Ceny wyjazdów turystycznych rosną trochę wolniej

Na najważniejszych kierunkach turystycznych ceny rosną nieco wolniej niż wcześniej.

Przygotowane przez Instytut Badania Rynku Turystycznego Traveldata zestawienie obejmuje porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2020 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (03.08-09.08 2020), zebranych w dniu 23 stycznia 2020 z cenami dla tego samego okresu zebranych w dniu 16 stycznia 2020, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi w dniu 24 stycznia 2019 roku.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 3 i 9 sierpnia 2020, średnia cena spadła o 1 złoty. Był to dopiero drugi spadek bieżących cen w tym sezonie. Poprzedni wyniósł również 1 złoty i miał miejsce przed 5 tygodniami. Największe zniżki cen wystąpiły na Synaju - o średnio 121 złotych, a w mniejszej skali na wyspach Kos (poprzednio był tam duży wzrost) i na Malcie - o 67 i 55 złotych. Istotny wzrost cen odnotowano w ostatnim tygodniu na Majorce - o 118 złotych oraz na greckich kierunkach Chalkidiki i Zakynthos - o średnio 111 i 105 złotych. W takim samym okresie przed rokiem i dwoma laty bieżące ceny wycieczek ogółem rosły odpowiednio o 48 i 12 złotych.

Ostatni tydzień przyniósł na najważniejszych kierunkach dla wylotów w dniach 3-9 sierpnia 2020 przeważnie umiarkowane spadki lub stabilizację cen wycieczek. Tym razem najistotniejsza zniżka cen wystąpiła w Egipcie - o 40 złotych. Ceny na tym kierunku od dłuższego czasu wykazują na przejściowe wyczerpanie potencjału do dalszych wzrostów, a ostatnia średnia cena była najniższą od końca października.

Dzieje się tak pomimo wyraźnej tendencji do umacniania się egipskiej waluty i wewnętrznej inflacji w tym kraju. W okresie ostatniego roku z powodu wpływu dwóch tych czynników średnie ceny w Egipcie w przeliczeniu na euro wzrosły o ponad 25 procent, a na złotówki o prawie 25 procent. Oznacza to znaczne zmniejszenie rentowności tamtejszej branży turystycznej i bezskuteczność (na razie) apeli tamtejszej branży hotelarskiej do organizatorów o podniesienie cen imprez turystycznych do tego kraju.

Mniejszy był spadek średnich cen wycieczek do Turcji, który wyniósł 21 złotych. Łączny wpływ wewnętrznej inflacji i osłabienia tamtejszej waluty po przeliczeniu na euro wyniósł około +2,6 procent, a na złotówki około + 2 procent. Zestawienie tych dwóch sytuacji pokazuje jak znacznie zyskała Turcja na konkurencyjności wobec Egiptu w okresie ostatniego roku.

Mniejsze zmiany średnich cen wycieczek wystąpiły na Wyspach Kanaryjskich, w Grecji i w Bułgarii. Na pierwszym kierunku spadły one o 13 złotych, na drugim nie uległy zmianie, a w Bułgarii odnotowały symboliczny wzrost o 3 złote.

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia 2020 pokazuje, że obecna średnia cena jest wyższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 169 złotych. Był to najmniejszy roczny wzrost cen w tym sezonie, zaś największy wystąpił 7 tygodni temu i wyniósł 224 złote. W minionym tygodniu trzeci raz z rzędu najokazalszy roczny wzrost cen wycieczek odnotowano na Lanzarote - o 415 złotych, a również znaczne zwyżki cen miały miejsce na wyspach Kos i Majorka - o średnio 326 i 264 złotych. Jedynymi kierunkami, na których odnotowano zniżkę średnich cen wycieczek w ujęciu rocznym były Malta i Albania, gdzie spadły one o średnio 273 i 19 złotych.

W analogicznym okresie poprzedniego sezonu miały miejsce zwyżki cen wycieczek - przed rokiem o zaledwie 2 złote, a przed dwoma laty - o 125 złotych.

W zakresie oddziaływania cen paliwa lotniczego (ponoszonych według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) oraz sytuacji w zakresie kursów głównych walut, to sytuacja w porównaniu z okresem sprzed roku nadal była niekorzystna dla organizatorów.

Cena paliwa lotniczego była jeszcze nadal nieco wyższa niż przed rokiem (ceny były wówczas przejściowo wyjątkowo niskie) i wyniosła w ubiegłym tygodniu 2,60 zł/litr wobec 2,53 zł/litr przed rokiem, a zatem była wyższa już jedynie o 2,8 procent, podczas gdy jeszcze przed tygodniem była wyższa o 7,2 procent. Jednak jednocześnie w relacji z euro i amerykańskim dolarem złoty stał się w minionym tygodniu w porównaniu rocznym dla uśrednionych rozliczeń turystycznych słabszy o przeszło 1 procent (w poprzednich zestawieniach był silniejszy o 1,0 i 0,5 procent).

