IGHP walczy o odmowę zatwierdzenia tabeli opłat za prawa autorskie i pokrewne

Sąd Okręgowy w Poznaniu wydał 9 maja br. nieprawomocne postanowienie w sprawie wysokich opłat za odtwarzanie utworów i przedmiotów praw pokrewnych w obiektach hotelowych.

Częściowe zatwierdzenie przez Sąd Tabeli stawek wynagrodzeń ukształtowanej w 2013 roku przez Komisję Prawa Autorskiego nie kończy jednak działań Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego, która od 2011 roku, początkowo dwukrotnie przed Komisją Prawa Autorskiego, a potem przed Sądem w Poznaniu walczy w imieniu hotelarzy o ustalenie stawek praw autorskich i pokrewnych na rozsądnym poziomie. Izba zapowiada odwołanie, gdyż obecnie udało się jedynie częściowo doprowadzić do korzystnego rozstrzygnięcia.

Orzeczenie z 9 maja jest pierwszym rozstrzygnięciem Sądu w sprawie, która została zapoczątkowana w 2012 roku przed Komisją Prawa Autorskiego. Postanowienie Sądu jest naszą częściową wygraną, bowiem Sąd odmówił zatwierdzenia Tabeli jedynie w pewnym zakresie, w tym w istotnym dla nas, dotyczącym postanowień ogólnych, które powodowały zwiększenie o 30% wysokości ustalonych stawek. Sąd odmówił również zatwierdzenia stawek odnoszących się do odtwarzania z nośników dźwięku i za pomocą urządzeń służących do odbioru programów radiowych w pokojach hotelowych i w miejscach ogólnie dostępnych, czyli tzw. "muzyki w tle". W pozostałej jednak części wciąż konieczne jest nasze dalsze działanie. Postanowienie Sądu jest nieprawomocne, a IGHP nie składa broni. Złożymy odwołanie, ponieważ nie rozumiemy dlaczego, pomimo przedstawienia obiektywnych opinii ekspertów i szeregu analiz prawnych oraz ekonomicznych, polscy hotelarze mieliby płacić stawki, które są jednymi z najwyższych w Europie - mówi Ireneusz Węgłowski, prezes Izby Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego. Podkreśla jednocześnie, że choć znana jest już decyzja Sądu, to nie jest ona prawomocna i Tabele jeszcze nie wchodzą w życie.

IGHP przez 8 lat - w ramach utworzonego Konsorcjum polskich hoteli - prowadziła aktywne działania eksperckie blokujące wejście w życie wysokich wynagrodzeń za prawa autorskie i pokrewne. Opłaty te zostały określone w "Tabeli stawek wynagrodzeń za odtwarzanie utworów i przedmiotów praw pokrewnych" i zatwierdzone w lipcu 2013 roku przez Komisję Prawa Autorskiego.

Przygotowywanie materiałów i profesjonalne reprezentowanie interesów branży hotelarskiej było możliwe dzięki wieloletniemu zaangażowaniu, szczególnie finansowemu, członków Konsorcjum, za co chciałbym im dzisiaj serdecznie podziękować. Jak pokazuje praktyka sądowa, sprawy dotyczące tabel są bardzo trudne. Cieszy, że Izba osiągnęła częściowy sukces, natomiast konieczne jest doprowadzenie do całkowitej odmowy zatwierdzenia tabel przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu - dodaje Ireneusz Węgłowski.

Zdaniem IGHP, propozycja Tabel, zatwierdzona przez Komisję Prawa Autorskiego, zawiera szereg kwestii, które są nie do zaakceptowania przez hotelarzy. Izba w szczególności zwraca uwagę na to, że przyjęte stawki nie są w żaden sposób związane z przychodami danego hotelu, a przedsiębiorca jest obciążany opłatami niezależnie od tego, czy dany pokój jest zajęty, czy nie. Czasy, kiedy goście hotelowi oczekiwali telewizora w pokoju, już dawno minęły. Dzisiaj nie ma on już wpływu na atrakcyjność pobytu w hotelu tak, jak ma na przykład szybki Internet - wyjaśnia Ireneusz Węgłowski.

W grudniu 2013 roku Izba złożyła wniosek do Sądu Okręgowego w Poznaniu o odmowę zatwierdzenia Tabeli stawek wynagrodzeń. Była to jedyna dopuszczona prawnie ścieżka odwoławcza od decyzji Komisji Prawa Autorskiego zatwierdzającej Tabelę. W 2015 roku Sąd dopuścił na wniosek IGHP dowody, w tym z opinii prywatnej - raportu Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Dzięki przedstawionym argumentom oraz analizom ekspertów z zakresu ekonomii i prawników, udało się przekonać Sąd do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego, w celu wykazania niezasadności wysokości stawek wynagrodzeń. Na skutek zarzutów IGHP do opinii, Sąd zobowiązał biegłego do sporządzenia opinii uzupełniającej. W stosunku do niej Izba również zgłosiła szereg uwag, czego skutkiem była kolejna opinia uzupełniająca i wezwanie biegłego na posiedzenie celem złożenia opinii ustnej. Ilość i czas opiniowania przez biegłego świadczy o skomplikowanej materii podlegającej rozstrzygnięciu.
W ogłoszonym 9 maja br. postanowieniu Sąd utrzymał w mocy tabele m.in. w części dotyczącej wynagrodzeń za odtwarzanie programów telewizyjnych w pokojach hotelowych, co zdaniem Izby jest niekorzystne dla branży. Sukcesem jest natomiast uwzględnienie argumentacji IGHP w części dotyczącej tabeli nr 5, w zakresie odtwarzania z nośników dźwięku i za pomocą urządzeń służących do odbioru programów radiowych w pokojach hotelowych i miejscach ogólnie dostępnych, stanowiących "muzykę w tle". Za zasadne uznano również żądanie IGHP w zakresie odmowy zatwierdzenia postanowień ogólnych i zawartych tam definicji służących ustalaniu stawek wynagrodzenia, w szczególności w zakresie podwyższenia stawek o 30%.

W ocenie doradców i pełnomocników prawnych Izby, już sama odmowa zatwierdzenia części definicyjnej tabel może powodować, że nie będą one mogły być stosowane w całości lub w części. Pozostawienie poza regulacją kwestii odtwarzania programów radiowych powoduje, iż idea i wyznaczony przez ustawodawcę cel jednej, wspólnej tabeli tracą sens. Na razie jest jednak za wcześnie, by przesądzać cokolwiek, zwłaszcza, że nie ma jeszcze pisemnego uzasadnienia Sądu, a samo postanowienie nie jest prawomocne.

Obecnie Izba oczekuje na pisemne uzasadnienie, aby po jego wnikliwej analizie przez zespół prawników i ekspertów, przygotować ponownie precyzyjne stanowisko i argumenty do odwołania.