Wyjazdy turystyczne nieco tańsze niż przed tygodniem

Średnia cena wyjazdów turystycznych, w porównaniu do wcześniejszego tygodnia odrobinę spadła.

Przygotowane przez Instytut Badania Rynku Turystycznego Traveldata, zestawienie obejmuje po raz dwudziesty w tym roku porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2020 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (03.08-09.08 2020), zebranych w dniu 9 kwietnia 2020 z cenami dla tego samego okresu zebranych w dniu 2 kwietnia 2020, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi w dniu 11 kwietnia 2019 roku.

W minionym tygodniu średnia cena dla wycieczek z wylotami pomiędzy 3 i 9 sierpnia 2020 spadła o 11 złotych. We wcześniejszych zestawieniach wzrastała o 29 i 22 złote, a jeszcze wcześniej dwukrotnie spadała o 7 i 14 złotych.

Największe zniżki cen wycieczek w minionym tygodniu wystąpiły na Malcie gdzie spadły średnio o 121 złotych. Ponownie znacznie przeceniona została Teneryfa - o średnio 96 złotych (poprzednio o 48 złotych), zaś w umiarkowanym stopniu spadły ceny na Majorce - o średnio 36 złotych.
W takim samym okresie przed rokiem i dwoma laty bieżące ceny wycieczek ogółem wrastały o 62 i 75 złotych.

Drugi tydzień kwietnia przyniósł na najważniejszych kierunkach dla wylotów w dniach 3-9 sierpnia 2020 niezbyt duże zmiany średnich cen wycieczek. Tym razem największe ich spadki wystąpiły na kierunkach kanaryjskich i egipskich - o średnio 22 i 21 złotych, a niewielkie w Bułgarii - o 9 złotych. Symbolicznie wzrosły średnie ceny na kierunkach greckich - o jeden złoty, a nieco więcej w Turcji - o 11 złotych.

Obserwowany spadek cen może mieć częściowy związek z korzystną sytuacją spowodowana przez mocno taniejące paliwo lotnicze przy względnej stabilizacji w zakresie cen głównych walut obcych o czym jest mowa w dalszej części materiału. Pierwszy z wymienionych czynników może być też jedną z przyczyn spadających cen przelotów w tanich liniach, chociaż na obecnym etapie wskaźniki zabezpieczeń na okres połowy lata standardowo wynoszą już około 90 procent.

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia 2020 pokazuje, że w minionym tygodniu średnia cena była wyższa wobec średniej ceny w poprzednim sezonie o 9 złotych. Był to najmniejsza roczna zwyżka cen w tym sezonie. Jak dotychczas najmniejszy roczny wzrost cen w tym sezonie odnotowano przed trzema tygodniami (13 złotych), a największy przed 17 tygodniami (224 złote).
W minionym tygodniu największe średnie roczne wzrosty cen odnotowano na półwyspie Chalkidiki - o 258 złotych oraz na Synaju i w Hurghadzie - o 220 i 215 złotych. Kierunkiem, na którym odnotowano największe spadki cen wycieczek była po raz dwunastym z rzędu Malta, gdzie spadły one w ujęciu rocznym o średnio 315 złotych, a mniejsze zniżki cen odnotowano na Cyprze oraz czwarty raz z rzędu na Rodos - o odpowiednio 256 i 232 złote.

W adekwatnym okresie sezonu przed rokiem i dwoma laty ceny wycieczek w ujęciu rocznym były odpowiednio wyższe o 107 i niższe o 44 złote.
W zakresie oddziaływania cen paliwa lotniczego (ponoszonych według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) oraz sytuacji w zakresie kursów głównych walut, to w minionym tygodniu z punktu widzenia organizatorów sytuacja ponownie uległa odwróceniu i stała się bardziej korzystna niż miało to miejsce przed rokiem w poprzednim zestawieniu. Sytuacja w tym zakresie w dalszym ciągu waha się wokół wartości neutralnej.

Cena paliwa lotniczego wyniosła w ubiegłym tygodniu zaledwie 1,44 zł/litr wobec 2,69 zł/litr przed rokiem, a zatem była od niej niższa o 46,5 procent, podczas gdy przed tygodniem była niższa o 41,4 procent, a przed dwoma o 40,4 procent. Jednocześnie w relacji z euro i amerykańskim dolarem złoty w ostatnim tygodniu w porównaniu rocznym dla uśrednionych rozliczeń turystycznych nadal był zdecydowanie słabszy, a mianowicie o około 6,5 procent, zaś w poprzednich dwóch zestawieniach był odpowiednio słabszy o około 7,9 i 5,7 procent.