Te dwie przeciwstawne tendencje okazały się sumarycznie niekorzystne dla organizatorów i w łącznym rezultacie wpływ obu tych czynników na średnią zmianę kosztów cen wycieczek pozostał nadal negatywny i wyniósł w przybliżeniu +20/+30 złotych. Oznaczało to umiarkowanie niekorzystną zmianę wobec poprzedniego zestawienia, gdy wyniósł on +5/+15 złotych, jak również wobec średniego wpływu tych czynników w tym sezonie, który wyniósł -5/-15 złotych.

Zdaniem analityków Instytutu Traveldata, okres znacznie wyższych tegorocznych cen paliwa lotniczego, wobec cen przed rokiem nie będzie trwał zbyt długo, bowiem po Nowym Roku 2019 ceny te systematycznie wzrastały i już w połowie lutego przekroczyły poziom 2,60 zł/litr. Na razie sytuację relatywnie wysokich cen paliwa w dużej mierze neutralizuje dość silny złoty, choć należy mieć na uwadze, że według wielu prognoz (które jednak mają to do siebie, że się często nie sprawdzają) złoty ma być przeważnie dość istotnie słabszy (4,35-4,40) niż przed rokiem.

Należy pamiętać, że oddziaływania zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).





Wśród wiodących kierunków, podobnie jak w minionym roku turystycznym dla wyjazdów w pierwszym tygodniu sierpnia 2019, nadal utrzymują się znaczne zwyżki średnich cen wycieczek na zyskujących na popularności już od trzech sezonów kierunkach o bardzo korzystnym stosunku jakości do ceny, czyli w Egipcie i Turcji, na których wzrosły one w skali rocznej tym razem o 182 i 161 złotych. Od drugiej części poprzedniego sezonu letniego pod względem wzrostów średnich cen wycieczek z wymienionymi kierunkami stale konkuruje Grecja. Tym razem ponownie uplasowała się pomiędzy obu wymienionymi kierunkami ze średnim wzrostem w wielkości 179 złotych. Tegorocznym zwyżkom technicznie pomaga jednak ujemna baza wzrostu cen z poprzedniego sezonu, gdyż przed rokiem ceny spadały na tym kierunku o średnio 19 złotych.

Nadal bardzo duży roczny i największy w tym zestawieniu wzrost cen wobec rocznych zmian cen obserwowanych w poprzednim sezonie nadal notują Wyspy Kanaryjskie, które były droższe w relacji z tym samym okresem ubiegłego roku o 228 złotych (w poprzednim zestawieniu 259 złotych). Kierunek ten wykazywał w ostatnich 11 tygodniach najwyższy wzrost wśród 5 wiodących kierunków w polskiej zorganizowanej turystyce wyjazdowej. Na jego obecną skalę niezmiennie istotny wpływ ma jednak bardzo niska baza porównawcza sprzed roku, gdyż ceny notowały wówczas spadek aż o średnio 184 złote.

Zdecydowanie najmniejszą skalę rocznego wzrostu cen nadal prezentuje Bułgaria (o 110 złotych), w której nadal wiele bardzo atrakcyjnych cen oferuje biuro TUI Poland, a od pewnego czasu również Exim Tours (bardzo podobnie było o tej porze również przed rokiem).

Na mniej masowych kierunkach największe zwyżki cen w ujęciu rocznym tym razem miały miejsce na Majorce, w Tunezji i na Cyprze gdzie wyniosły średnio 264, 216 i 181 złotych. kierunki te zdetronizowały 6-tygodniowego lidera Maroko, gdzie średni roczny wzrost cen wyniósł tym razem 145 złotych. Nieznacznie słabiej rosły ceny w Portugalii (o 142 złote), a spadki średnich cen w ujęciu rocznym miały miejsce w Albanii i na Malcie - o średnio 19 i 273 złote.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2018 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia) nadal zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu - o średnio 518 złotych. W istotnie mniejszej skali drożały w tym ujęciu wycieczki do Turcji i Tunezji - o średnio 327 i 308 złotych, a w jeszcze mniejszej do Grecji - o 160 złotych. Na przedostatniej pozycji pod względem rocznej skali wzrostów cen wycieczek (90 złotych) znalazła się Bułgaria, na które znaczną presję nadal wywierają niskie ceny oferowane tam przez biuro TUI Poland. Na ostatniej pozycji w tym ujęciu znalazły się Wyspy Kanaryjskie, gdzie dwuletnia skala wzrostu cen pomimo tegorocznej dużej ich zwyżki (o 228 złotych) wyniosła jedynie 42 złote jako skutek znacznych ich spadków w sezonie wcześniejszym (o 184 złotych).

