyraźnym liderem wyprzedzając w tym względzie ubiegłorocznego lidera, czyli Hiszpanię i relatywnie mocną w poprzednim sezonie egzotykę. Na wykresie widoczny jest też duży udział Włoch (wyjazdy narciarskie) w rezerwacjach w typowo zimowych miesiącach, czyli styczniu, lutym i marcu oraz mocna w tych samych miesiącach pozycja Malty.

Novaturas ląduje na Warszawskiej Giełdzie, ale z niższą ceną oferowanych akcji Odnieśliśmy się do relatywnie dość wysokiej wyceny spółki, której konsekwencją była proponowana cena w równowartości 13,5 euro, czyli 56,11 złotych dla inwestorów z Polski. Zwróciliśmy uwagę, że stosunkowo korzystne historyczne, a zwłaszcza ostatnie wyniki litewskiego organizatora są w pewnej mierze konsekwencją generalnie bardzo sprzyjających, niejako "cieplarnianych" warunków, w których działa ta spółka i w związku z tym dalsza kontynuacja tak wysokich poziomów rentowności i tempa wzrostu może stanowić dla niej duże wyzwanie.

Ciekawym czynnikiem jest to, że Novaturas działa w warunkach ograniczonej presji konkurencyjnej wynikającej z duopolistycznego charakteru tamtejszego rynku oraz z mocno ograniczonej konkurencji ze strony zwykle agresywnych cenowo tzw. tanich przewoźników (LCC). Dodatkowym, sprzyjającym ostatnio czynnikiem, była i jest też geograficzna struktura wyjazdów z bardzo dużym udziałem Turcji i Egiptu. Ułatwiało to w ostatnim roku obrotowym uzyskiwanie bardzo wysokich marż, jako że kierunki te nie cieszyły się (zwłaszcza Turcja) w 2017 roku zbyt dużym zainteresowaniem ze strony zachodnioeuropejskich turystów, co znakomicie ułatwiało negocjowanie korzystnych warunków cenowych.

Takie i inne czynniki zostały zapewne zauważone również i przez inwestorów, bowiem popyt na walory litewskiego organizatora okazał się wyraźnie mniejszy od założeń (27 zamiast planowanych co najmniej 50 procent), a cena walorów spółki została obniżona z równowartości 13,5 do 10,5 euro.

Aalitycy wyrażali się o organizatorze na ogół pozytywnie porównując go wskaźnikowo do jedynego notowanego na warszawskim parkiecie touroperatora, czyli spółki Rainbow Tours, która w takich porównaniach wypadała na ogół niezbyt korzystnie.

Nie zwrócili oni jednak uwagi na bardzo ważną i dość częstą w przypadku turystycznych przedsiębiorstw wartość goodwillu, która jednakże w wypadku litewskiego organizatora odgrywa wręcz kluczową rolę. Relacja tej pozycji do aktywów spółki wynosi około 60 procent, do wielkości sprzedaży około 21,5 procent, a do wartości jej funduszy własnych około 207 procent (potrójne sic!). Mało zrozumiałą sprawą jest to, że sprzedający nie wytłumaczył inwestorom znaczenia i genezy tej pozycji. Został jej wprawdzie poświęcony fragment w ponad 360 stronicowym angielskojęzycznym prospekcie spółki, ale nie dla wszystkich może być to zrozumiałe. Nikt nie sugeruje tłumaczenia całości prospektu, ale dla tak ważnego fragmentu można było jednak śmiało zrobić wyjątek i opatrzyć go dodatkowym merytorycznie przystępnym wyjaśniającym komentarzem.

Dla analityków tak chętnie porównującym Novaturas z biurem Rainbow spieszymy wyjaśnić, że również polska firma posiada rzeczony goodwill, ale jego rozmiar w relacji do sumy aktywów jest tam mniejszy około 40-krotnie, w relacji do przychodów jest mniejszy około 66-krotnie, a w relacji do kapitału jest mniejszy około 50-krotnie.

Istotne kwestie z zakresu cen imprez turystycznych
W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 6 i 12 sierpnia, średnie ceny wzrosły o 14 złotych (poprzednio wzrosły o 30 i 6 złotych, wcześniej spadły o 21 złotych, a jeszcze wcześniej wzrosły o 45, 30, 12, 27 i 17 złotych). Największe zwyżki średnich cen zanotowano na Lanzarote (przed tygodniem tamtejsze ceny zdecydowanie spadły) - o 166 złotych oraz na wyspach Korfu i Tureckiej Riwierze - o 88 i 52 złote. Największe spadki średnich cen odnotowano na Cyprze - o 89 złotych oraz na Dżerbie i Chalkidiki - o 46 i 21 złotych, na których ceny przed tygodniem mocno zwyżkowały. W tym samym czasie przed rokiem i dwoma laty odnotowano mało istotne zmiany istotne średniego poziomu cen wycieczek - spadały one o 4 i 6 złotych, co jest charakterystyczne dla okresu po korektach cen na przełomie miesięcy.





