Opóźnienie lotu - przewoźnik kwestionował cesję wierzytelności

Sprawa dotyczyła odszkodowania z tytułu opóźnienia samolotu. Pasażer domagał się odszkodowania, za pośrednictwem jednej ze specjalizujących się w tej dziedzinie firm. Dokonał cesji wierzytelności i firma złożyła pozew do Sądu Rejonowego dla Miasta Stołecznego Warszawy.

Przewoźnik, w odpowiedzi na pozew, podnosił zarzuty o nieważności umowy cesji. Wskazywał, że świadczenie jakim jest odszkodowanie przysługujące pasażerom rejsów opóźnionych na podstawie Rozporządzenia nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004r. jest prawem osobistym, ściśle związanym z osobą pasażera. Dodawał, że w polskim prawie instrumentem ochrony dóbr osobistych o charakterze niemajątkowym jest zadośćuczynienie. Przewoźnik stał na stanowisku, że do zadośćuczynienia stosuje się przepisy art. 448 i 449 k.c., z których wynika m. in. ustawowy zakaz zbycia roszczenia o zadośćuczynienie za naruszenie dobra osobistego.

Strona pozwana podnosiła także zarzuty co do sposobu powiadomienia o umowie cesji. Wskazano, że w aktach sprawy brakowało prawidłowego zawiadomienia pozwanego o przelewie wierzytelności. Pozwany wskazał również, że nie została zachowana forma pisemna umowy cesji, wymagana regulacją z art. 511 k.c. Pozwany zwrócił również uwagę na, to że nie został skutecznie wezwany do zapłaty przedstawionymi przez powoda dokumentami, w związku z czym najwcześniejszym terminem początkowym naliczania odsetek jest moment doręczenia pozwanemu odpisu pozwu w niniejszej sprawie.

Sąd nie przychylił się do argumentów strony pozwanej. Zdaniem Sądu, odszkodowanie z Rozporządzenia nr 261/2004 nie jest odszkodowaniem mającym charakter zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Jest to bowiem świadczenie, którego zadaniem ma być ryczałtowe zniwelowanie szkody powstałej w wyniku nieprawidłowego wykonania umowy zawartej pomiędzy pasażerem a przewoźnikiem, poniesionej przez pasażera w związku z odwołaniem lub opóźnieniem lotu. Szkoda pasażera wynika zarówno ze straconego czasu i innych niedogodności związanych z opóźnieniem lotu a więc z faktów mających ścisły związek z osobą pasażera, jak również z uszczerbku w majątku pasażera - zwiększone koszty podróży, pogorszenie stanu zdrowia i wynikłe stąd koszty leczenia, utracony zarobek itd. Odszkodowanie to pokrywa także szkodę majątkową wynikłą z utraconego zarobku, kosztów związanych ze zmianą miejsca transportu na przykład w porcie docelowym. Przewidziane w Rozporządzeniu 261/2004 zryczałtowane odszkodowanie ma na celu naprawienie szkody, bez konieczności wykazywania jej powstania czy też jej wysokości. Co więcej, przepisy Rozporządzenia zwalniają też pasażera z ciężaru wykazania rodzaju poniesionej szkody. Nie ma więc znaczenia czy dany pasażer odniósł szkodę o charakterze osobistym, czy też szkodę o charakterze majątkowym - uznał sąd w uzasadnieniu do wyroku o sygnaturze I C 4444/18. Z pełną treścią uzasadnienia można zapoznać się na stronie www.orzeczenia.ms.gov.pl

Sąd uznał, że niedopuszczalność dokonania cesji, o której jest mowa w art. 509 k.c. wynikająca z właściwości zobowiązania, dotyczy przede wszystkim wierzytelności, które opiewają na świadczenia niepieniężne. Z pewnych względów niektórych wierzytelności nie dałoby się przenieść na inną osobę, ponieważ nie mogłyby być spełnione na rzecz innej osoby niż wierzyciel pierwotny (np. zobowiązanie do wykonania zabiegu lekarskiego). Fakt, że ktoś jest pasażerem opóźnionego lotu nie uniemożliwia mu zbycia wierzytelności o odszkodowanie, jeżeli odwołanie (lub opóźnienie) już nastąpiło. Może on, kierując się dowolnymi motywami zbyć taką wierzytelność. Sąd uznał za chybione także inne zarzuty przewoźnika dotyczące cesji. Odnosząc się do zarzutu niewłaściwej formy umowy cesji oraz braku zawiadomienia pozwanej przez cedenta o dokonanej cesji sąd wskazał, że umowa ta nie wymaga formy pisemnej, jak również dla jej ważności i możliwości dochodzenia zapłaty bez znaczenia pozostawał fakt zawiadomienia pozwanej bezpośrednio przez cesjonariusza.

Sąd przyznał stronie powodowej odszkodowanie w wysokości 400 euro, zasądził na jej rzecz także koszty sądowe w wysokości 947 zł. Wyrok nie jest prawomocny.