Spośród mniej masowych kierunków nadal najistotniej w ujęciu dwuletnim rosły ceny w Maroku - o średnio 175 złotych. mniejsze wzrosty zanotowano w Portugalii i na Majorce - o 102 i 83 złote, a bardzo niewielkie w Albanii - o 17 złotych. Na Cyprze i Malcie średnie ceny w tym ujęciu spadły - o 94 i 274 złote.

Dotychczasowy przebieg cen wycieczek w sezonie letnim, jak również zimowym był korzystny dla organizatorów. Odnosi się to również do cen wyjazdów last minute (na razie dotyczą sezonu zimowego), które były znacznie wyższe niż w tym samych okresach ubiegłego sezonu. Miniony tydzień przyniósł jednakże pewne osłabienie dynamiki cen na najbardziej popularnych kierunkach (Egipt, Turcja), co może oznaczać wczesne sygnały wystąpienia na nich możliwości ograniczonej nadpodaży wycieczek.

W porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów jedyny roczny spadek cen odnotowano w biurze ETI - o około 30 złotych, ale należy też pamiętać, że przed rokiem były one u tego organizatora relatywnie wysokie. W najmniejszym stopniu ceny podniosły się w biurach Prima Holiday i Best Reisen - o około 30 i 45 złotych. Pozostali organizatorzy proponowali wyższe średnie ceny niż w tym samym okresie ubiegłego roku w granicach od około 100 złotych (biuro Grecos) do ponad 220 złotych.

W tym co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach sezonu letniego i w trzech kategoriach hoteli, to na pozycji lidera nadal znajdowało się biuro TUI Poland z liczbą 44 ofert (poprzednio 50 ofert, przed rokiem 39, a przed dwoma laty 32 oferty). Organizator ten wyprzedził biura Itaka z liczbą 23 ofert (poprzednio 21 ofert, przed rokiem 20, a przed dwoma laty 30 ofert) oraz Exim Tours z liczbą 21 ofert (poprzednio 19, przed rokiem 21, a przed dwoma laty 15 ofert).

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura Coral Travel - 7 ofert i TUI Poland - 5 ofert, na kierunkach greckich przodowały biura Itaka 10 ofert oraz TUI Poland i Grecos - 9 i 7 ofert, na kierunkach kanaryjskich biura TUI Poland - 10 ofert oraz Itaka - 6 ofert, a na tureckich biura Coral Travel - 5 ofert oraz TUI Poland i Itaka - 4 i 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miały biura Exim Tours i TUI Poland - 6 i 2 oferty, natomiast w Bułgarii niezmiennie biura TUI Poland i Exim Tours - 3 i 2 oferty. W porównaniu z okresem sprzed roku biuro TUI Poland wzmocniło swoją ofertową pozycję w Egipcie, biuro Itaka w Grecji, na Wyspach Kanaryjskich i w Turcji, a Coral Travel w Grecji.

Od rozpoczęcia sprzedaży lata 2020 minęło już około 5 miesięcy, co pozwala na wyciągnięcie pierwszych wniosków dotyczących popularności poszczególnych kierunków oraz występujących na nich relacji podaży z popytem. Skalę wzrostu cen na nich w okresie pomiędzy 15 października i 23 stycznia pokazuje poniższa mapka.





Średni wzrost cen w wymienionym okresie wyniósł 101 złotych, czyli około 3 procent. Był on jednak znacząco zróżnicowany pomiędzy różnymi kierunkami. Zwraca uwagę praktyczny brak wzrostu cen w Albanii (spadek o 1 złoty) i stosunkowo niski ich wzrost w bardzo taniej przecież Bułgarii (o 41 zł). Oba te przypadki mają bliski związek z prowadzoną na tych kierunkach polityką ofensywnie niskich cen przez biuro TUI Poland.
Z kolei stosunkowo niski wzrost cen w Turcji (+40 zł) może mieć związek z tym, że kierunek ten osiąga już granice wzrostu podaży, zwłaszcza w obliczu słabszego wzrostu dochodów gospodarstw domowych i obniżających się nastrojów konsumenckich w obszarze tzw. Polski B, gdzie relatywnie tanie rodzinne wycieczki do tego kraju są szczególnie popularne. Spadek cen wyjazdów na Cypr (o 21 zł) ma prawdopodobnie podłoże w bardzo wysokim wzroście cen na tym kierunku w ubiegłym sezonie.