Ostatni tydzień przyniósł wzrosty cen na czterech z pięciu najważniejszych kierunków turystycznych wyjazdów Polaków. Szczególnie istotne okazały się one na kierunkach kanaryjskich i w Turcji (49 i 41 złotych), co w tym drugim przypadku może oznaczać zaznaczający się już niedobór, zwłaszcza najbardziej atrakcyjnych ofert. Wzrosty średnich cen na kierunkach egipskich i greckich były znacznie mniejsze (13 i 10 złotych), a ogólnemu trendowi oparła się Bułgaria, na której średnie ceny spadły o 11 złotych.

Zniżki cen zagościły również w Albanii (o 13 złotych) oraz cieszącej się ostatnio bardzo wysokim popytem Tunezji (o 18 złotych), co mogło być jednakże skutkiem zbyt wysokiego wzrostu cen we wcześniejszym tygodniu - o aż 73 złote. Ten ostatni kraj umacnia 7 miejsce wśród najbardziej popularnych kierunków sezonu letniego z bieżącym udziałem 4,64 procent (przed tygodniem 4,51, a przed miesiącem 3,65 procent).

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w okresie pierwszego pełnego tygodnia sierpnia 2018 pokazuje, że średnia cena była niższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 10 złotych (poprzednio ceny były niższe o 15 i 1 złoty, wcześniej wyższe o 14 i 42 złote, a jeszcze wcześniej niższe o 7, 34, 32, 39, 71, 9, 18, 49 i 28 złotych). W poprzednim sezonie, czyli w drugim tygodniu marca 2017, średnia cena w porównaniach rok do roku była znacząco wyższa, a mianowicie o 173 złote.

Nadal w kierunku obniżania cen wycieczek działają w tym sezonie czynniki o charakterze kosztotwórczym. Cena paliwa lotniczego stała się ponownie nieco wyższa niż przed rokiem (2,51 wobec 2,44 zł/litr, czyli o 2,9 procent), ale zdecydowanie większy jest jednak wpływ silniejszego złotego, który w skali 12 miesięcy umocnił się dla rozliczeń turystycznych o średnio prawie 6 procent. W rezultacie nadal znaczny pozostaje wspólny wpływ zmian cen paliwa i kursów złotego w kierunku obniżania średnich kosztów wycieczek, który wyniósł w przybliżeniu 90-95 złotych (poprzednio było to około 105-115 złotych, a wcześniej około 110-115, 120-125, 95-105, 150-160 i 145-155 złotych).

Warto zauważyć, że cały czas zmiana średnich cen wycieczek nie odzwierciedla teoretycznego wpływu wymienionych czynników, co nadal można w dużej mierze tłumaczyć wyraźnie wyższym od oczekiwań większości organizatorów popytem na imprezy turystyczne oraz walutowymi kontraktami zabezpieczającymi, które ograniczają przenoszenie się wpływu zmian kursów na koszty ponoszone przez biura podróży.

W obecnym zestawieniu wśród dużych i średnich organizatorów największy spadek średnich cen w porównaniu z ubiegłym sezonem wykazuje- po dużej ubiegłotygodniowej przecenie - oferta biura 7islands - o około 165 złotych, a mniej kosztowne były też oferty TUI Poland, Prima Holiday, Coral Travel Wezyr oraz Exim Tours i Itaki - o około 80, 50, 35 i po 20 złotych. Oferty pozostałych biur stały się kosztowniejsze niż przed rokiem w granicach od 11 do 137 złotych. W ujęciu dwuletnim jedyną tańszą ofertą dysponuje obecnie biuro Exim Tours - o średnio 21 złotych.

W tym, co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach i w trzech kategoriach hoteli, to czołową pozycję kolejny raz zajęło biuro Itaka (29 ofert) wyprzedzając biura TUI Poland (19 ofert) oraz Coral Travel Wezyr i Exim Tours (18 i 17 ofert). Dużą liczbę atrakcyjnych ofert na niższych półkach cenowych posiadają teraz TUI Poland, Itaka oraz Exim Tours, a w ofercie premium (5*) nadal zdecydowanym i samodzielnym liderem pozostaje Itaka.