Wakacyjne wyjazdy ciągle droższe niż przed rokiem

Ceny wyjazdów wakacyjnych utrzymują się na wyższym, niż przed rokiem poziomie. Rocznych spadków średnich cen wycieczek nie odnotowano na żadnym z 24 analizowanych kierunków - wynika z analizy cen przygotowanej przez Instytut Badania Rynku Turystycznego Traveldata.

Zestawienie obejmuje szóste w tym roku turystycznym porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2020 zebranych 19 grudnia 2019 z cenami dla tego samego okresu zebranymi 13 grudnia 2019, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi 20 grudnia 2018.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 3 i 9 sierpnia 2020, średnia cena spadła o 1 złoty (poprzednio wzrosła o 14, 25, 26, 6 i o 4 złote). Największa zniżka cen wystąpiła w Portugalii - o średnio 200 złotych (poprzednio ceny na tym kierunku dość istotnie wzrosły), a w nieco mniejszej skali na Teneryfie i na Malcie - o 51 i 24 złote. Największe zwyżki cen w ostatnim tygodniu odnotowano na Majorce - o 139 złotych, a nieco mniejsze na Dżerbie i na Cyprze - o średnio 80 i 37 złotych.
W takim samym okresie przed rokiem i dwoma laty bieżące ceny wycieczek ogółem spadały także w niewielkim stopniu, a mianowicie o odpowiednio 2 i 8 złotych.

Ostatni tydzień przyniósł na najważniejszych kierunkach dla wylotów w dniach 3-9 sierpnia 2020 jedynie niewielkie zmiany. Tym razem najistotniejsze zmiany obejmowały spadek cen wycieczek na Wyspy Kanaryjskie - o 23 złote oraz ich wzrost do Turcji - o 14 złotych. Na pozostałych kierunkach zmiany cen były nieznaczne, spadły ceny do Bułgarii i Egiptu, a wzrosły do Grecji - o 2 złote.

Nieco inaczej wygląda kwestia zmian średnich cen jeśli porównamy je z poprzednim zestawieniem, czyli z cenami sprzed dwóch tygodni. Wzrosły one w tym okresie o zaledwie kosmetyczne 4 złote, przy czym wśród najważniejszych kierunków największe spadki spośród wiodących kierunków notowano na kierunkach kanaryjskich i w Bułgarii - o 30 i 19 złotych, a wzrosty w Grecji i Turcji - o 29 i 23 złotych.

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia 2020 pokazuje, że obecna średnia cena jest wyższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 189 złotych (poprzednio ceny były wyższe od cen sprzed roku o 207, 224, 198 złotych i dwa razy z rzędu również o 207 złotych). Największy wzrost cen wycieczek kolejny raz odnotowano na wyspie Kos - o 364 złote, czyli o tę samą kwotę jak w poprzednim zestawieniu, a bardzo istotne zwyżki cen w skali roku miały też miejsce w Maroku i na Lanzarote - o średnio 359 i 348 złotych. Rocznych spadków średnich cen wycieczek nie odnotowano na żadnym z 24 analizowanych kierunków.

W adekwatnym okresie poprzedniego sezonu miał miejsce średni wzrost cen w ujęciu rocznym o 45 złotych, a przed dwoma laty spadek o 39 złotych.
W zakresie oddziaływania cen paliwa lotniczego (ponoszonych według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) i sytuacji w zakresie kursów głównych walut, to sytuacja w porównaniu z okresem sprzed roku ponownie była niekorzystna dla organizatorów, choć nadal w jeszcze niewielkiej skali.

Cena paliwa lotniczego stała się już dość wyraźnie wyższa niż przed rokiem (ceny były wówczas bardzo niskie) i wyniosła w ubiegłym tygodniu 2,62 zł/litr wobec 2,47 zł/litr przed rokiem, a zatem była wyższa o 6,1 procent (w poprzednich zestawieniach była wyższa o 1,9 i niższa o 7,1 procent). Za to w relacji z euro i amerykańskim dolarem złoty stał się w porównaniu rocznym dla uśrednionych rozliczeń turystycznych silniejszy o średnio około 0,6 procent (w poprzednich zestawieniach był słabszy o 0,7 i 0,5 procent). Nie wystarczyło to jednak do skompensowania dość znaczącej zwyżki cen paliwa lotniczego i w rezultacie łączny wpływ obu tych czynników na średnią zmianę kosztów cen wycieczek był negatywny i wyniósł w przybliżeniu plus 5/plus 15 złotych. Oznaczało to sytuację wprawdzie w nieco mniejszym stopniu niekorzystną niż zestawieniu poprzednim, gdy wyniósł on +15/+25 złotych, ale wyraźnie gorszą niż w zestawieniach wcześniejszych, gdy odpowiednie wskaźniki wyniosły -5/- 15, -55/-65, -50/-60 oraz -30/-40 złotych.

