TSUE: przewoźnik musi wskazać w cenie m.in. opłatę za płatność kartą

Przewoźnicy lotniczy muszą wskazać, od momentu pierwszego opublikowania w Internecie ofert cenowych, podatek VAT od lotów krajowych oraz opłaty pobierane za płatności kartą kredytową. Muszą również wskazać należne opłaty za odprawę, jeżeli nie oferuje się alternatywnie żadnej metody bezpłatnej odprawy - uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W 2011 r. włoski Urząd ds. Konkurencji i Rynku (zwany dalej "AGCM"), skrytykował Ryanair za opublikowanie w Internecie cen usług lotniczych, które nie wskazywały, od pierwszego razu po ich wykazaniu, następujących elementów:

1. wysokość podatku VAT od lotów krajowych,
   
2. opłaty za odprawę online
   
3. opłaty pobierane przy płatności kartą kredytową inną niż zatwierdzona przez Ryanair.

ACGM uznał, że te elementy cenowe były nieuniknione i przewidywalne, a zatem konsument musiał być o nich poinformowany od momentu pierwszego wskazania ceny, tj. przed rozpoczęciem procesu rezerwacji. Dlatego też nałożył grzywnę na Ryanair za nieuczciwą praktykę handlową.

Ryanair wniósł skargę do włoskiego sądu administracyjnego o stwierdzenie nieważności decyzji AGCM. Ponieważ jego skarga została oddalona w pierwszej instancji, Ryanair odwołał się do Consiglio di Stato (Rada Stanu, Włochy). Sąd ten zwrócił się zasadniczo do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy w świetle rozporządzenia w sprawie wykonywania usług lotniczych elementy cenowe, o których mowa, są nieuniknione i przewidywalne, a zatem powinny być zawarte w opublikowanej wstępnej ofercie cenowej.

W swoim wyroku Trybunał przypomniał swoje orzecznictwo, zgodnie z którym przewoźnik lotniczy, taki jak Ryanair, jest zobowiązany do wskazania w swojej ofercie internetowej, od momentu pierwszego wykazania ceny (tj. w pierwotnej ofercie), taryfy lotniczej oraz oddzielnie podatków, opłat, narzutów i opłat, które są nieuniknione i możliwe do przewidzenia. Natomiast dopiero na początku procesu rezerwacji należy w jasny, przejrzysty i jednoznaczny sposób wskazać opcjonalne dodatki do ceny.

Jeśli chodzi przede wszystkim o opłaty za odprawę online, Trybunał orzekł, że w przypadku gdy istnieje co najmniej jedna możliwość bezpłatnej odprawy (jak np. fizyczna odprawa na lotnisku), opłaty te muszą być klasyfikowane jako opcjonalne dopłaty do ceny, a zatem nie muszą być koniecznie wskazywane w ofercie wstępnej.

Jeżeli jednak przewoźnik lotniczy oferuje jedną lub kilka metod odprawy, za które należy uiścić opłatę, z wyłączeniem jakiejkolwiek metody bezpłatnej odprawy, to te opłaty za odprawę online należy uznać za elementy cenowe, których nie da się uniknąć i które są możliwe do przewidzenia i które muszą być wykazane we wstępnej ofercie.

Następnie, jeśli chodzi o podatek VAT stosowany do opcjonalnych dopłat do ceny przelotów krajowych, Trybunał orzekł, że jest to opcjonalny dodatek do ceny, w odróżnieniu od podatku VAT stosowanego do ceny przelotów krajowych, który musi być wskazany w pierwotnej ofercie.

Wreszcie Trybunał orzekł, że opłaty pobierane w przypadku płatności kartą kredytową inną niż zatwierdzona przez przewoźnika lotniczego są nieuniknione i przewidywalne oraz że muszą one w związku z tym należy je uwzględnić w pierwotnej ofercie cenowej. Przewidywalność tych opłat wynika z samej polityki przewoźnika lotniczego w odniesieniu do sposobu płatności. Są one również nieuniknione, ponieważ pozorny wybór konsumenta (czy skorzystać z karty kredytowej zatwierdzonej przez przewoźnika lotniczego, czy też nie) zależy w rzeczywistości od warunku nałożonego przez samego przewoźnika, co oznacza, że bezpłatna usługa jest zarezerwowana na rzecz ograniczonej grupy uprzywilejowanych konsumentów, pozostali konsumenci zobowiązani są albo do bezpłatnej odmowy wykonania usługi, albo do niezwłocznego zaniechania jej wykonania, oraz do podjęcia działań, które mogą wiązać się z kosztami, w celu spełnienia wymaganego warunku, na ryzyko, że po wykonaniu tych działań nie będą już mogli skorzystać z oferty lub nie będą mogli skorzystać z ceny pierwotnie wskazanej.