Sumaryczny wpływ wymienionych czynników na średnią zmianę kosztów cen wycieczek stał się po jednotygodniowej przerwie ponownie korzystny dla organizatorów i zawarł się w przybliżeniu w przedziale -40/-50 złotych, a zatem był wyraźnie lepszy niż przed tygodniem (+15/+25 złotych), a nawet nieco lepszy niż przed dwoma tygodniami (-30/-40 złotych).

Należy też pamiętać, że oddziaływanie zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).
%OBRAZEKK2%
Wśród dwóch z wiodących kierunków, na których dla wyjazdów w pierwszym tygodniu sierpnia 2019 przez wiele miesięcy utrzymywały się w tym i w poprzednim sezonie wysokie zwyżki średnich cen wycieczek, czyli w Egipcie i Turcji, sytuacja po okresie znacznie słabszych rocznych wzrostów cen w Turcji wróciła częściowo do obserwowanej we wcześniejszym okresie. Ceny na obu tych kierunkach ponownie wzrastały najbardziej, choć różnica pomiędzy skalami wzrostu jest jeszcze dość znacząca. W minionym tygodniu średni roczny wzrost cen w Egipcie wyniósł 198 złotych, zaś na kierunkach tureckich wzrost był jak na ten kierunek nadal relatywnie nieduży i wyniósł 60 złotych.

Trzeci największy wzrost cen wycieczek wobec poprzedniego sezonu odnotowały Wyspy Kanaryjskie, na których wyniósł on 41 złotych (poprzednio było to 82 złote). Kierunek ten wykazywał we wcześniejszym okresie aż przez 13 tygodni z rzędu najwyższe zwyżki cen wśród 5 wiodących kierunków w polskiej zorganizowanej turystyce wyjazdowej, ale przed dziewięcioma tygodniami oddał tę pozycję Egiptowi. Na obecną skalę rocznych zmian cen na tym kierunku bardzo istotny wpływ miała niska ubiegłoroczna baza odniesienia, gdyż ceny wycieczek notowały wówczas identyczny jak w poprzednim zestawieniu spadek, który wyniósł 69 złotych.

W minionym tygodniu wśród drożejących kierunków ponownie znalazła się też Bułgaria z niewielką średnią zwyżką cen o 6 złotych (poprzednio wzrosły one o 9 złotych). Nadal bardzo atrakcyjne ceny oferują tam biura TUI Poland i Exim Tours. Jest to podobna sytuacja do tej sprzed roku i jest ona dodatkowo wzmacniana nadal bardzo słabym popytem na wypoczynkowe wyjazdy do tego kraju ze strony turystów niemieckich.
Od drugiej części poprzedniego sezonu letniego pod względem wzrostów średnich cen wycieczek z Egiptem i Turcją przez wiele miesięcy konkurowała Grecja. Tym razem jednak ze średnim spadkiem cen wycieczek o 111 złotych już po raz piąty z rzędu była ona najbardziej taniejącym wśród najważniejszych kierunków dla polskich turystów.

Na mniej popularnych kierunkach największe zwyżki średnich cen w ujęciu rocznym miały miejsce w Tunezji, Portugalii i w Maroku, w których ceny wzrosły o odpowiednio 125, 117 i 102 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny były niższe niż przed rokiem. W niedużej skali zniżkowały ceny na Majorce - o średnio 23 złote, w nieco większym stopniu w Albanii - o 119 złotych, zaś na Cyprze i Malcie były one odpowiednio niższe o 256 i 315 złotych od średnich cen sprzed roku.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2018 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia) nadal zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu - o średnio 488 złotych. W mniejszej skali drożały w tym ujęciu wycieczki do Turcji i Tunezji - o średnio 251 i 216 złotych, a w jeszcze mniejszej wyjazdy do Bułgarii i Grecji - o 86 i 44 złotych.

Na ostatniej pozycji znalazły się Wyspy Kanaryjskie, gdzie pomimo tegorocznej zwyżki o 41 złotych, średnie ceny wobec sytuacji sprzed dwóch lat nawet spadły o średnio 28 złotych o czym zdecydował ich ubiegłoroczny spadek, który wyniósł średnio 69 złotych.
Wśród mniej masowych kierunków w ujęciu dwuletnim kierunkami wzrostu ceny były Maroko i Portugalia, gdzie były one wyższe o średnio 227 i 209 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny spadły, w tym stosunkowo niewiele na Majorce - o 27 złotych, a w Albanii, na Cyprze i na Malcie - o odpowiednio 46, 64 i 75 złotych.

W rocznych porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów, w największym stopniu obniżyły się ceny w biurach Exim Tours i TUI Poland - o około 230 i 210 złotych oraz w biurach Grecos i Prima Holiday, w których roczne spadki wyniosły około 150 i 25 złotych. Inni organizatorzy proponowali wyższe średnie ceny niż przed rokiem w granicach od około 15 złotych (biuro Itaka) do ponad 310 złotych.