Powyższa mapka koresponduje z kolejną, która przedstawia różnice pomiędzy cenami obecnymi, a cenami wyjazdów z wylotami w szczycie poprzedniego sezonu (pierwszy tydzień sierpnia 2019) sprzedawanymi 1 lipca, czyli z 5-tygodniowym wyprzedzeniem wobec terminu wylotu. Mogą one być zbliżone do różnic jakie zaistnieją w obecnym sezonie gdyby poziom cen wyjazdów sierpniowych w sezonie 2020 był na początku lipca zbliżony do lipca zeszłego roku, co jest racjonalnie dość prawdopodobne.

Różnica pomiędzy średnią z cen obecnych, a średnią cen wyjazdów ze szczytu sezonu 2019 sprzedawanych na około 5 tygodni przed wylotem wyniosła 246 złotych, czyli około 6,6 procent. Może ona ukazywać przybliżony potencjał dalszego wzrostu cen na poszczególnych kierunkach, choć ostatecznie może być on inny w przypadku gdyby organizatorzy zdecydowali o przeprowadzeniu na nich jeszcze jakiś istotniejszych zmian programowych.

Nominalnie i procentowo największa różnica występuje na Cyprze (888 zł i +23,4 procent), ale wynika to z bardzo wysokich cen na tym kierunku przed rokiem. Druga relatywna różnica (+12,1 procent) występuje w Bułgarii. W tym przypadku jest to rezultat konsekwentnego utrzymywania bardzo niskich cen przez biuro TUI Poland, do których siłą rzeczy muszą się częściowo przystosowywać pozostali organizatorzy.

Ciekawym i odosobnionym przypadkiem jest Egipt, w którym już obecne bieżące ceny przewyższają te z początku lipca 2019 roku. Ceny wycieczek do Egiptu pozostawały w okresie ostatniego roku w dużym stopniu pod presją bardzo wysokiego wzrostu cen wewnętrznych w tym kraju, który musi się w jakimś stopniu przenosić na ceny imprez turystycznych np. poprzez ceny hoteli, usług i zaopatrzenia. Ponieważ ta ostatnia kwestia trafia jednak już na wyraźne ograniczenia rynkowe, spowodowało to apele hotelarzy skierowane do organizatorów turystyki z innych krajów nakierowane do przekonania ich do wzrostu cen imprez turystycznych do Egiptu.

Obie mapki potwierdzają trend stopniowego wzrostu cen wycieczek w zorganizowanej turystyce wyjazdowej wraz z przybliżaniem się do daty ich realizacji. Mapka wcześniejsza pokazuje o ile wzrosły już ceny od połowy października, a kolejna podpowiada o ile mogą one w przybliżeniu urosnąć w kolejnych 5 miesiącach.

Obie podpowiadają, że o ile turyści są już zdecydowani na zagraniczny wyjazd wypoczynkowy, to korzystniejsze jest dokonanie jego rezerwacji z dużym wyprzedzeniem czasowym tym bardziej, że potrzeba do tego kwoty stanowiącej jedynie część całkowitego kosztu wycieczki.

Instytut Traveldata przedstawia tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. Wtego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami w pozostałych biurach.

Na czele dziewiątego zestawienia w tym sezonie letnim, podobnie jak w siedmiu wcześniejszych, widnieje ten sam duet liderów, czyli biura TUI Poland i Grecos, z tym że dystans pomiędzy obu tymi organizatorami znacząco się zmniejszył, co jest skutkiem zwyżki cen w tym pierwszym biurze podczas, gdy w Grecosie pozostały one na mniej więcej tym samym poziomie.

Z powodu niewielkich zmian w ofertach organizatorów skład pierwszej siódemki pozostał niemal bez zmian. Jedyne to opuszczenie siódemki przez biuro Best Reisen i jednoczesne wejście do niej biura Sun&Fun. Były to więc zmiany dokładnie odwrotne niż te, które dokonały się w zestawieniu przed tygodniem. Największymi przesunięciami wewnątrz tabeli były awanse o dwie pozycje biur Exim Tours z pozycji 6 na 4 oraz Itaka z pozycji 7 na 5.
Powyższa sytuacja świadczy o znacznej stabilizacji cen, która jednak może się zmienić po analizach stanu przedsprzedaży na koniec stycznia, co w przeszłości często implikowało dość istotne zmiany cen imprez turystycznych. Oto "pierwsza piątka" zestawienia: