Komisja Europejska chce zniesienia ograniczeń podróży po UE

Komisja zaleciła państwom członkowskim, należącym do strefy Schengen oraz państwom stowarzyszonym w ramach Schengen zniesienie kontroli na swoich granicach wewnętrznych do 15 czerwca 2020 r. i przedłużenie do 30 czerwca 2020 r. ograniczenia innych niż niezbędne podróży spoza UE. Określiła również, jakie podejście należy stosować podczas późniejszego stopniowego znoszenia ograniczeń.

Jako że sytuacja zdrowotna w niektórych państwach trzecich pozostaje krytyczna, Komisja nie proponuje na obecnym etapie powszechnego zniesienia ograniczeń podróży. Ograniczenie podróży należy znieść w odniesieniu do krajów, które zostaną wspólnie wyselekcjonowane przez państwa członkowskie w oparciu o szereg reguł i obiektywnych kryteriów obejmujących sytuację zdrowotną, zdolność do stosowania środków powstrzymujących rozprzestrzenianie się wirusa podczas podróży oraz kwestie wzajemności, przy wykorzystaniu danych pochodzących z odpowiednich źródeł, takich jak Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób oraz Światowa Organizacja Zdrowia.

W przypadku krajów, które pozostaną objęte ograniczeniem podróży, Komisja proponuje rozszerzenie kategorii podróżnych zwolnionych z ograniczenia, np. o studentów międzynarodowych. Komisja wydaje również wytyczne dla państw członkowskich, aby zapewnić dobre skoordynowanie wznowienia operacji wizowych za granicą ze stopniowym znoszeniem ograniczeń podróży.

Po zniesieniu wszystkich kontroli na granicach wewnętrznych w Unii proponujemy jasne i elastyczne podejście dotyczące znoszenia ograniczeń podróży do UE od 1 lipca.Podróże międzynarodowe mają kluczowe znaczenie dla turystyki i biznesu, a także dla kontaktów z rodzinami i przyjaciółmi. Oczywiście wszyscy będziemy musieli zachowywać ostrożność, ale przyszedł czas na konkretne przygotowania do zniesienia ograniczeń w odniesieniu do tych krajów, w których sytuacja zdrowotna jest podobna jak w UE, i do wznowienia operacji wizowych - powiedziała unijna komisarz spraw wewnętrznych, Ylva Johansson.

Aby działania na zewnętrznych granicach UE były skuteczne, muszą być skoordynowane i jednolite. Ponieważ podróżni wjeżdżający do UE mogą swobodnie przemieszczać się po całym jego terytorium, niezwykle ważne jest, aby państwa członkowskie koordynowały swoje decyzje w sprawie zniesienia ograniczeń podróży. Powinny one zatem uzgodnić wspólny wykaz krajów spoza UE, w odniesieniu do których ograniczenia podróży można znieść z dniem 1 lipca. Wykaz ten należy regularnie aktualizować. W tym celu Komisja proponuje:

• Obiektywne kryteria: Decyzja o zniesieniu ograniczeń w odniesieniu do danego kraju powinna opierać się na jego sytuacji epidemiologicznej, działaniach podejmowanych w odpowiedzi na koronawirusa, zdolności do stosowania środków powstrzymujących rozprzestrzenianie się wirusa podczas podróży oraz kwestii zniesienia przez ten kraj ograniczeń podróży do UE. Ograniczenia należy znieść w pierwszej kolejności w odniesieniu do krajów, w których sytuacja epidemiologiczna jest zbliżona do średniej UE i które posiadają wystarczające zdolności w zakresie walki z pandemią. Ograniczenia należy utrzymać w przypadku krajów, w których sytuacja jest gorsza niż w UE. Komisja proponuje szczegółową listę kontrolną, aby pomóc państwom członkowskim w uzgodnieniu wspólnej oceny. Decyzje o zniesieniu ograniczeń podróży dotyczyłyby osób zamieszkałych w danym państwie trzecim (a nie obywateli tego państwa).
  