W tym co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach sezonu letniego i w trzech kategoriach hoteli, to na pozycji lidera nadal znajdowało się biuro TUI Poland z liczbą 44 ofert (poprzednio 46 ofert, przed rokiem 27, a przed dwoma laty 20 ofert). Organizator ten wyprzedzał biura Exim Tours z liczbą 23 ofert (poprzednio 24 oferty, przed rokiem 12, a przed dwoma laty 22 oferty), Itaka z liczbą 21 ofert (poprzednio też 21 ofert, przed rokiem 23, a przed dwoma laty 32 oferty) oraz Coral Travel też z liczbą 21 ofert (poprzednio 24 oferty, przed rokiem również 24, a przed dwoma laty 12 ofert).
Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura TUI Poland - 6 ofert oraz Coral Travel - 4 ofert, na kierunkach greckich przodowały biura Itaka - 9 ofert oraz Coral Travel i TUI Poland - po 8 ofert i Grecos - 7 ofert, na kierunkach kanaryjskich biura TUI Poland - 9 ofert oraz Itaka - 6 ofert, a na tureckich biura Coral Travel - 6 ofert oraz TUI Poland - 4 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miały biura Coral Travel i Exim Tours - po 4 oferty, natomiast w Bułgarii niezmiennie przodowały biura TUI Poland i Exim Tours - 3 i 2 oferty. W porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku biuro TUI Poland wzmocniło swoją ofertową pozycję w Egipcie, Grecji, Tunezji, Turcji oraz Bułgarii, biuro Itaka na Wyspach Kanaryjskich, biuro Coral Travel w Grecji i Tunezji kontynentalnej, a biuro Exim Tours w Egipcie, na Wyspach Kanaryjskich, w Tunezji i w Bułgarii.

Instytut Traveldata przedstawia tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. W tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami w pozostałych biurach.
W dwudziestym zestawieniu dla sezonu letniego 2020 zarówno skład jak i kolejność pierwszej piątki, a nawet pierwszej dziesiątki biur pozostały takie same jak przed tygodniem. Wynika to z niewielkich zmian w cenach oferowanych wycieczek, o czym była już mowa we wcześniejszej partii materiału. Uwagę można natomiast zwrócić na wyraźne poprawienie pozycji w zakresie zmiany odchylenia od średniej referencyjnej w biurze Exim Tours. Wynika to z dość dużych zniżek cen ofertowych wycieczek dokonanych w nim w okresie ostatniego tygodnia.





Instytut Traveldata przedstawia także sytuację w zakresie cen przelotów na kierunkach turystycznych w liniach Ryanair i Wizzair . Na wykresach grubsza linia oznacza średnie ceny przelotów w wysokim sezonie letnim w obecnym roku turystycznym (czyli 2019/20), natomiast cienka linia przedstawia przebieg cen z w kolejnych tygodniach i miesiącach poprzedniego sezonu (czyli 2018/19). Wraz z upływem czasu są do niej odnoszone ceny tego sezonu reprezentowane przez linię grubszą z zielonymi lub czerwonymi polami tak jak było to czynione dotychczas. Zielone pole pomiędzy liniami oznacza spadek średnich cen rok do roku, a czerwone ich wzrost. Zostały uwzględnione jedynie te rejsy (50 połączeń w Ryanair i 23 w Wizzair), które występowały w tych liniach w obu wymienionych sezonach jednocześnie.
Przebieg zmian cen w liniach Ryanair przedstawiają poniższe wykresy.





Dla kierunków kanaryjskich (obecnie jedynie Teneryfa z Warszawy i z Wrocławia) widoczny jest od października do początku grudnia, nieduży "pełzający" wzrost cen, który wyraźnie przyspieszył dopiero z początkiem tego miesiąca, z tym że w drugiej połowie lutego ceny przelotów wyraźnie spadły, co mogło mieć już związek z obawami przed występowaniem koronawirusa na tym kierunku. W marcu ceny ponownie wzrosły i na razie utrzymują się na stałym i wyższym niż przed rokiem poziomie.

Średnie ceny pozostałych połączeń pozostają w okresie ostatnich ponad 5 miesięcy na stosunkowo stabilnym poziomie. Generalnie wyraźnie bardziej płaskie kształtowanie się tegorocznych cen niż w sezonie poprzednim mogło mieć związek ze stopniowym powiększaniem podaży miejsc będącej skutkiem uzupełniania siatki połączeń lub dodawania do niej kolejnych rejsów, co hamowało potencjalny wzrost cen przelotów na wielu kierunkach.

Wnioski takie zdają się potwierdzać nadal znacznie słabsze tendencje cenowe na połączeniach z Krakowa, gdyż w ostatnich miesiącach linie Ryanair większość nowych przelotów uruchamiały właśnie z kierunków południowych, czyli z Krakowa i Katowic.