Należy pamiętać, że oddziaływania zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).





Wśród wiodących kierunków, podobnie jak w minionym roku turystycznym dla wyjazdów w pierwszym tygodniu sierpnia 2019, znaczne zwyżki średnich cen wycieczek nadal utrzymują się na zyskujących na popularności już od trzech sezonów kierunkach o bardzo korzystnym stosunku jakości do ceny, czyli w Turcji i Egipcie, na których średnie ceny wzrosły w skali rocznej o 196 i 168 złotych. Już od drugiej części poprzedniego sezonu letniego pod względem wzrostów średnich cen wycieczek z wymienionymi kierunkami stale konkuruje Grecja. Tym razem uplasowała się pomiędzy wymienionymi kierunkami ze średnim wzrostem cen wycieczek w wielkości 183 złotych. Na kierunku tym zwyżkom pomaga jednak niska baza wzrostu cen z poprzedniego sezonu, która wynosi 44 złote.

Nadal bardzo duży roczny wzrost cen - w stosunku do rocznych zmian cen obserwowanych w poprzednim sezonie - notują w ostatnich tygodniach Wyspy Kanaryjskie, które były droższe w relacji z tym samym okresem ubiegłego roku o 242 złote (w poprzednim zestawieniu nawet o 277 złotych), co stanowiło w ostatnich 6 tygodniach wyraźnie najwyższy wzrost wśród 5 wiodących kierunków w polskiej zorganizowanej turystyce wyjazdowej. Na obecną skalę wzrostu cen nadal istotny wpływ ma jednak bardzo niska baza porównawcza sprzed roku, gdyż o tej samej porze przed rokiem ceny notowały tam spadek cen o średnio 129 złotych.

Najmniejszą skalę rocznego wzrostu cen nadal prezentuje Bułgaria (o 115 złotych), w której konsekwentnie wiele bardzo atrakcyjnych cen oferuje biuro TUI Poland (bardzo podobnie było tej porze również przed rokiem).

Na mniej masowych kierunkach największa zwyżka cen w ujęciu rocznym miała miejsce w Maroku gdzie wyniosła średnio 359 złotych, nieco mniejsze wzrosty wystąpiły na Majorce i Cyprze - o 250 i 224 złote, jeszcze mniejsze w Tunezji i na Malcie - o średnio 164 i 141 złotych, a najmniejsze i znacznie poniżej ogólnej średniej wzrostów rocznych (+189 złotych) wystąpiły w Portugalii i Albanii - o 83 i 49 złotych.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2018 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia) nadal zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu i Turcji - o 544 i 417 złotych. W nieco mniejszej skali drożały w tym ujęciu wycieczki do Tunezji i Grecji - o średnio 301 i 227 złotych. Stosunkowo niewiele wzrosły w ujęciu dwuletnim ceny Bułgarii - o 146 złotych, na co dość istotny wpływ wywierają liczne bardzo niskie ceny oferowane tam przez biuro TUI Poland. Na ostatnią pozycję w tym ujęciu powróciły Wyspy Kanaryjskie, gdzie pomimo tegorocznego dużego wzrostu cen - z powodu znacznych ich spadków w sezonie wcześniejszym - dwuletnia skala wzrostu cen wycieczek była najmniejsza i wyniosła 113 złotych.

W porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów ceny nie zanotowano rocznych spadków cen (spadki odnotowano jedynie u organizatorów mniejszych). W najmniejszym stopniu podniosły się ceny w biurze Prima Holiday - o około 30 złotych. Pozostali organizatorzy proponowali wyższe średnie ceny niż w tym samym okresie ubiegłego roku w granicach od około 95 złotych (biuro Rainbow) do około 350 złotych.