• Wspólne i skoordynowane podejście: Komisja proponuje mechanizm koordynacji, w ramach którego będzie zapewniać państwom członkowskim i państwom stowarzyszonym w ramach Schengen wsparcie na poziomie technicznym i przy opracowaniu wykazu krajów, w odniesieniu do których można znieść ograniczenia podróży. Decyzje w sprawie zniesienia ograniczeń powinny zostać następnie przygotowane wspólnie z państwami członkowskimi w ramach zintegrowanych uzgodnień UE dotyczących reagowania na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych. Państwa członkowskie powinny przyjąć te decyzje w skoordynowany sposób i zapewnić ich jednolite stosowanie w całej UE. Proces ten będzie miał dynamiczny charakter, a kolejne aktualizacje będą musiały być koordynowane w ramach zintegrowanych uzgodnień UE dotyczących reagowania na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych.
  
• Elastyczność: Jeżeli kryteria przestaną być spełniane, możliwe będzie przywrócenie ograniczeń podróży wobec danego państwa. Ponadto państwa członkowskie mogą nadal odmawiać wjazdu podróżnemu spoza UE, który stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego, nawet jeżeli przybywa on z państwa, w przypadku którego zniesiono ograniczenia.

Zgodnie z proponowaną listą kontrolną Komisja zaleca również zniesienie ograniczeń podróży w odniesieniu do Albanii, Bośni i Hercegowiny, Kosowa, Czarnogóry, Macedonii Północnej i Serbii z dniem 1 lipca, jako że sytuacja epidemiologiczna w tych państwach jest podobna jak w UE lub lepsza. Propozycja ta wiąże się również z gotowością Komisji do ścisłego włączenia regionu Bałkanów Zachodnich w realizację planu działania prowadzącego do zniesienia środków powstrzymujących rozprzestrzenianie się koronawirusa.

W przypadku dalszego obowiązywania ograniczeń podróży państwa członkowskie powinny zapewnić zwolnienie z nich osób podróżujących w celu podjęcia studiów, a także wysoko wykwalifikowanych pracowników spoza UE, jeżeli ich zatrudnienie jest konieczne z gospodarczego punktu widzenia, a praca nie może zostać odroczona lub wykonana za granicą. Obywateli UE, obywateli państw stowarzyszonych w ramach Schengen oraz obywateli państw spoza UE przebywających legalnie w UE, jak również członków ich rodzin, należy również zwolnić z ograniczenia podróży, niezależnie od tego czy powracają do miejsca zamieszkania, co było do tej pory wymagane.

W przedstawionym w dniu 15 kwietnia planie działania prowadzącym do zniesienia środków powstrzymujących rozprzestrzenianie się koronawirusa Komisja wskazała, że najpierw należy zacząć znosić stopniowo ograniczenia podróży w obrębie UE, a na drugim etapie można złagodzić ograniczenia na granicach zewnętrznych. Proces ten jest obecnie bardzo zaawansowany: kilka państw członkowskich zniosło już ograniczenia wewnątrzunijne, a pozostałe planują to uczynić z dniem 15 czerwca 2020 r. Komisja gorąco zachęca pozostałe państwa członkowskie do zakończenia procesu znoszenia ograniczeń swobodnego przepływu oraz kontroli na granicach wewnętrznych UE do dnia 15 czerwca 2020 r.

Większość państw członkowskich postanowiła zawiesić albo ograniczyć rozpatrywanie wniosków wizowych w ramach środków związanych z pandemią. Konieczne będzie ponowne zapewnienie podróżnym dostępu do usług wizowych, a państwa członkowskie powinny zsynchronizować wznowienie operacji wizowych ze zniesieniem ograniczeń podróży. W związku z tym Komisja przedstawiła wytyczne dotyczące skoordynowanego etapowego wznowienia operacji wizowych.

Najlepszymi sposobami osiągnięcia zharmonizowanego podejścia są: jednoczesne wznowienie operacji przez konsulaty we wszystkich lokalizacjach, pełne wdrożenie unijnych przepisów wizowych oraz dobra komunikacja publiczna. Wytyczne obejmują również środki higieny i środki ostrożności związane z przyjmowaniem osób ubiegających się o wizę.

Jeżeli państwo członkowskie wymaga przeprowadzenia kontroli stanu zdrowia, powinny one mieć miejsce w momencie podróży lub krótko przed wyjazdem, a nie w czasie ubiegania się o wizę; kontrole te powinny mieć zastosowanie do wszystkich podróżnych z danej lokalizacji, niezależnie od ich obywatelstwa lub statusu wizowego.