Uzupełnienie odpływu pracowników wyzwaniem dla turystyki

Wyzwania edukacji turystycznej i jej rola w rozwoju turystyki - to główny temat konferencji, która odbyła się w Szkole Głównej Hotelarstwa i Turystyki Vistula.

W debacie udział wzięli: Andrzej Gut-Mostowy - sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, Rafał Szmytke - prorektor Szkoły Głównej Turystyki i Hotelarstwa Vistula, Rafał Szlachta - prezes Polskiej Organizacji Turystycznej, Piotr Bartosiak - dyrektor departamentu strategii, kwalifikacji i kształcenia zawodowego w Ministerstwie Edukacji i Nauki oraz Piotr Dwurnik - dyrektor regionalny Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego.

Branża turystyczna zmieniła się w wyniku pandemii i w najbliższej przyszłości prawdopodobnie nadal będzie przez nią kształtowana. Musimy mocno skupić się na ochronie kapitału ludzkiego, podnoszeniu kwalifikacji osób, które mogą być najbardziej dotknięte kryzysem i kształceniu profesjonalistów z umiejętnościami dostosowanymi do nowej rzeczywistości. Turystyka jest dziedziną wymagającą, ale jednocześnie dającą ogromne możliwości osobom o różnych kwalifikacjach, kreatywnym, chcącym rozwijać swoją wiedzę i umiejętności. Dobrze wyszkolone kadry i spójna ścieżka rozwoju będą kształtować wizerunek polskiego sektora turystycznego, kreować pozytywne doświadczenia i stanowić o konkurencyjności, a w efekcie dadzą dodatkowy impuls do odbudowy turystyki i krajowej gospodarki - mówił Andrzej Gut-Mostowy, podkreślając iż obecnie największymi wyzwaniami turystyki jest powrót na właściwe tory i sprawienie, aby kwestie dotyczące pracy i kadr nie były podstawową barierą jej rozwoju. Scenariusze, które pokazują trendy na najbliższe miesiące, jeśli chodzi o rynek pracy, a także inne parametry pokazują, że będzie to problem, z którym będzie się mierzył sektor HoReCa, którego usługi opierają się na pracy wykwalifikowanych pracowników. - dodał Gut-Mostowy. Dodał, że pracownicy, którzy wracają do turystyki odczuwają niepewność jutra i to może faktycznie demotywować do podejmowania pracy w branży. Przekonywał, że to się jednak niedługo skończy i turystyka wróci na normalne tory.

Na niepewność pracowników zwrócił uwagę także Rafał Szmytkę. Mamy jednak światełko w tunelu. Rekrutacja, zarówno w zeszłym, jak i w tym roku jest na plusie, a na niektórych kierunkach jeszcze nie została zakończona. Pokazujemy studentom, że sytuacja dramatycznego odpływu kadr z turystyki jest dla nich szansą. Prognozy mówią o tym, że branża osiągnie poziom przychodów sprzed pandemii około roku 2024-25, więc będzie to dobry moment na wejście na rynek pracy - mówił prorektor Szkoły Głównej Turystyki i Hotelarstwa Vistula.

Podczas konferencji zaprezentowano Mobilne Centrum Edukacji Turystyczna Szkoła. Jest to projekt szkoleniowy, który jest skierowany w pierwszej kolejności do uczniów szkół podstawowych, ich wychowawców i rodziców. Jego celem jest pokazanie dzieciom i młodzieży walorów turystycznych Polski oraz wzbogacenie tradycyjnej ścieżki edukacji - nauka przez zabawę i zaangażowanie, możliwość bezpośredniego doświadczenia otaczającego dzieci środowiska, łączenie tradycyjnej edukacji z nowymi formami komunikacji, doświadczeniami sensorycznymi i zabawą, podczas których dzieci są aktywne wspólnie z rówieśnikami, zwiększają zainteresowanie nauką. Mobilne Centrum wyruszyło w Polskę we wrześniu tego roku i odwiedziło dotychczas 4 województwa: małopolskie, świętokrzyskie, śląskie i opolskie. Z interaktywnej edukacji skorzystało już blisko 5 tysięcy dzieci z 44 szkół

Mobilne Centrum Edukacji Turystyczna Szkoła traktujemy jako inwestycję w szeroko pojętą edukację turystyczną. Przede wszystkim ma służyć dzieciom i młodzieży. To ważna grupa odbiorców turystyki, która już teraz odpowiada za znaczną część popytu na usługi turystyczne, a wkrótce będzie kształtować ten rynek. Chcemy pokazać im Polskę jako atrakcyjne miejsce wypoczynku, ale także jak dzięki nowoczesnym technologiom może wyglądać nowoczesna turystyka. Projekt służy także zachęceniu młodych ludzi do kształcenia się w zawodach turystycznych i podnoszeniu umiejętności wśród obecnych i przyszłych uczniów szkół branżowych. Jeśli będziemy wychowywać dzieci do turystyki, to w przyszłości będziemy mieć świadomych turystów - powiedział Rafał Szlachta.