W tym co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach sezonu letniego i w trzech kategoriach hoteli, to na pozycji lidera nadal znajdowało się biuro TUI Poland z liczbą 48 ofert (poprzednio 47 ofert, przed rokiem 44, a przed dwoma laty 39 ofert). Organizator ten wyprzedził biuro Itaka z liczbą 22 ofert (poprzednio też 22 oferty, przed rokiem 28, a przed dwoma laty 33 oferty) oraz Exim Tours z liczbą 20 ofert (poprzednio 22, przed rokiem 20, a przed dwoma laty 13 ofert).

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura Coral Travel i TUI Poland - po 5 ofert, na kierunkach greckich tym razem przodowały biura Itaka i TUI Poland - po 11 ofert oraz Rainbow - 6 ofert, na kierunkach kanaryjskich biura TUI Poland - 9 ofert oraz Itaka i Rainbow - 5 i 4 oferty, a na tureckich biura TUI Poland - 5 ofert i Coral Travel oraz Itaka - 4 i 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miały biura Exim Tours - 5 ofert oraz TUI Poland i Coral Travel - 3 i 2 oferty, natomiast w Bułgarii biura TUI Poland i Exim Tours - 3 i 2 oferty. W porównaniu z okresem sprzed roku biuro TUI Poland wzmocniło swoją pozycję w Grecji, Itaka w Turcji, Rainbow w Grecji i na Wyspach Kanaryjskich, a biuro Coral Travel w Tunezji kontynentalnej.

Analitycy Instytutu Traveldata przedstawiają tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. Tak jak to zaznaczaliśmy już wielokrotnie, w tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami w pozostałych biurach.





Na czele szóstego w tym sezonie letnim zestawienia, podobnie jak w czterech wcześniejszych, widnieje ten sam duet liderów, czyli biura TUI Poland i Grecos. Jedynie w pierwszym z nich datowanym na 10 października pomiędzy obu tymi organizatorami znalazło się biuro Best Reisen z bardzo niewielką przewagą w średnim odchyleniu wobec ceny referencyjnej nad biurem Grecos. Z powodu niewielkich przedświątecznych zmian w ofertach organizatorów skład pierwszej siódemki w zestawieniu pozostał niemal taki sam, a jedyną zmianą było przesunięcie się biura Sun&Fun z pozycji szóstej na ósmą (poza obrębem zestawienia), a biura Coral Travel z ósmej na piątą obecnie.

Ceny ofertowe są na tyle stabilne, że największa, ale i tak umiarkowana obniżka cen w biurze Exim Tours spowodowała jego awans z pozycji piątej na trzecią, czyli najwyższą poza "etatową" dwójką liderów, a stosunkowo nieduża zwyżka cen w biurze Best Reisen jego przesunięcie z pozycji czwartej na szóstą.

LCC - ceny letnich rejsów w Ryanair i w Wizzair generalnie stabilne, ale nadal wyższe niż przed rokiem

Na wykresach grubsza linia generalnie oznacza średnie ceny przelotów w wysokim sezonie letnim w obecnym roku turystycznym (czyli 2019/20). Gruba linia dotyczy cen ex post, czyli cen oferowanych we wcześniejszych datach dla sezonu 2019/20), ale cienka linia przedstawia też dodatkowo przebieg cen z w kolejnych tygodniach i miesiącach poprzedniego sezonu. Wraz z upływem czasu będą do niej odnoszone ceny tego sezonu reprezentowane przez linię grubszą z zielonymi lub czerwonymi polami tak jak było to czynione dotychczas. Zielone pole pomiędzy liniami oznacza spadek średnich cen rok do roku, a czerwone ich wzrost. Na wykresach zostały uwzględnione jedynie te rejsy (45 połączeń w Ryanair i 23 w Wizzair), które występowały w obu wymienionych sezonach jednocześnie.

Przebieg zmian cen w liniach Ryanair przedstawiają poniższe wykresy.





Dla kierunków kanaryjskich (obecnie jedynie Teneryfa z Warszawy i z Wrocławia) widoczny jest od października do początku grudnia, nieduży "pełzający" wzrost cen, który przyspieszył dopiero w ostatnich dwóch tygodniach. Istotne jest to, że ceny pozostają na razie na poziomie wyraźne wyższym niż przed rokiem, co może być rynkowym skutkiem zmniejszenia podaży miejsc na tym kierunku.