W relacji z sezonem ubiegłym podobnie jak przed dwoma i czterema tygodniami zdecydowanie najbardziej wzrosły ceny przelotów do Grecji i Włoch - o średnio 199 i 159 złotych. Wyraźnie mniej dynamiczne były zwyżki cen rejsów do Hiszpanii, a zdecydowanie najmniejsze były w minionych dwóch tygodniach roczne wzrosty cen przelotów do Portugalii i Bułgarii - o średnio 39 i12 złotych.

Przebieg zmian cen w liniach Wizzair przedstawiają poniższe wykresy.





Kierunki kanaryjskie reprezentowane są obecnie przez cztery rejsy tygodniowo na Teneryfę - dwa z Katowic i dwa z Warszawy (od 2 czerwca 2020) oraz jeden na Fuerteventurę z Katowic. W przypadku połączenia z Warszawy na Teneryfę nie ma jeszcze możliwości porównania cen rok do roku, natomiast od dwóch zestawień jest już uwzględniane połączenie na Fuerteventurę.

Ceny przelotów na tym kierunku długo utrzymywały lekko spadkowy i rozsądny poziom, co zdecydowanie różniło obecną sytuację od tej sprzed roku, po czym nastąpił dość intensywny 8-tygodniowy wzrost, ale w ostatnich ośmiu tygodniach ceny uległy wyraźnemu obniżeniu, co może być już skutkiem rozwijającej się epidemii koronawirusa. W poprzednim sezonie rejsy były w tym czasie nadzwyczaj kosztowne (bardzo duże zielone pole), co mogło być spowodowane rezerwacją relatywnie istotnych bloków miejsc w samolotach przez niektóre krajowe biura podróży.

Na pozostałych kierunkach turystycznych wzrost średnich cen po okresie niezbyt dużych wahań przez okres kolejnych ośmiu tygodni (do połowy lutego) znacząco przyspieszył, po czym w ostatnim 8-tygodniowym okresie średnia cen przelotów zaczęła wykazywać wyraźny i konsekwentny spadek. Przez dwa ostatnie lata ceny poruszały się dość ściśle według trajektorii obrazowanej na wykresie przez cienką linię. W tym sezonie ceny były początkowo wyraźnie wyższe od ubiegłorocznych, ale różnica ta ulegała stopniowo zmniejszeniu i w ostatnich ośmiu tygodniach ceny przebywały już zdecydowanie poniżej ich poziomów ubiegłorocznych.

Ostatni spadek cen spowodował, że ich przebieg już całkowicie oderwał się od trajektorii z poprzedniego sezonu, co obrazuje znacznych rozmiarów zielone pole. Dość oczywistą główną przyczyną tej zmiany sytuacji w ostatnich 6 tygodniach jest rozwój epidemii koronawirusa, a dodatkową wcześniejsze stopniowe zwiększanie oferowania często poprzez zwiększanie liczby rejsów na funkcjonujących już w Wizzair kierunkach turystycznych.

W relacji z poprzednim sezonem ponownie najbardziej obniżyły się ceny przelotów do Grecji i Hiszpanii - o średnio 1352 i 851 złotych. Znaczna zniżka cen na kierunkach hiszpańskich ma w dużej mierze związek z wysokim spadkiem cen rejsów na Teneryfę i Fuerteventurę z Katowic (na innych kierunkach hiszpańskich ceny spadły średnio 467 złotych). Mniejsze roczne spadki cen odnotowano na kierunkach włoskich - o średnio 430 złotych, a jeszcze mniejsze na kierunkach portugalskich i do Bułgarii - o 219 i 154 złote.

Widoczny w okresie od grudnia wzrost cen został, zwłaszcza po 21 lutego, zanegowany i odwrócony przez gwałtowny wzrost obaw przed zagrożeniem epidemią koronawirusa w Europie, w szczególności we Włoszech i Hiszpanii, które są ważnymi kierunkami dla tanich przewoźników, a zwłaszcza dla linii Ryanair.

Wpływ koronawirusa na pasażerski ruch lotniczy, ceny i modyfikację siatki połączeń powinien być na tyle poważny, że znacząco zmieni on koniunkturę i wiele dotychczasowych trendów w branży w okresie najbliższych miesięcy i w perspektywie 2021 roku. Z tego względu obecne dane traktować można jako nadal odzwierciedlające sytuację w odchodzącym już w przeszłość okresie przed wieloma różnego rodzaju dostosowaniami do nowej sytuacji.

Złożona jest również sytuacja dotycząca poszczególnych przewoźników lotniczych. W zdecydowanie najlepszej sytuacji finansowej i płynnościowej są obecnie właśnie linie Wizzair i Ryanair, które najbardziej będą predestynowane do ekspansji na kierunkach północ-południe od roku 2021, gdy medyczne problemy związane z koronawirusem w ich zasadniczej części już przeminą.