TSUE: Poufność informacji dot. wypadków lotniczych kluczem do bezpieczeństwa

17 lipca 2014 r. 298 osób straciło życie, gdy samolot Malaysia Airlines o oznaczeniu kodowym MH17 na trasie z Amsterdamu do Kuala Lumpur został zestrzelony przez rakietę pochodzenia rosyjskiego, kiedy znajdował się nad wsią Hrabowe, położoną w Donbasie, regionie wschodniej Ukrainy, który był wówczas kontrolowany przez prorosyjskich separatystów.

r e k l a m a

W 2018 r. RTL Nederland i RTL Nieuws, dwa niderlandzkie przedsiębiorstwa medialne zwróciły się z wnioskiem do rządu niderlandzkiego o udzielenie informacji na ten temat.

Właściwy minister oddalił ten wniosek, powołując się na poufność odnośnych informacji na podstawie prawa krajowego i prawa Unii. Przedsiębiorstwa RTL kwestionują tę poufność. W ramach odwołania wniesionego do rady stanu powołują się na podstawowe prawo do wolności wypowiedzi i informacji oraz na szczególną rolę "strażnika" przyznaną organom prasowym w tym kontekście.

W swoim wyroku Trybunał Sprawiedliwości potwierdził, że poufność informacji dotyczących incydentów i wypadków lotniczych stanowi centralny element systemu nadzoru i kontroli ustanowionego przez prawodawcę Unii w celu poprawy bezpieczeństwa lotniczego, który opiera się na gromadzeniu informacji, ich wymianie między organami publicznymi i analizie tych informacji. Wyjaśnił również, że ta poufność ma charakter ścisły i ma zastosowanie do wszystkich informacji, które są gromadzone lub sporządzane w tym celu przez właściwe organy krajowe. Wreszcie przypomniał, że następstwem tego obowiązku jest zakaz udostępniania lub wykorzystywania takich informacji w jakimkolwiek innym celu.

Ponadto Trybunał orzekł, że nawet jeśli ten ogólny i ścisły system poufności może naruszać prawo do wolności wypowiedzi i informacji, to jest on uzasadniony i proporcjonalny do realizowanego przez niego celu. Nie uniemożliwia on bowiem społeczeństwu i mediom poszukiwania informacji na ten temat z innych źródeł lub w inny sposób. Ponadto nie wyklucza on możliwości ujawnienia rozpatrywanych informacji z inicjatywy i pod kontrolą właściwych organów w zakresie, w jakim jest to zgodne z ochroną bezpieczeństwa lotniczego.