Średnie ceny pozostałych połączeń pozostają w tym kwartale wyjątkowo stabilne. W październiku były one zbliżone do cen sprzed roku, ale od listopada przewyższają je już bardzo wyraźnie. Inne, czyli zdecydowanie bardziej płaskie kształtowanie się tegorocznych cen niż w sezonie poprzednim może mieć związek z innymi projekcjami popytu w okresie II kwartału, gdy był on (jak również ceny przelotów) na stosunkowo niskim poziomie.

Podobnie jak w zestawieniu poprzednim w relacji z sezonem ubiegłym zdecydowanie najbardziej wzrosły ceny przelotów do Portugalii i Bułgarii - o średnio 372 i 303 złote. Mniejsze wzrosty wystąpiły na kierunkach hiszpańskich i greckich - o średnio 252 i 186 złotych, a najmniejsze ponownie były udziałem kierunków włoskich - o średnio 106 złotych.

Przebieg zmian cen w liniach Wizzair przedstawiają poniższe wykresy.





Kierunki kanaryjskie reprezentowane są obecnie przez cztery rejsy tygodniowo na Teneryfę - dwa z Katowic i dwa z Warszawy (od 2 czerwca) oraz jeden na Fuerteventurę z Katowic. W tych dwóch ostatnich przypadkach nie ma jeszcze możliwości porównania cen rok do roku.

Ceny przelotów na tym kierunku nadal utrzymują dość stabilny i rozsądny poziom, co zdecydowanie różni obecną sytuację od tej sprzed roku. W poprzednim sezonie rejsy były w tym czasie już nadzwyczaj kosztowne (duże zielone pole), co mogło jednak być spowodowane rezerwacją relatywnie znacznych bloków miejsc w samolotach przez biura podróży.

Na pozostałych kierunkach turystycznych wzrost średnich cen uległ zahamowaniu, a ich przewaga nad systematycznie rosnącymi cenami ubiegłorocznymi kolejny raz spadła. Przez dwa lata z rzędu ceny poruszały się dość ściśle według trajektorii obrazowanej na wykresie przez cienką linię. W tym sezonie przewoźnik zwiększa jednak stopniowo oferowanie drogą zwiększania liczby rejsów na funkcjonujących już kierunkach turystycznych, co może oznaczać, że ceny nie będą już tak wyraźnie rosły jak miało to miejsce w dwóch latach poprzednich.

W relacji z poprzednim sezonem najbardziej podniosły się ceny przelotów do Bułgarii i Portugalii - o średnio 204 i 128 złotych. Znacząco mniejszy wzrost cen wystąpił we Włoszech i w Grecji - średnio o 60 i 43 złote, natomiast dość istotny spadek cen zanotowano na kierunkach hiszpańskich - o średnio 190 złotych, co jednak w dużej mierze ma związek z bardzo silnym spadkiem cen rejsów na Teneryfę z Katowic (na innych kierunkach ceny wzrosły o średnio 123 złote).

Presja konkurencyjna tanich linii może powrócić szybciej niż zakładano

Obecnie widoczna jest dość wyraźna stabilizacja cen przelotów u tanich przewoźników, zwłaszcza wobec znaczących zmian obserwowanych w tym samym okresie przed rokiem. Z jednej strony niższe niż przed rokiem ceny pokoi hotelowych na niektórych kierunkach turystycznych powinny sprzyjać wzrostowi cen w tanich liniach, ale z drugiej może on być na naszym rynku hamowany przez proces sukcesywnego zwiększania oferowania i to zarówno poprzez ustanawianie nowych połączeń jak i zwiększania liczby rejsów w połączeniach już istniejących.

Innym zjawiskiem stosunkowo rzadkim w nieodległej jeszcze przeszłości jest skupianie części dodatkowego oferowania w okresie wysokiego sezonu. Może to oznaczać wzrost pośredniej konkurencji tanich przewoźników wobec typowych linii czarterowych. Zdaniem analityków, wobec tendencji do administracyjnych działań (np. w Niemczech) mających utrudnić konkurowanie tanich linii z tradycyjnymi przewoźnikami (minimalne ceny przelotów, podatek lotniczy) może nastąpić powrót do bardziej dynamicznej ekspansji tanich linii na mniej restrykcyjnych rynkach (w tym Polski), co miało już miejsce w latach 2012-2017.