Mieliśmy w ostatnim czasie zaburzenia po obu stronach lady recepcyjnej. O ile gość w końcu zaczął się pojawiać, to rzeczywiście spotyka on barierę pod hasłem "delikatny spadek jakości świadczonych usług - przyznał Piotr Dwurnik. Podkreślił, że młodzi ludzie, którzy chcą wejść na rynek pracy w turystyce powinni być uczeni tego, że niejednokrotnie będą pracować z trudnym klientem. Dodał, że z ankiet Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego wynika, że w wyniku pandemii z branży odeszło około 100 tys. pracowników. Zgodzę się z przedmówcami, że branża straciła wizerunek stabilnego miejsca zatrudnienia. Pracownicy, którzy w niej byli nie wiedzieli jak długo pozostaną bez pracy, przebranżowili się i nie wrócą. 70 proc. respondentów mówiło o braku kucharzy, 62 proc. - brak kelnerów, 50 proc. - braki w służbie pięter, a 56 proc. - brak recepcjonistów. Musimy więc szukać alternatywnych źródeł pozyskiwania pracowników, trzeba mówić także o tym, jak edukować nie tylko młodzież, ale także ludzi, którzy chcą się przebranżowić, ale tej pracy trzeba ich nauczyć - mówił dyrektor regionalny IGHP.

Przedstawiciel Ministerstwa Edukacji i Nauki podkreślił, że w tej chwili w średnich szkołach branżowych, związanych z turystyką kształci się ponad 18 tys. osób. Na związanych z turystyką kierunkach studiów wyższych kształci się również około 18 tys. osób. Piotr Bartosiak zapowiedział otworzenie 120 branżowych centrów umiejętności, które mają stanowić centra szkolenia, egzaminowania w danej branży. Takie centra miałyby powstać m.in. w dziedzinie gastronomii, hotelarstwa i turystyki. Centra miałyby być tworzone przez organizacje branżowe, we współpracy ze szkołami i uczelniami. Na ten cel ma zostać przekazane 1,4 mld zł. Projekt ma ruszyć od początku stycznia, o ile do tego czasu Polska dostanie środki z planów odbudowy.

Młodzież coraz częściej wybiera szkoły zawodowe i ten trend jest pozytywny, pokazuje, że młodzież myśli praktycznie. Szkolnictwo zawodowe i wyższe powinno być w bliskim kontakcie z branżą, z organizacjami przedsiębiorców, co daje możliwość przeprowadzania praktyk i zdobywania pierwszych doświadczeń zawodowych przez uczniów. Często się zdarza, że restauracja, czy hotel, jeśli widzi dobrego praktykanta, to zatrzymuje go na dłużej - mówił wiceminister Andrzej Gut-Mostowy.

Przedstawiciel IGHP podkreślał, że należy zwracać uwagę na mocne strony pracowników, bo może okazać się, że po odpowiednim przeszkoleniu, mogą oni być przydatni na wyższych stanowiskach. Kiedyś wyciągnąłem z recepcji jedną dziewczynę, która miała znakomite umiejętności analityczne. Dziś jest znakomitym revenue managerem - przekonywał. Dodawał, że sytuacja w której do pracodawcy przychodzą wyłącznie pracownicy z dużym doświadczeniem byłaby idealna, ale w obecnych czasach liczy się chęć do pracy. Zaznaczał, że niestety coraz częściej zdarza się, że pracownicy rezygnują z pracy, gdy okazuje się, że praca w turystyce nie jest tak łatwa, jak by się wydawało.

Prezes Polskiej Organizacji Turystycznej podkreślał, że głód podróży, który można było zaobserwować dowodzi, że ludzie w końcu wrócą do podróżowania na szerszą skalę i ktoś ich będzie musiał obsługiwać, zatem nie zabraknie pracy i można planować swoją karierę w branży turystycznej. W podobnym tonie wypowiadał się Rafał Szmytke, który podkreślał, że turystyka przed pandemią była jedną z najsilniejszych i najbardziej rozwojowych branż na świecie i przekonywał, że ten stan rzeczy w nieodległej przyszłości zostanie przywrócony.