Jak działa Turystyczny Fundusz Pomocowy?

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny przygotował informacje dotyczące funkcjonowania Turystycznego Funduszu Pomocowego.

Od 1 stycznia tego roku przedsiębiorcy turystyczni mają obowiązek przekazywania składek na Turystyczny Fundusz Pomocowy. Środki gromadzone na rachunku Turystycznego Funduszu Pomocowego wspierają organizatorów turystyki umożliwiając im zwrot podróżnym pieniędzy za imprezy niezrealizowane z powodu wystąpienia w Polsce lub w miejscu realizacji imprezy turystycznej nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, takich jak na przykład pandemia. Nowy Fundusz można zatem nazwać funduszem przygotowanym na wypadek wszelkiego rodzaju katastrof. Jak wskazuje UFG, jego zadaniem Funduszu jest bowiem ochrona obydwóch stron umowy o imprezę turystyczną, a tym samym budowa zaufania klientów do polskiego sektora turystycznego.

Turystyczny Fundusz Pomocowy (TFP) jest jednym z rozwiązań służących wsparciu turystyki zawartych w ustawie z dnia 17 września 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 1639). Z technicznego punktu widzenia TFP stanowi wyodrębniony rachunek w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym. Środki gromadzone w ramach Turystycznego Funduszu Pomocowego pochodzą m.in. ze składek organizatorów turystyki. Fundusz ma za zadanie wspierać przedsiębiorców turystycznych w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, o których mowa w art. 4 pkt 15 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Są to takie zdarzenia, jak pandemia, ale i inne nadzwyczajne zdarzenia losowe - m.in. wybuch wojny, erupcja wulkanu uniemożliwiająca loty, trzęsienie ziemi, fala tsunami, itd.

Od początku tego roku organizatorów turystyki obowiązuje odprowadzanie składek na TFP. Składka na Turystyczny Fundusz Pomocowy jest naliczana od każdego podróżnego z tytułu zawartej umowy o udział w imprezie turystycznej a jej wysokość ustalona jest w rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 22 grudnia 2020 r. w sprawie określenia wysokości składki na Turystyczny Fundusz Pomocowy (Dz. U. 2020 poz. 2379). Składka jest należna z dniem zawarcia umowy lub z dniem dokonania płatności przez podróżnego na rzecz organizatora turystyki, jeżeli jest
on wcześniejszy niż dzień zawarcia umowy. W większości przypadków wysokość składki na TFP jest analogiczna do składki na TFG, również odprowadzanej przez organizatorów turystyki. Stawki składek na TFP są różne w zależności od rodzaju umowy o udział w imprezie turystycznej i w związku z tym wynoszą od 0 do 15 zł tytułem każdego podróżnego. Składki powinny być naliczane dla umów zawartych od 1 stycznia 2021 r., zaś pierwsze formularze wyliczenia składki wraz z należnymi składkami wynikającymi z ww. przepisów będzie trzeba złożyć do 21 lutego 2021 r. za styczeń 2021 r. wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem konta posiadanego przez przedsiębiorcę turystycznego na Portalu TFG. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny przygotowuje aktualnie dodatkową funkcjonalność, która oprócz już istniejącej możliwości złożenia deklaracji i wyliczenia składki na TFG umożliwi w łatwy sposób wyliczenie składki na TFP. Składka przekazana na Turystyczny Fundusz Pomocowy nie podlega zwrotowi ani zarachowaniu na poczet kolejnych składek należnych na TFP. Jest to odmienne podejście niż w przypadku składek na TFG.

Ze zgromadzonych środków Turystyczny Fundusz Pomocowy zapewni organizatorom turystyki wypłaty na pokrycie zwrotów podróżnym wydatków za imprezy turystyczne, które nie zostały, lub nie zostaną zrealizowane z powodu ogłoszenia albo wystąpienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w miejscu realizacji imprezy turystycznej nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, o których mowa w art. 4 pkt 15 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2139). O uruchomieniu środków z TFP decyduje minister odpowiedzialny za turystykę we współpracy z ministrem finansów.

Wypłaty z Turystycznego Funduszu Pomocowego będą realizowane w przypadku, gdy organizator turystyki nie jest w stanie zapewnić podróżnym zwrotów należności. Procedura wypłaty środków na rzecz podróżnych jest analogiczna, jak w przypadku obecnych wypłat z Turystycznego Funduszu Zwrotów dokonywanych na rzecz podróżnych z tytułu imprez turystycznych niezrealizowanych z powodu pandemii COVID-19. Środki wykorzystane przez przedsiębiorstwo w ramach TFP będą podlegały zwrotowi, stanowią rodzaj pożyczki, która ma wesprzeć funkcjonowanie organizatora turystyki w warunkach nieprzewidzianego zdarzenia. TFP stanowi tym samym uzupełnienie funkcjonującego już Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego, czyli tzw. II filaru zabezpieczeń finansowych w turystyce. Pierwszym filarem są gwarancje bankowe oraz gwarancje i polisy ubezpieczeniowe pokrywające koszty powrotu uczestników imprez z wakacji oraz zwrot środków za nieodbyte imprezy w przypadku bankructwa organizatora turystyki. W sytuacji, gdy środki z polisy lub gwarancji zostaną wyczerpane, uruchamiany jest tzw. II filar, a w nim środki z Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (pochodzące ze składek organizatorów turystyki).